Hòn đảo lâm khủng hoảng vì mèo hoang đông hơn người

[goodidea]

Cyprus đang đối mặt cuộc khủng hoảng mèo hoang, khi giới chức ước tính số lượng loài vật này nhiều hơn dân số một triệu người của quốc đảo.

Cyprus, quốc đảo phía đông Địa Trung Hải, từ lâu đã nổi tiếng là một quốc gia yêu mèo. Những trạm cho mèo ăn và cụm nhà nhỏ dành cho loài vật 4 chân này trở thành hình ảnh quen thuộc trên các lối đi bộ nổi tiếng ở hòn đảo.

Năm 2004, các nhà khảo cổ học người Pháp đã tìm thấy bằng chứng được cho là sớm nhất về mèo được thuần hóa tại ngôi làng thời đồ đá mới Shillourokambos trên đảo Cyprus. Trong một ngôi mộ niên đại khoảng 9.500 năm là bộ xương mèo nằm gần hài cốt một người, cho thấy cả hai có thể đã được chôn cất cùng nhau.

Với du lịch là ngành kinh tế chủ lực của Cyprus, những con mèo dễ thương đã trở thành yếu tố thu hút hàng triệu du khách đến thăm hòn đảo mỗi năm. Nhưng mèo cũng khiến giới chức Cyprus đau đầu, khi số lượng chúng đã nhiều hơn so với dân số hơn một triệu người của hòn đảo.



Mèo hoang trong công viên ở Strovolos, thủ đô Nicosia, Cyprus ngày 6/10. Ảnh: AP

Demetris Epaminondas, chủ tịch Hiệp hội Thú y Cyprus, cho rằng nguyên nhân khiến số lượng mèo bùng nổ là chúng không được triệt sản, đặc biệt tại khu vực đô thị đông dân, cùng với tỷ lệ mèo con sống sót cao hơn nhờ có con người chăm sóc.

Với bản năng săn mồi, việc mèo hoang sinh sôi không chỉ đe dọa hệ sinh thái đảo mà còn khiến chúng nguy cơ phải chịu nhiều tổn thương khi lang thang giữa các tuyến phố đầy xe cộ để tìm thức ăn và nơi trú ẩn.

Để ứng phó, chính phủ Cyprus đã triển khai chương trình triệt sản mèo hoang. Theo chương trình này, chính phủ phân bổ ngân sách cho chính quyền địa phương để thuê bác sĩ thú y tư nhân để triệt sản những con mèo do các nhóm bảo tồn mang đến.

Tuy nhiên, chương trình đang tỏ ra không hiệu quả. Cơ quan Thú y Quốc gia Cyprus cho biết nguồn lực của họ hiện tại "thấp hơn nhiều so với nhu cầu thực tế". Để đánh giá lại việc phân bổ ngân sách, cơ quan này đã yêu cầu chính quyền địa phương báo cáo về khu vực có mật độ mèo hoang cao.

"Đây là một chương trình tốt, nhưng cần mở rộng", ủy viên môi trường Antonia Theodosiou cho biết, lưu ý với ngân sách 100.000 euro (117.000 USD), chương trình chỉ thực hiện được khoảng 2.000 ca triệt sản mỗi năm.

Dù không có dữ liệu so sánh chính thức, bà Theodosiou cho rằng Cyprus đã trở thành quốc gia có mật độ mèo so với con người cao bất thường.

Eleni Loizidou, người đứng đầu tổ chức thiện nguyện Cat Alert ở thủ đô Nicosia, cho biết nhóm gần đây đã gom 397 con mèo hoang từ trung tâm thành phố để triệt sản, nhưng nỗ lực này chỉ như "muối bỏ biển". Bà lưu ý số lượng mèo cái được triệt sản rất thấp, một phần vì việc bẫy chúng trở nên cực kỳ khó khăn.


Mèo hoang trong công viên ở Strovolos, thủ đô Nicosia, Cyprus ngày 6/10. Ảnh: AP

Bộ trưởng Môi trường Maria Panayiotou hôm 4/10 thông báo chính phủ Cyprus sẽ tăng ngân sách triệt sản mèo lên 300.000 euro mỗi năm. Quyết định được xem là một bước tiến quan trọng.

Chủ tịch Hiệp hội Thú y Epaminondas cho rằng giới chức có thể kiểm soát số lượng mèo trên đảo trong vòng 4 năm, nếu họ xây dựng kế hoạch triệt sản thống nhất và triển khai đúng cách. Theo ông, điều then chốt là trao vai trò chủ đạo cho phòng khám thú y tư nhân, cho phép họ triệt sản mèo miễn phí mà không bị ràng buộc bởi những thủ tục rườm rà.

"Người dân sẽ tích cực đưa mèo đi triệt sản hơn nếu quy trình dễ dàng và thuận tiện", ông Epaminondas nói. Hiện chi phí triệt sản một con mèo hoang cái là 55 euro, trong khi mèo nhà do chủ mang đến phải trả khoảng 120 euro.

Hiệp hội đã đề xuất một kế hoạch xác định các khu vực tập trung nhiều mèo hoang để chính quyền có thể gom bắt và đưa đến bác sĩ thú y triệt sản. Sáng kiến còn bao gồm phát triển một ứng dụng điện thoại giúp người dân báo cho cơ quan chức năng biết những nơi có mật độ mèo cao.

Theo ông Epaminondas, chính phủ có thể giảm gánh nặng chi phí bằng cách lập quỹ để người dân và doanh nghiệp quyên góp. Việc Bộ trưởng Môi trường thông báo tăng gấp ba ngân sách triệt sản có thể trở thành động lực khuyến khích thêm đóng góp từ tư nhân.

Trong khi đó, Elias Demetriou, điều hành trung tâm bảo tồn tư nhân Friends of Larnaca Cats, cảnh báo việc tăng ngân sách có thể không mang lại kết quả mong muốn nếu không huy động được các nhóm bảo tồn có kinh nghiệm tham gia bắt mèo để triệt sản.

Chủ tịch Ủy ban Môi trường quốc hội Cyprus Charalambos Theopemptou cũng cho rằng không nên chỉ dựa vào nguồn lực tài chính để đối phó với cuộc khủng hoảng mèo hoang. "Cần có một kế hoạch", ông nói. "Chúng ta không thể chỉ triệt sản mèo mà không có chiến lược rõ ràng".

VietBF@ sưu tập