Kết qủa bầu cử Tổng thống Mỹ ngày 3/11/2020 đă xác nhận ứng cử viên Dân chủ Joe Biden đánh bại đương kim Tổng thống Cộng ḥa Donald Trump để trờ thành Tổng thống thứ 46 của Hiệp chủng quốc Hoa Kỳ.
Bà Thượng nghị sỹ California, Kamala Harris, sinh ngày 10/10/1964 là phụ nữ đầu tiên đă đắc cử Phó Tổng thống trong lịch sử Mỹ. Bà cũng là con của gia đ́nh di dân đầu tiên gữ chức vụ cao quư này, có Mẹ gốc Ấn Độ và cha gốc Jamaica, vùng Caribbean (Nam Mỹ).
Nhưng Tổng thống thất cử và các Lănh tụ của đảng Cộng ḥa bại trận vẫn chưa chịu nh́n nhận thất bại. Ngược lại, ông Trump đă chủ động chiến dịch không thừa nhận chiến thắng của Tổng thống đắc cử Joe Biden, đồng thời đă khiếu kiện ở một số Tiểu bang có số phiếu chênh lệch nhỏ với hy vọng đảo ngược thế cờ.
Tuy nhiên, các Thẩm phán ở Pennsylvania, Michigan, Arizona,Georgia và Nevada đă bác đơn kiện của Ủy ban tranh cử của Donald Trump v́ phe ông Trump không trưng được bằng chứng có gian lận, hay có chủ mưu làm sai lệch kết quả bầu cử.
Trong khi các viên chức trách nhiệm bầu cử ở Wisconsin và Iowa là nơi ông Trump thắng năm 2016, đă chứng minh với báo chí là cuộc bầu cử tại hai Tiểu bang đă diễn ra êm thắm, không có khiếu nại của ai. Trong cuộc bầu cử năm 2020, Joe Biden thắng ở Wisconsin trong khi Donald Trump đánh bại Biden ở Iowa.
Tuy vậy, hơn 1 tuần sau ngày bầu cử, cuộc kiểm phiếu vẫn chưa hoàn tất v́ có nhiều phiếu bầu bằng thư hơn thường lệ, do cử tri không muốn bị lây nhiễm nạn dịch Covid 19 ở pḥng phiếu.
Theo ước tính của các cơ quan ngôn luận Mỹ, liên danh Dân chủ Joe Biden- Kamala Harris, Thượng nghị sỹ của Tiểu bang California, dự trù sẽ thu được trên 300 phiếu Cử tri đoàn, vượt xa con số Hiến định 270 trên tổng số 538 phiếu.
Số thống kê của Báo chí và của các công ty chuyên trách bầu cử cũng ước đoán số phiếu đại chúng (popular votes) mà liên danh Biden-Harris sẽ đạt được hơn 80 triệu phiếu, hơn liên danh Donald Trump-Michael Pence lối 5 triệu phiếu. Nếu ước tính này không thay đổi, ông Biden sẽ là ứng cử viên Tổng thống nhận đuộc nhiều phiếu nhất trong lịch sử Hoa Kỳ.
TRUMP HÀNH ĐỘNG NGUY HIỂM
Trước một thực tế không thay đổi đựợc như thế, Donald Trump vẫn giữ nguyên lời cáo buộc “không bằng chứng” có gian lận, hay “cuộc bầu cử đă bị phe Dân chủ đánh cắp”. Hành động bất thường và nghiêm trọng này của Donald Trump đă để lại những hậu quả nguy hiểm trước mắt như:
-Chính quyền Trump không tiếp xúc với bên thắng cử Joe Biden và đă chỉ thị cho các viên chức lănh đạo các Bộ, ngành cũng làm như thế.
-Lănh tụ ở Thượng viện của đảng Cộng ḥa, Nghị sỹ Mitch McConnell và Lănh tụ Thiểu số Cộng ḥa ở Hạ viện, Dân biểu Kevin McCarthy, cùng với Ngoại trưởng Mike Pompeo đă lên tiếng ủng hộ quyết định kiện ra ṭa của ông Trump. Riêng Bộ trường Tư Pháp William Barr c̣n chỉ thị cho các Thẩm phán cứu xét các vụ kiện bầu cử do Ban Bầu cử của Cộng ḥa đề xướng.
-Cơ quan Tổng quản trị Quốc gia (General Services Administration (GSA), có nhiệm vụ cung cấp nơi làm việc, phối hợp chuyển tiếp chính quyền và ngân khỏan 6.3 triệu Dollars chi tiêu cho dịch vụ lịch sử này vẫn chưa hành động khiến Ban Chuyển tiếp của Tổng thống đắc cử Biden dọa đưa ra ṭa.
