Không khí Xuân vẫn không che được nỗi âu lo
Tết Tây chỉ dành riêng cho Tây. Vì thế trước kia, Tết Tây lạnh nhạt như mọi ngày. Tây rút vào ăn Tết với nhau trong khách sạn hoặc các khu dân cư riêng biệt, không khí thành phố vẫn bình thường dù người đi làm được nghỉ một ngày.
Mũ và quần áo sida ở chợ Bà Chiểu. (Hình: Sài Gòn Cô Nương/Người Việt)
Vài năm gần đây, Tây đông quá tràn ra đường đón Tết nên ta cũng cũng khiêu vũ, tiệc tùng góp vui. Tuy nhiên khi ngày Mồng Một Tháng Giêng vừa qua, không khí của Tết ta từ đấy bắt đầu trỗi lên, mới thực sự đón Tết.
Suốt khoảng thời gian một tháng trở đi, đêm dài ngày ngắn, khí hậu se se của mùa gió bấc khiến phố phường bỗng chốc chuyển mình mang hương vị Mùa Xuân, mang hương vị đặc biệt của Tết ta. Bởi vì Tết ta không vỡ òa sâm banh, ca hát nhảy nhót ở sân khấu, trong gian phòng nào đó mà trải rộng khắp nơi. Ði ngoài phố bắt đầu nhìn thấy Mùa Xuân qua những gốc cây quét vôi trắng xóa, bồn hoa được trồng mới ở một số bùng binh và nhất là Việt kiều đổ về ngày càng đông trên các con đường trung tâm thành phố.
Nhà dân chưa cọ rửa sơn phết nhưng các cơ quan xí nghiệp, dinh thự đã bắt đầu thuê công ty đến làm vệ sinh nhà cửa. Mọi năm học sinh chỉ nghỉ một tuần như người lớn nhưng năm nay được nghỉ mười một ngày không biết làm sao cho con nít tiêu hết khoản thời gian này. Sinh viên ngoại tỉnh sợ hết vé máy bay, vé xe đò nên bỏ học, đã lo về quê trước cả tháng. Riêng các công nhân gần thành phố vẫn cố đi làm. Chị Thảo, công nhân may cho một cơ sở may áo thung Bình Thạnh cho biết đến 28 Tết mới về nhà ở Bình Phước.
Quần áo giá rẻ ở chợ nhỏ đường Xô Viết Nghệ Tĩnh (Bình Thạnh). (Hình: Sài Gòn Cô Nương/Người Việt)
Riêng các vườn trồng hoa ở Hóc Môn, Bình Chánh, Thủ Ðức... méo mặt. Nhiều bờ bao bị vỡ cuối mùa mưa vừa rồi cộng thêm thời tiết thất thường khiến vườn mai ngoại thành năm nay bị thất, chỉ còn trông cậy vào vườn mai dưới Sa Ðéc. Cũng giống như ngoài Bắc đi thuê đào, nhiều cơ quan lớn như ngân hàng, công ty chứng khoán, khách sạn... tất tả tìm nơi thuê mai.
Mua một cây mai về chưng, hết mấy ngày Tết không biết để đâu và cũng không sẵn người chăm sóc nên trước kia qua Tết, người ta thường gửi lại nhà vườn trông nom hộ. Tuy nhiên sau mấy vụ khi Tết sau khách quay lại, nhà vườn chẳng biết làm ăn lỗ lã thế nào giải tán vườn, chủ biến mất tiêu. Phổ biến hiện giờ là thuê mai, khách cứ đến tận vườn chọn mai đẹp thuê về chưng mấy ngày Tết rồi trả lại, sang năm thuê cây khác. Như thế đỡ rắc rối rất nhiều.
Năm nay bớt cảnh đào đường, lô cốt nhưng không vì thế mà bớt kẹt xe. Các cao ốc mọc lên ở khu trung tâm khiến cho đường sá, dù không phải giờ cao điểm vẫn kẹt xe triền miên.
Thị trường Tháng Chạp sôi động hẳn lên. Các siêu thị bán sỉ như Metro An Phú (quận 2), Metro Bình Phú (quận 6)... cho tới chợ bán sỉ như Bình Tây, Tân Bình, An Ðông lúc nào cũng đông nghẹt tiểu thương đóng hàng về các tỉnh. Lẽ ra sau các dịp lễ lớn, hàng mới giảm giá nhằm thanh toán số lượng tồn kho. Thế nhưng thành phố thì khác, lúc nào cũng có hàng giảm giá, hàng khuyến mãi.
