Bộ Ngoại giao Nga ngày 30.12 cảnh cáo Ukraine về một tai nạn hạt nhân kinh hoàng, liên quan việc Kiev kư thỏa thuận mua nhiên liệu hạt nhân Mỹ.
Một nhà máy hạt nhân của Ukraine.
Cùng ngày, Thủ tướng Arseniy Yatsenyuk nói Ukraine đạt được thỏa thuận này với công ty Westinghouse, để kéo giảm sự lệ thuộc nguồn cung nhiên liệu hạt nhân của Nga.
Bộ Ngoại giao Nga phản đối thỏa thuận này bằng cách cảnh cáo Ukraine về một tai nạn hạt nhân kinh hoàng:
“Đó là một trải nghiệm nguy hiểm đe dọa sức khỏe và sự an toàn của công dân Ukraine và nhân dân châu Âu”, đồng thời nói thêm nhiên liệu hạt nhân của công ty Mỹ nói trên không phù hợp với các ḷ phản ứng do Liên Xô xây ở Ukraine.
Bộ cũng nói chính quyền Ukraine nên đề cao tinh thần trách nhiệm về an toàn hạt nhân, để không tái diễn những thảm họa như vụ nhà máy điện hạt nhân Chernobyl bị ṛ rỉ phóng xạ năm 1986, hậu quả của một số nhược điểm trong bản thiết kế một ḷ phản ứng Liên Xô, cùng những sai sót nghiêm trọng của lănh đạo nhà máy này.
Các chuyên gia năng lượng hạt nhân cùng các quan chức đều liên tục cảnh cáo chính quyền Ukraine, về sự không an toàn khi sử dụng nhiên liệu hạt nhân của Mỹ ở các ḷ phản ứng do Liên Xô và Nga thiết kế.
Hồi tháng 9, Ukraine bật đèn xanh cho các nhà máy điện hạt nhân mua nhiên liệu hạt nhân nâng cấp của Westinghouse, một động thái mà cơ quan hạt nhân liên bang Nga (Rosatom) chỉ trích là một âm mưu chính trị.
Quan hệ Nga-Ukraine, gồm hợp tác điện hạt nhân, đă xấu đi v́ cuộc nội chiến ở Ukraine, khiến Kiev phải t́m nguồn nhiên liệu hạt nhân Mỹ cho các nhà máy điện hạt nhân của họ.
Quyết định này gây nên lo ngại an ninh, do nguồn nhiên liệu của Westinghouse từng gây nguy hiểm cho các nhà máy điện hạt nhân ở Cộng ḥa Czech.
Hồi năm 2006, một nhà máy điện hạt nhân ở Czech sử dụng ḷ phản ứng do Liên Xô thiết kế đă bị mất áp suất khi sử dụng nhiên liệu của Westinghouse, dẫn đến việc ngưng hợp tác với công ty Mỹ này.
Trong tuyên bố 30.12, Westinghouse nêu họ đă làm việc với thị trường Ukraine từ năm 2003, và đă đa dạng hóa nguồn cung, công nghệ thế giới tốt nhất cho thị trường Ukraine.
Tuyên bố cũng nêu nhiên liệu Westinghouse đang hoạt động an toàn và hiệu quả ở nhà máy điện hạt nhân Nam Ukraine mà không có sự hư hại nào.
therealrtz ©VietSN