-Bà Emily Murphy, Giám đốc GSA, đảng viên Cộng ḥa, do ông Trump bổ nhiệm, đă từ chối chứng nhận Joe Biden sẽ là Tổng thống Hoa Kỳ để tiến hành công tác chuyển tiếp như đă diễn ra với các đời Tổng thống trước đây.
GSA nói rằng Bà Murphy không thế chứng thực cho ông Joe Biden v́ do hậu qủa để lại của cuộc tranh tụng tại ṭa án về cuộc kiểm phiếu ở Florida năm 2000, với con số cách biệt 537 phiếu, giữa ứng cử viên Dân chủ, Phó Tổng thống Al Gore và ứng cử viên Cộng ḥa George W. Bush.
Quyết định cho ông Bush thắng cử chỉ diễn ra vào đêm 26/11/2000, 3 tuần lễ sau ngày bầu cử, sau khi Tối cao Pháp viện biểu quyết 5 thuận (Cộng ḥa), 4 chống (Dân chủ) công nhận ông Bush thắng ở Florida, đồng thời chức vụ Tổng thống Mỹ thứ 43 của Hoa Kỳ.
Quan trọng hơn, sự kiện bà Murphy “chưa chứng nhận” ông Joe Biden sẽ là Tổng thống tương lại, thay thế Donald Trump vào trưa ngày 20/01/2021, sẽ không cho phép các cơ quan an ninh Mỹ gồm CIA, FBI và Bộ Quốc pḥng tổ chức các buổi thuyết tŕnh trực tiếp về h́nh h́nh an ninh và t́nh báo với ông Biden.
Các chuyên gia an ninh Mỹ lo ngại với cách hành xử thiếu trách nhiệm của GSA đối với Tổng thống đắc cử Joe Biden, th́ trong khoảng trống quyền lực từ nay đến ngày ông Biden nhận chức, 20/01/202, ông Trump có thể buông xuôi trách nhiệm trong lúc ông Biden chưa sằn sàng th́ kẻ thù của Mỹ có thể lợi dụng để tấn công quân sự hay khủng bố trên b́nh diện lớn.
V́ vậy ngoài những việc có tính cách thông lệ nhưng lịch sử mà chính quyền măn nhiệm Donald Trump từ chối thi hành như vẫn diễn ra dưới thời các Tổng thống tiền nhiệm th́ thái độ “được làm vua, thua làm giặc” của chính quyền Cộng ḥa Donald Trump c̣n để lại một ấn tượng rất xấu và chia rẽ nghiêm trọng trong xă hội Mỹ, vốn đă và đang phân hóa hơn bao giờ hết, sau 4 năm cầm quyền của Donald Trump.
Thêm vào đó, tính siêu việt và tính chính danh của những giá trị dân chủ cốt lơi của Hiến pháp, Tuyên ngôn độc lập, và bầu cử tự do, công bằng và b́nh đẳng của Hiệp chủng Quốc cũng đă bị xúc phạm và bị hoen ố bởi lời cáo buộc bầu cử gian lận “vô căn cứ” của ông Donald Trump.
NƯỚC NGOÀI VÀ VIỄN ẢNH
Đối với Thế giới, một h́nh ảnh Hoa Kỳ không c̣n được tôn trọng và ngưỡng mộ bởi Đồng minh và kiêng nể bởi nước Nga thù nghịch, và đối tác cạnh tranh kinh tế Trung Cộng cũng đă nổi lên rất rơ, sau nhiệm kỳ Tổng thống của Donald Trump.
Riêng đối với các nước đang phát triển và kém mở mang, ông Trump đă để lại một di sản ngoại giao thiên vị và coi thường các nước nghèo và đang trỗi dậy. Chủ trương “Nước Mỹ trên hết” (America First) của chính quyền Trump đă đẩy Đồng minh của Mỹ ra xa và d́m sâu hơn các nước nhược tiểu không đem lại lợi ích cho nước Mỹ.
Trong khi Donald Trump lại tỏ ra thân thiện với Tổng thống Nga Vladimir Putin, lănh tụ Bắc Hàn Kim Jong-un (`Kim Chính Ân) và Chủ tịch, Tổng Bí thư đảng Cộng sản Trung Quốc Tập Cận B́nh.
Các cam kết Quốc pḥng với khối NATO (North Atlantic Organization), và với các nước Á Châu-Thái B́nh Dương-Ấn Độ Dương cũng bị giảm thiểu dưới thời Trump.
