Các thống kê mùa này cho thấy thủ quân Arsenal Martin Odegaard đang nổi lên như tiền vệ hay nhất Ngoại hạng Anh, vị thế vốn thuộc về Kevin de Bruyne của Man City nhiều năm qua.
Với pha đặt lòng chân trái ấn định chiến thắng 3-0 trước Fulham ngày 12/3, Odegaard lần đầu cán mốc 10 bàn trong một mùa tại giải VĐQG trong sự nghiệp, bên cạnh sáu kiến tạo. Trái lại, tầm ảnh hưởng của De Bruyne có dấu hiệu suy giảm khi anh ngồi ngoài trận thắng Tottenham 4-2 tại Etihad rồi dự bị vào sân trong hiệp hai trận thua chính Tottenham 0-1 sau đó ít tuần ở sân Tottenham Hotspur. Tiền vệ Bỉ còn dự bị ở trận thắng Bournemouth 4-1 ngày 25/2 và chỉ đá 11 phút cuối trận thắng 0-1 trên sân Crystal Palace cuối tuần qua.
Trên cơ sở đó, cựu tiền vệ Anh Jamie Redknapp ca ngợi Odegaard đã vượt qua De Bruyne để trở thành tiền vệ công số một Ngoại hạng Anh. "Thông thường bạn sẽ nói De Bruyne là tiền vệ hay nhất, không chỉ ở Ngoại hạng Anh mà còn trên thế giới", danh thủ Anh bình luận trên Sky Sports. "Nhưng có điều gì đó không ổn, khi De Bruyne không còn thi đấu nhiều như mong muốn. Odegaard thì đang chơi với phong thái của một cầu thủ lớn: thời gian như ngừng trôi khi cậu ấy có bóng".
Trên đà vươn lên cùng Arsenal mùa này, Odegaard (trái) đang thăng tiến ngoạn mục và vượt đàn anh De Bruyne của Man City ở nhiều khía cạnh.
Redknapp còn chỉ ra việc Odegaard đã ghi bốn hoặc năm bàn như đã làm trước Fulham, bằng kèo trái, thể hiện vai trò đội trưởng, thủ lĩnh dẫn dắt Arsenal. Một chi tiết khác khiến Redknapp đánh giá cao tiền vệ Arsenal là anh rất tích cực tranh cướp mỗi khi không có bóng.
Thống kê phần nào chứng minh quan điểm của Redknapp, khi Odegaard bị đối thủ gây áp lực 510 lần khi kiểm soát bóng tại Ngoại hạng Anh mùa này. Trong đó, 243 lần Odegaard bị áp sát ở một phần ba sân nhà, 231 lần ở khu trung tuyến và 36 lần ở một phần ba sân đối phương - điều chứng tỏ khả năng cầm bóng tuyệt vời của đội trưởng Arsenal khi chịu áp lực.
Thông số này của De Bruyne là 336, với 179 lần bị pressing ở khu vực phòng ngự, 136 lần ở trung tuyến và 21 lần ở một phần ba sân đối phương. Tất nhiên, tiền vệ Bỉ có khả năng tạo ra khoảng trống để bứt phá, nhưng Odegaard cho thấy khả năng hoạt động trong không gian chật hẹp với sự điềm tĩnh hiếm thấy.
Khả năng tạo bàn thắng
Odegaard và De Bruyne cùng góp dấu giày vào 16 bàn tại Ngoại hạng Anh mùa này - thông số tốt nhất trong số các tiền vệ tại giải. Cụ thể, Odegaard ghi 10 bàn, nhiều gấp 2,5 lần so với con số bốn của De Bruyne. Bù lại, nhạc trưởng của Man City kiến tạo 12 lần - thông số tốt nhất giải và nhiều gấp đôi Odegaard. De Bruyne cũng chỉ có 1.944 phút có mặt trên sân, so với 2.226 của Odegaard.
Điều này cũng được thể hiện ở thông số các bàn thắng (xG) và kiến tạo kỳ vọng (xA). Tính trong các tiền vệ tại giải, De Bruyne dẫn đầu về thông số xA với 11,43, còn Odegaard dẫn đầu về thông số xG với 7.92, nhiều hơn không đáng kể so với nhà vô địch World Cup 2022 Alexis Mac Allister (7,65).
De Bruyne còn dẫn đầu về khoảng cách kéo bóng trung bình mỗi trận - đo số mét mà một cầu thủ dẫn bóng về phía khung thành đối phương. Thông số này của tiền vệ Bỉ là 106,65 mét - ngang với nhiều hậu vệ cánh hàng đầu tại Ngoại hạng Anh, và bỏ xa Odegaard với 42,41 mét.
Trên chương trình Super Sunday của Sky Sports, cựu tiền đạo Jimmy Floyd Hasselbaink bình luận: "Odegaard là cầu thủ khác với De Bruyne, nhưng cậu ấy luôn có giải pháp. Khi vào không gian chật hẹp, Odegaard tìm ra giải pháp phù hợp và rất bình tĩnh. Cậu ấy không kiến tạo nhiều như De Bruyne vì không phải mẫu cầu thủ như vậy. Nhưng những thứ khác mà Odegaard làm đều rất nhẹ nhàng và quá xuất sắc. Thật mãn nhãn khi xem Odegaard thi đấu".
Các số liệu thống kê chứng minh nhận định này của cựu tiền đạo Chelsea, khi Odegaard thường hoạt động trong không gian chật hẹp và di chuyển quãng đường ít hơn một nửa so với De Bruyne về quãng đường kéo bóng. Nhưng đội trưởng Arsenal lại rất mạnh ở khả năng kiểm soát trước áp lực.
