Sơn cờ đỏ lên mái nhà: xu hướng dân tộc cực đoan

[florida80]

8/21

Chuyện Vỉa Hè
*Đặng Đình Mạnh

Một số bạn trẻ ở các tỉnh miền Bắc đang bắt chước nhau sơn phủ cờ đỏ lên trên mái nhà của mình và cho rằng điều ấy biểu thị sự tự hào và lòng yêu nước. Thậm chí, đã có nhiều hình ảnh về cả một góc phố, hoặc một bùng binh đô thị lớn đều sơn phủ cờ đỏ trên mái nhà đăng tải đầy trên mạng xã hội.

Dù là ảnh thật hay ảnh chế thì đều tạo cho người xem cảm giác bất an thật đáng sợ. Điều đáng lo ngại nhất là khi chế độ đã mặc nhiên phớt lờ đi vấn đề này, nếu không muốn nói là khuyến khích, hoặc phải chăng chế độ chưa thấy hết những tác hại lâu dài của nó đối với xã hội?


Tổng thống Ba Lan Andrzej Duda phát biểu ngày 31 Tháng Bảy 2024 tại buổi lễ tưởng niệm các nạn nhân đã chết khi đấu tranh chống chủ nghĩa dân tộc cực đoan Đức Quốc Xã Nazi 80 năm trước. (Hình: SergeiGapon/AFP/Getty Images)
Khách quan, sự cổ võ thái quá cho những giá trị thuộc về biểu tượng của chế độ (như cờ đỏ) đều là sự biểu hiện cho chủ nghĩa dân tộc cực đoan. Trong đó, bao hàm tư tưởng dân tộc hẹp hòi, thiển cận, gây chia rẽ, kích động thù hằn dân tộc trong nội bộ quốc gia và cũng là tiền đề cho khả năng gây bất ổn, tạo nguy cơ xung đột, nội chiến hoặc chiến tranh trên bình diện khu vực hoặc quốc tế.

Thậm chí, điều đó vẫn không nên khuyến khích kể cả khi dân tộc đã đạt được những thành tựu đáng kể, đáng hãnh diện đúng như khẩu hiệu “Dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, văn minh”. Thế nhưng, khẩu hiệu vẫn chỉ là khẩu hiệu. Chúng chỉ là những giá trị mà chế độ tuyên truyền với mong muốn xây dựng mà thôi, chúng chưa phải là những giá trị đã xây dựng thành tựu. Cả trong lĩnh vực thể thao mà Việt Nam đã từng “ngạo nghễ” chiếm cả “thúng” huy chương từ các giải đấu khu vực.

Mới đây nhất, dù truyền thông vẫn thuộc sự quản lý, điều hành của chế độ, vẫn có bài báo từ trong nước nêu thẳng thắn về nỗi nhục nhã khi cả một đất nước trăm triệu dân, đã không thể đoạt được một tấm huy chương nào từ Olympic Paris 2024, nơi đấu trường thể thao thật sự công bằng.

Trong bối cảnh đó, khi đất nước, dân tộc không có điều gì đáng hãnh diện ngoài sự tan hoang, đổ nát của hàng loạt giá trị căn bản, thì sự khuyến khích, cổ võ cho những biểu tượng của chế độ là để làm gì? Chúng không phải xuất phát từ những tư tưởng hẹp hòi, thiển cận, gây chia rẽ, kích động thù hằn dân tộc trong nội bộ quốc gia hay sao? Chúng không hề mang đến ích lợi gì cho đất nước trong giai đoạn hiện nay cả, ngoài sự tiềm tàng những bất ổn xã hội mà chủ nghĩa dân tộc cực đoan có thể mang lại.

Cứ nhìn bài học từ nước Đức Quốc xã trong cuộc đệ nhị thế chiến thì thấy, những thành tựu vượt bực về khoa học kỹ thuật của nước Đức trong thập kỷ hai mươi, ba mươi thuộc thế kỷ trước, cuối cùng cũng trở thành đống gạch đổ nát vào năm 1945, khi trước đó, chính quyền Đức theo đuổi chủ nghĩa phát xít dựa trên lý thuyết dân tộc cực đoan. Huống chi Việt Nam bây giờ vẫn còn là một đất nước nghèo nàn, khí chất kém cỏi, tụt hậu về mọi phương diện. Trong đó, sự hòa hợp, hòa giải giữa người Việt khác chính kiến vẫn còn là nan đề chưa từng giải quyết được, sau cả nửa thế kỷ.

Chưa kể về phương diện tâm linh và mỹ thuật. Khi mỗi lá cờ đỏ rực trên xuất hiện trên một mái nhà lại gợi nhớ thêm hình ảnh máu me, bi thương của hàng triệu người chết từ trong cuộc nội chiến, từ chiến tranh bảo vệ tổ quốc, hoặc người tử nạn từ tai nạn trên đường phố, các vụ hỏa hoạn, đến cả những chiếc quan tài tang tóc phủ lá cờ đỏ khi tẩm liệm và khi hạ huyệt… Chắc chắn chúng không phải là hình ảnh tốt đẹp, lành mạnh hoặc tự hào đáng để ghi nhớ, cổ võ.

Nếu cần biểu thị lòng tự hào, yêu nước, yêu dân tộc, giới trẻ nên góp sức vào công cuộc biến khẩu hiệu của chế độ “Dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, văn minh” thành sự thật đúng như lời tuyên truyền bấy lâu nay. Khi đạt được, ít nhất nó cũng là thành quả để giới trẻ có thể tự hào với bạn bè năm châu khi phất lá cờ của mình.

Trong khi đó, chưa cần nhìn quá xa về phía các quốc gia văn minh tại phương tây, mà chỉ cần nhìn về các lân bang trong khu vực như Thái Lan, Cambodia khi người lãnh đạo ở đấy không chỉ được học hành tử tế mà còn rất trẻ, chỉ xấp xỉ 40 tuổi. Nhìn thấy thế mà không có cảm giác nhục nhã của mình vì thua kém. Đổi lại, chỉ sơn phủ lá cờ đỏ lên mái nhà mà giới trẻ Việt Nam đã dễ dàng tự hào thì thật là hết sức tội nghiệp về nhận thức cũng như tầm nhìn nghèo nàn của cả một thế hệ trẻ như vậy.

Cho nên, với việc sơn phủ cờ đỏ lên mái nhà, nếu có trách nhiệm, tôi nghĩ chế độ trong nước nên có biện pháp cấm đoán ngay xu hướng tai hại này vì lợi ích lâu dài của đất nước, của dân tộc.