Vậy với những hệ lụy nêu trên, người ta trông chờ ǵ ở Chính quyên Joe Biden ?
Trước hết ông Biden cho biết ông không quan tâm đến thái độ bất hợp tác của ông Donald Trump và đang làm việc với các cố vấn và Ban chuyển tiếp để nhận chức.
Ưu tiên hàng đầu, ngay trong ngày nhận chức 20/01/2021, của ông Biden là ông sẽ công bố chính sách ngăn chặn nạn dịch Covid 19 đang hoành hành nước Mỹ với số trên 9 triệu người nhiễm bệnh và đă có trên 230,000 người chết.
Thứ hai, ông đă nói, ngay sau ngày được báo chí đồng loạt nh́n nhận ông đă thắng cử trong đêm ngày 07/11 (2020), sẽ kư quyết định hủy bỏ tất cả nhửng quyết định hành chính của ông Trump đă gây bất lợi cho nước Mỷ và người dân Mỹ.
Thứ ba, lấy lại niềm tin vào chính quyền của người dân bằng những việc làm hàn gắn chia rẽ, hợp tác làm việc, kể cả với số cử tri đông đảo đă ủng hộ ông Trump, để xây dựng đất nước phồn thịnh.
Thứ tư, phục hồi uy tín trong hợp tác và giành lại sự kính trọng nước Mỹ của Thế giới, sau 4 năm bị suy đồi dưới chính quyền Trump.
Thứ năm, nghiêm cứu việc tái gia nhập các Tổ chức kiểm soát Khí hậu toàn cầu; Nhân quyền Liên Hiệp Quốc, Y tế Thế giới (WHO) và các Hiệp ước Kinh tế khác mà chính quyền Donal Trump đă rút lui, trong đó có Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ Xuyên Thái B́nh Dương (CPTPP) đă được 11 nước, đứng đầu là Nhật Bản, tham gia chính thức kư kết vào đầu tháng 3/2018.
Hiệp ước này được thay thế cho Hiệp định đối tác xuyên Thái B́nh Dương (TPP) đă được 11 nước tham gia kư kết tại thành phố Santiago (Chile), dưới thời Tổng thống Barrack Obama, trong đó Hoa kỳ đứng đầu. Nhưng vào tháng 1/2017, ông Donald Trump đă đơn phương rút Mỹ ra khỏi Hiệp định này.
Đó là dự đoán về những kế hoạch và chương tŕnh hành động trong hai năm đầu của nhiệm kỳ Tổng thống của Joe Biden, nhưng liệu ư nguyện của ông Biden có bị bùi dập bới cơn lốc “bất hợp tác” của phe Cộng ḥa ở Quốc hội hay không ?
Và liệu những hệ lụy phân hóa trong xă hội Mỹ do Donald Trump để lại có là những viên đá tảng cản đường cho chính quyền Biden, hay ông sẽ được cử tri tiếp tục ủng hộ để vượt qua ?
Bởi v́ bài học lịch sử sau cuộc bầu cử Quốc hội năm 2010, với đảng Cộng ḥa kiểm soat lưỡng viện Quốc hội, đă gây không biết bao nhiêu khó khăn cho chính quyền non trẻ Barack Obama. Măi đến kỳ bầu Quốc hội năm 2018, phe Dân chủ mới tái chiếm đa số ở Hạ viện với số ghế 232 chống 197 Cộng ḥa th́ tính cân bằng quyền lực mới được thực hiện nghiêm chỉnh hơn, mặc dù đảng Cộng ḥa vẫn nắm đa số ở Thượng viện với 53 ghế , chống 47 của Dân chủ.
Cuộc bầu cừ năm 2020 cũng vẫn duy tŕ đa số cho Dân chủ ở Hạ viện, nhưng ở Thượng viện vẫn c̣n bấp bênh. Hai ghế Thượng nghị sỹ của tiểu bang Georgia sẽ quyết định đảng nào chiếm đa số trong cuộc bầu cử bổ túc ngày 05/01/2021.
Như vậy, liệu Tổng thống 78 tuổi Joe Biden có chống nổi cơn lốc “bất thân thiện” của phe đối lập Cộng ḥa trong 4 năm tới, hay ông sẽ khôn khéo vượt qua, với kinh nghiệm 36 năm làm Nghị sỹ của Tiếu bang Delaware và 8 năm làm Phó Tổng thống cho Tổng thống Barrack Obama ? -/-
Phạm Trần
(11/020)