Vietbf.com - Trung Quốc mong muốn tập trận chung với các đối thủ châu Á, và khai thác dầu khí với các nước ASEAN ở vùng biển tranh chấp, để nhằm ngăn ngừa xung đột tại vùng biển tranh chấp nhưng loại trừ những nước “bên ngoài” với mưu toan loại trừ ảnh hưởng của Mỹ.
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận B́nh thị sát cuộc duyệt binh hải quân trên Biển Đông ngày 12/04/2018. Li Gang/Xinhua via REUTERS
Theo bản dự thảo thông cáo của Trung Quốc và ASEAN nhân hội nghị các ngoại trưởng Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á tổ chức tại Singapore, Bắc Kinh đề nghị 10 nước thành viên ASEAN cùng tập chung thường xuyên. Tuy nhiên các cuộc tập trận này chỉ giới hạn giữa các nước trong khu vực với nhau.
Một nhà phân tích thuộc Trung tâm Nghiên cứu Châu Á ở Singapore cho rằng đề nghị này « rơ ràng nhắm vào Hoa Kỳ, quốc gia có vị thế quan trọng tại Tây Thái B́nh Dương và đặc biệt là tại Biển Đông ».
Trung Quốc cũng muốn cùng tiến hành thăm ḍ dầu khí với các nước ASEAN tại vùng biển giàu tài nguyên này.
Về Bộ quy tắc ứng xử trên Biển Đông (COC), các nước có quan điểm khác nhau. AFP cho biết phía Việt Nam đề nghị chấm dứt việc xây dựng các đảo nhân tạo và triển khai các thiết bị quân sự - ư nói những hành vi của Bắc Kinh.
Mặc dù Ṭa án Trọng tài Thường trực La Haye năm 2016 đă ra phán quyết nhận định yêu sách chủ quyền dựa theo đường lưỡng ḅ của Trung Quốc là bất hợp pháp, Bắc Kinh vẫn đ̣i hỏi hầu như toàn bộ chủ quyền Biển Đông.
Trong những năm gần đây, Trung Quốc tăng tốc quân sự hóa các thực thể đang chiếm đóng, và theo Washington, vào đầu tháng Năm Bắc Kinh c̣n đưa thêm nhiều loại vũ khí, kể cả các giàn hỏa tiễn và thiết bị gây nhiễu sóng điện tử.
Reuters dẫn lời ngoại trưởng nước chủ nhà Singapore thông báo, rốt cuộc ASEAN và Trung Quốc đă thỏa thuận được một văn bản duy nhất, làm cơ sở cho những cuộc thương lượng về Bộ quy tắc ứng xử trên Biển Đông trong tương lai – cuộc đàm phán hứa hẹn sẽ gay go và kéo dài.
Bên cạnh đó, ASEAN cũng tái khẳng định ư hướng sớm hoàn tất hiệp định tự do mậu dịch RCEP (Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực) do Trung Quốc khởi xướng. Các nước ASEAN kêu gọi phi hạt nhân hóa « toàn bộ, có thể kiểm tra và không thể thay đổi » đối vớibán đảo Triều Tiên.
Trong những ngày tới, ASEAN mong muốn thỏa thuận được với Nga về an ninh mạng. Được biết Singapore trong tháng Bảy đă bị tin tặc tấn công dữ dội, đánh cắp dữ liệu cá nhân của 1,5 triệu người kể cả của thủ tướng Lư Hiển Long. C̣n Malaysia ngăn chận được vụ tấn công tin học vào ngân hàng trung ương.