Mỹ khẳng định không có ý định thôn tính Greenland

[Romano]

Đặc phái viên của ông Trump tuyên bố Washington muốn đối thoại với người dân Greenland về tương lai hòn đảo chiến lược, song lập trường này vẫn làm dấy lên lo ngại tại Đan Mạch.
Phát biểu hôm 23/12 (giờ địa phương), trong những bình luận dài đầu tiên kể từ khi được ông Trump giao chức vụ Đặc phái viên phụ trách Greenland, Thống đốc bang Louisiana Jeff Landry cho biết chính quyền Trump mong muốn bắt đầu cuộc trao đổi trực tiếp với cư dân Greenland nhằm tìm ra “hướng đi tốt nhất” cho hòn đảo giàu tài nguyên và nằm ở vị trí then chốt tại Bắc Cực, theo AP.

“Chúng tôi sẽ không đến đó với ý định chinh phục ai, cũng không tìm cách tiếp quản đất nước của bất kỳ ai”, ông Landry nhấn mạnh.Tuy nhiên, trước đó, ông Trump nhiều lần khẳng định Mỹ cần kiểm soát Greenland vì lợi ích an ninh quốc gia, thậm chí không loại trừ khả năng sử dụng sức mạnh quân sự để giành quyền kiểm soát hòn đảo chiến lược, giàu khoáng sản này. Theo ông Trump, đặc phái viên mới được bổ nhiệm này sẽ “dẫn đầu nỗ lực” đưa hòn đảo trở thành một phần lãnh thổ của Mỹ.

“Điều quan trọng là chúng ta phải đối thoại với chính người dân Greenland”, ông Landry nói trong chương trình The Will Cain Show của Fox News.

“Họ đang mong muốn điều gì? Những cơ hội nào họ chưa từng có? Và vì sao họ chưa nhận được sự bảo vệ xứng đáng mà họ đáng ra phải có?”, ông cho biết thêm.

Việc ông Trump công bố quyết định bổ nhiệm ông Landry đã làm dấy lên lo ngại tại Đan Mạch và trên khắp châu Âu. Ngoại trưởng Đan Mạch cho biết sẽ triệu Đại sứ Mỹ tới Bộ Ngoại giao để làm rõ vấn đề.

Trong tuyên bố chung hôm 22/12, Thủ tướng Đan Mạch Mette Frederiksen và Thủ hiến Greenland Jens-Frederik Nielsen khẳng định: “Chúng tôi đã nói điều này trước đây và nay nhắc lại một lần nữa: Biên giới quốc gia và chủ quyền nhà nước được bảo đảm bởi luật pháp quốc tế. Đây là những nguyên tắc nền tảng. Không một quốc gia nào có thể sáp nhập quốc gia khác, kể cả với lý do an ninh quốc tế”.

Trong giai đoạn chuyển giao quyền lực tổng thống và những tháng đầu nhiệm kỳ hai, ông Trump liên tục kêu gọi đặt Greenland dưới quyền tài phán của Mỹ. Tháng 3, Phó tổng thống JD Vance đã tới thăm một căn cứ quân sự hẻo lánh của Mỹ tại Greenland và cáo buộc Đan Mạch đầu tư không đủ cho an ninh tại khu vực này.Theo một quan chức chính phủ Đan Mạch, chính quyền Trump không hề báo trước về việc bổ nhiệm ông Landry. Một trợ lý Quốc hội Mỹ cũng cho biết chính quyền hiện chưa cung cấp bất kỳ thông tin chi tiết nào về việc bổ nhiệm này cho Quốc hội.

Thượng nghị sĩ Jeanne Shaheen, thành viên Dân chủ cao cấp nhất của Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ, đã đặt câu hỏi về tính khôn ngoan của việc “gây căng thẳng với các đồng minh” trong thời điểm thế giới đầy bất ổn.

“Chủ quyền của Greenland không phải là vấn đề để tranh cãi”, bà Shaheen nhấn mạnh. “Vấn đề là Đan Mạch là một đồng minh NATO then chốt, luôn sát cánh cùng Mỹ”.