Chẳng biết thực sự có giảm hay không và ít nhiều thế nào không rõ nhưng cứ thấy quảng cáo giảm giá là thiên hạ ùn ùn đi mua. Tất cả siêu thị đều tung ra chương trình khuyến mãi, giảm giá, bốc thăm trúng thưởng... để tống đi các loại hàng ế ẩm và đáp ứng nhu cầu sắm Tết của dân ít tiền. Quả vậy, đói giỗ cha, no ba ngày Tết. Ngày giỗ còn có thể thể tất nhưng Tết thì không, Tết phải đầy đủ để lấy may suốt năm nên ngoài các cửa tiệm và quầy sạp trong chợ ngút ngàn thì hàng hóa nhất tề rủ nhau đổ bộ xuống lề đường.
Phố xá tạm thời quang đãng vào ban ngày. Nguyễn Trãi, Hai Bà Trưng, Nguyễn Ðình Chiểu, Lê Văn Sĩ, Quang Trung... suốt ngày đợi mau hết giờ hành chánh, cảnh sát lui về nghỉ ngơi. Khi đó chiều tối mát mẻ là lúc quần áo, giày dép, túi xách, mắt kính... đổ đống ra thống lĩnh vỉa hè với hàng thật, hàng giả, hàng nhái, hàng đắt, hàng rẻ đủ loại, đủ giá cho đủ mọi thành phần khách mua.
Ðặc biệt tại các khu công nghiệp, khu chế xuất như chợ Khiết Tâm (khu công nghiệp Sóng Thần), chợ Bà Hom (khu công nghiệp Tân Tạo), chợ Bùi Văn Ba (khu chế xuất Tân Thuận)... quần áo, bánh mứt... giá bình dân vài chục ngàn bày tràn lan ngoài lề đường dù bị báo động về vệ sinh vẫn được dân nhập cư tấp nập mua mang về quê làm quà.
Hàng bán hạ giá gần khu chế xuất Tân Thuận. (Hình: Sài Gòn Cô Nương/Người Việt)
Chỗ nào cũng nhan nhản ‘big sale’, ‘giá cực sốc’, ‘giá rẻ như cho’... có khi đến tám mươi phần trăm hay mua một tặng một, mua hai tặng... năm! Cứ rề xe sát lề đường là có thể tậu dễ dàng bất kỳ món đồ gì đó khỏi cần gửi xe mất công. Vả từ ngày nhà nước tuyên bố dẹp lề đường trong khi việc xây dựng các bãi giữ xe vẫn còn nằm trong dự án thì kiếm một chỗ gửi xe thật khổ.
Thật ra chiêu hàng xon đánh vào tâm lý ham rẻ của dân chúng chứ hàng xon toàn lỗi sợi, phai màu, qua mốt, sứt chỉ... Còn như món hàng vừa ý thì đúng giá ngày thường, không bớt một xu. Thấy “xon” là khách mua tới tấp chứ có mấy ai khảo giá để biết thường ngày món hàng đó giá bao nhiêu. Thôi thì tiền nào của nấy, hàng xấu không quan trọng miễn vừa túi tiền dân nghèo.
Các cửa hàng kim khí điện máy “đại gia” như Nguyễn Kim, Thiên Hòa... giảm giá đến bất ngờ khi cái bếp ga hai lò chỉ có 200,000 ngàn (chưa tới 10 đô Mỹ), máy sấy tóc chỉ hai mươi chín ngàn... Ai nấy nhăm nhe chiếc máy ảnh kỹ thuật số “mười bốn chấm” hạ giá chưa tới một trăm đô để Tết cả nhà diện áo mới đi chụp hình chợ hoa, hay là rinh chiếc TV LCD xuống còn năm, sáu triệu để xem chương trình văn nghệ Xuân... Thành thử mới có vụ siêu thị điện máy Nguyễn Kim từng khuyến mãi làm sao mà gần mười ngàn người đều trúng thưởng một chiếc xe hơi, gây kiện cáo lung tung. Chia chiếc xe hơi này ra thì cuối cùng chắc mỗi người cũng được vài chục ngàn.