Khác biệt trên sân
Bản đồ nhiệt cho thấy De Bruyne thường hoạt động ở cánh phải, phối hợp với trung vệ lệch phải, hậu vệ phải và cầu thủ chạy cánh phải, nhưng đôi khi cũng chuyển sang cánh trái. Cầu thủ 31 tuổi cũng tích cực pressing với khả năng tranh chấp theo chiều rộng của phần sân đối phương.
Odegaard khác biệt, dù có những điểm tương đồng. Anh hoạt động ở trung tuyến nhiều hơn, dù cũng có xu hướng dạt phải, và do đó thường xuyên chuyền cho tiền vệ phòng ngự và trung phong, bên cạnh hậu vệ phải và tiền vệ cánh phải. Tiền vệ Arsenal cũng phòng ngự nhiều hơn ở khu vực trung tâm bên phải, ở nửa phần sân đối phương - nơi thường dẫn đến những pha tranh chấp thành công để giúp Arsenal lên bóng nhanh.
Đồ họa bên dưới mô tả chi tiết thống kê trên, khi Odegaard thực hiện số đường chuyền gần gấp đôi ở một phần ba trung tâm của nửa sân đối phương và cũng có độ chính xác vượt trội về đường chuyền chính xác so với nhạc trưởng của Man City.
Về khả năng gây sức ép, Sky Sports đề cao mức độ hiệu quả của Odegaard với lối chơi pressing của Arsenal, khi tiền vệ Na Uy gây sức ép với đối thủ nhiều hơn 36% so với De Bruyne từ đầu mùa. Cụ thể, Odegaard có tổng số lần gây sức ép nhiều hơn với 536 lần, so với 394 lần của tiền vệ Bỉ.
Cách kiến tạo và ghi bàn
Tại sao Odegaard ghi bàn nhiều hơn gấp đôi De Bruyne, nhưng lại kém xa đối thủ về số pha kiến tạo? Đồ họa dưới đây cung cấp câu trả lời đơn giản. Theo đó, De Bruyne hầu như chỉ sút từ ngoài vòng cấm, trong khi Odegaard sút từ trong và ngoài vòng cấm với số lượng gần như ngang nhau từ đầu mùa.
Và những con số dưới đây cho thấy sự khác biệt về phong cách dứt điểm của hai tiền vệ này, khi cú sút trung bình của De Bruyne cách khung thành 23 mét, còn những pha kết thúc của Odegaard được thực hiện gần hơn 5 mét.
Khả năng dứt điểm uy lực của bộ đôi này có thể khiến người hâm mộ bất ngờ. Những cú sút của Odegaard đạt tốc độ trung bình 48.8 dặm/giờ, không thua kém con số 48.9 dặm/giờ của De Bruyne. Tương tự, những pha kết thúc của tiền vệ Arsenal đạt tốc độ cao nhất 58.6 dặm/giờ, so với 59.9 dặm/giờ của De Bruyne.
Về khả năng tạo cơ hội, De Bruyne đưa bóng vào vòng cấm nhiều hơn - hầu hết đến từ các góc rộng và khu vực trung lộ ưa thích của tiền vệ này, ngay bên ngoài vòng cấm. Ngược lại, Odegaard thường tạo ra những khoảng trống từ những khu vực trung tâm, thấp hơn bằng những đường chuyền khéo léo để tìm đồng đội.
Các chỉ số nâng cao dưới đây thậm chí còn làm sáng tỏ hơn về phong cách chuyền bóng của hai cầu thủ, với việc De Bruyne thường thực hiện những đường chuyền dài hơn với tốc độ nhanh hơn, đồng thời bỏ qua số đối thủ gần gấp đôi so với Odegaard.
Nhưng, một lần nữa, tiền vệ của Arsenal có khả năng chuyền chính xác vượt trội, mặc dù chịu áp lực lớn hơn và gần bằng De Bruyne về khả năng hoàn thành đường chuyền trung bình.
Trước trận lượt về vòng 1/8 Champions League gặp Leipzig, HLV Pep Guardiola đã tóm tắt những phẩm chất của học trò: "De Bruyne có khả năng kiến tạo đáng kinh ngạc, ghi bàn và chuyền bóng tốt hơn bất kỳ ai khác. Nhưng tôi đã nói nhiều với cậu ấy rằng hãy làm tốt các nguyên tắc đơn giản. Cầu thủ sẽ chơi tốt hơn nếu làm được như thế, chẳng hạn như tránh mất bóng, di chuyển năng động và tìm kiếm khoảng trống. Khi làm tốt những điều này, cầu thủ tự khắc chơi hay hơn".
Thực tế, tỷ lệ kiến tạo 0,56 bàn qua 90 phút tại Ngoại hạng Anh mùa này là thông số tốt thứ ba trong sự nghiệp của De Bruyne. Nhưng Odegaard - kém tiền vệ Man City tới gần tám tuổi - đang dần thu hẹp khoảng cách với tư cách là tiền vệ hàng đầu của giải đấu.
Lúc này, Odegaard và De Bruyne đang bị ràng buộc bởi số lần góp dấu giày vào bàn thắng khi Arsenal và Man City đang đua tranh khốc liệt cho ngôi vô địch. Vị thế của họ có thể chỉ được định đoạt khi mùa giải khép lại vào cuối tháng 5.