Thật ra khuyến mãi trong tiệm cũng như ngoài lề đường giống nhau ở chỗ toàn hàng qua mốt hoặc đến hạn dọn kho cần mau chóng đẩy đi. Ðánh trúng tâm lý cứ rẻ là mua nên chi để kéo chân khách hàng trong tình trạng giá cả leo thang, siêu thị trở nên đông nghẹt vì quảng cáo giảm giá hàng loạt. Kết quả nhiều người cứ khuân về nhà chất đống những thứ không biết để làm gì. Chỉ có xi nê, rạp hát ế ẩm đóng cửa tu bổ, sơn phết để đầu năm tung ra hoạt động. Từ lúc này, ai nấy chỉ lo mua sắm chứ chưa vui chơi.
Bán buôn lời lỗ chỉ trông cậy vào tháng Tết, mai mốt ra Giêng ngồi chơi hàng mấy tháng liền đuổi ruồi nên ai nấy hối hả chớp thời cơ. Hàng ăn quán uống không hề chịu kém vì vô số việc khiến người ta cần kéo nhau tới quán: Họp mặt tất niên, tổng kết cuối năm... nhất là đám cưới, đám xin đang mùa cao điểm, cô dâu chú rể lo cưới nhau cuối năm để Tết còn đi hưởng tuần trăng mật và kịp sang năm... sinh con như lời chúc của họ hàng, bạn bè.
Bây giờ hầu như không còn ai quây rạp trước nhà bày bàn ăn uống như trước kia nữa mà đều kéo nhau ra nhà hàng. Chỉ ra ngoại thành đất còn rộng và kinh tế cũng như sự xa xỉ không bằng nội thành thì đám cưới mới chăng dây, kết hoa tiệc tùng tại nhà thôi.
Tuy nhiên điều kiện đầu tiên để mua sắm Tết nhất cần có là tiền. Ở Sài Gòn, mức thưởng Tết ở một doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài là 532 triệu đồng, thấp nhất năm mươi ngàn, trung bình gần hai triệu...
Năm mươi ngàn đồng thời này chẳng biết mua được gì. Tiền lương có giới hạn và lâu lắm khi lạm phát đến mức chẳng đặng đừng thì mức lương công chức mới được điều chỉnh. Trong khi chờ đợi sự điều chỉnh đó thì để bù đắp, các cơ quan lách luật bằng cách tăng thu nhập cho nhân viên dưới hình thức tiền thưởng. Tiền chia cho lao động tiên tiến, chiến sĩ thi đua, đoàn viên xuất sắc, lương tháng thứ 13, chia lợi nhuận, trích khen thưởng... Ðủ mọi tên gọi, chia nhỏ số tiền ra để mỗi khoản lãnh không quá năm trăm ngàn. Chịu khó ký tên mỏi tay cho nhiều thứ tiền lắt nhắt nhưng như vậy mới bảo đảm tiền chui hết vào túi, khỏi hao hụt đồng nào cho thuế thu nhập!
Thật ra lãnh lương như thế chỉ có giới văn phòng, còn công nhân hạng bét làm việc tay chân ở các xí nghiệp, công trường... chẳng những phụ cấp không có mà lương còn bị nợ nhiều tháng không trả.
Không khí Mùa Xuân vẫn không che lấp được sự lo lắng của đa số dân chúng. Lương chưa tăng nhưng ngoài các cơn bão lũ càn quét từ Bắc vào Nam vừa qua thì cơn bão giá cũng hung hãn không kém. Ðến nay, dân văn phòng và người về hưu mới thực lãnh tiền lương tăng 20%. Thế nhưng chỉ số giá tiêu dùng (CPI) năm 2010 đã chạm mức 2 con số: Tăng 11.75% mà dẫn đầu về mức tăng giá là nhóm hàng ăn và dịch vụ ăn uống. Một số mặt hàng thực phẩm, nhà nước hứa sẽ ráng giữ bình ổn giá đến... hết Tết.
Ngoại trừ tin đá banh, người dân còn sức đâu quan tâm tới tin quốc tế: Căng thẳng ở bán đảo Triều Tiên hay giẫm đạp chết người ở Ấn Ðộ... mà chỉ bạc đầu đối phó với những vấn đề trong nước: Giá vàng lao vụt như tên lửa, giá đất cao ngất ngưởng... Những vấn đề hàng ngày: Giá lương thực, thực phẩm tăng, giá giữ xe tăng... Thứ gì cũng tăng. Làm sao để sống với vô vàn vấn đề khó bề giải quyết ẩn nấp dưới sự rộn ràng cận Tết, chính là nỗi lo của của người dân thành phố cuối năm.
Sài Gòn Cô Nương/Người Việt
Sài Gòn, những ngày cuối năm
