Theo các chuyên gia công nghệ kỳ cựu, nhà phân tích, luật sư và nhà kinh tế, ngành công nghệ thông tin của Ấn Độ sẽ phải thay đổi chiến lược luân chuyển nhân tài lành nghề sang các dự án tại Mỹ đã kéo dài hàng thập kỷ sau động thái của Tổng thống Donald Trump về việc áp dụng mức phí 100.000 USD cho thị thực H-1B từ ngày 21/9.
Ngành này hiện phụ thuộc lớn vào thị trường Mỹ, vốn chiếm khoảng 57% tổng doanh thu. Trong nhiều năm qua, các công ty Ấn Độ đã hưởng lợi từ chương trình cấp thị thực lao động Mỹ và từ hoạt động gia công phần mềm cùng dịch vụ kinh doanh. Tuy nhiên, đây lại là vấn đề gây tranh cãi tại Mỹ, khi nhiều người dân cho rằng việc làm của họ đã bị thay thế bởi lao động Ấn Độ có chi phí thấp hơn.
Theo dữ liệu của Chính phủ Mỹ, Ấn Độ là quốc gia hưởng lợi lớn nhất từ thị thực H-1B trong năm ngoái, chiếm 71% số người thụ hưởng được phê duyệt, trong khi Trung Quốc đứng thứ hai với 11,7%.
Các chuyên gia cho biết, động thái tái cấu trúc chương trình H-1B của Tổng thống Trump sẽ buộc các công ty công nghệ thông tin có khách hàng như Apple, JPMorgan Chase, Walmart, Microsoft, Meta, Google phải tạm dừng luân chuyển nhân sự sang Mỹ, đẩy nhanh hoạt động cung cấp dịch vụ từ nước ngoài (offshore delivery) và tăng cường tuyển dụng công dân Mỹ cũng như người sở hữu thẻ xanh.
“Giấc mơ Mỹ” đang trôi qua
"Giấc mơ Mỹ đối với những người lao động đầy tham vọng sẽ rất khó khăn", Ganesh Natarajan, cựu CEO của công ty gia công phần mềm Zensar Technologies cho biết. Ông cho rằng các công ty sẽ hạn chế việc đi lại xuyên biên giới và chuyển nhiều công việc hơn ra khỏi các quốc gia như Ấn Độ, Mexico và Philippines.
Hiệp hội các công ty phần mềm và dịch vụ quốc gia (NASSCOM) cho biết động thái này "có khả năng gây ra hiệu ứng lan tỏa đến hệ sinh thái đổi mới sáng tạo của Mỹ" và làm gián đoạn tính liên tục kinh doanh của các dự án trong nước.
"Xuất khẩu dịch vụ cuối cùng đã bị kéo vào cuộc chiến thương mại và công nghệ toàn cầu đang diễn ra", Madhavi Arora, chuyên gia kinh tế trưởng của Emkay Global nhận định, đồng thời cho biết thêm rằng điều này có thể phá vỡ mô hình onsite-offshore (luân chuyển nhân sự giữa làm tại chỗ và từ xa) của ngành công nghệ thông tin, gây áp lực lên biên lợi nhuận và chuỗi cung ứng.
Hầu hết những người theo dõi ngành dự đoán động thái của Tổng thống Trump sẽ hạn chế các vai trò tiếp xúc trực tiếp với khách hàng, gây ảnh hưởng đến việc chuyển đổi các thỏa thuận công nghệ thông tin và kéo dài thời gian mở rộng quy mô các dự án công nghệ.
"Khách hàng sẽ yêu cầu định giá lại hoặc trì hoãn ngày khởi công cho đến khi có sự rõ ràng về các thách thức pháp lý. Một số dự án sẽ được điều chỉnh phạm vi để giảm nhu cầu nhân sự tại chỗ (onshore). Những dự án khác sẽ được chuyển sang mô hình hoạt động cung cấp dịch vụ từ nước ngoài (offshore) hoặc từ các nước lân cận gần Mỹ về địa lý và múi giờ (near-shore) ngay từ đầu", Phil Fersht, Giám đốc điều hành của HFS Research cho biết.
Thị thực H1-B trong tương lai chỉ dành cho các vai trò quan trọng
"Chúng tôi kỳ vọng các công ty sẽ trở nên chọn lọc hơn nhiều trong việc quyết định bảo lãnh ứng viên, chỉ dành hồ sơ H-1B cho những vai trò quan trọng nhất đối với doanh nghiệp… Điều này sẽ làm giảm đáng kể khả năng tiếp cận chương trình H-1B của nhiều công dân nước ngoài có tay nghề cao và có thể định hình lại nhu cầu của nhà tuyển dụng", Vic Goel, đối tác quản lý tại công ty luật Goel & Anderson của Mỹ cho biết.
Theo Reuters, trước khi Nhà Trắng làm rõ rằng lệnh này chỉ áp dụng cho người nộp đơn mới chứ không áp dụng cho người đang giữ thị thực hiện tại hoặc những người đang tìm kiếm gia hạn, các công ty bao gồm Tata Consultancy Services, Eli Lilly, Microsoft, JPMorgan và Amazon đã yêu cầu nhân viên mới được cấp thị thực H-1B ở yên tại chỗ hoặc quay trở lại Mỹ trước ngày 21/9. Động thái này đã buộc nhiều lao động từ Ấn Độ và Trung Quốc phải hủy kế hoạch di chuyển và vội vã trở lại Mỹ.
Nhiều luật sư di trú dự đoán quyết định của Tổng thống Trump sẽ sớm bị đưa ra thách thức pháp lý.
"Chúng tôi dự đoán rằng một số vụ kiện sẽ diễn ra ngay trong tuần này", Sophie Alcorn, Giám đốc điều hành của Alcorn Immigration Law cho biết.
Thách thức mới đối với ngành công nghệ thông tin Ấn Độ xuất hiện trong bối cảnh ngành này đang chờ đợi sự rõ ràng về đề xuất áp thuế 25% đối với các khoản thanh toán gia công phần mềm và đang gặp khó khăn với mức tăng trưởng doanh thu yếu tại thị trường trọng điểm Mỹ khi khách hàng trì hoãn chi tiêu công nghệ không thiết yếu trong bối cảnh áp lực lạm phát và bất ổn về thuế quan.
Động lực thúc đẩy tăng trưởng GCC
Nhìn chung, giới quan sát ngành kỳ vọng động thái của Tổng thống Trump sẽ thúc đẩy sự phát triển của các trung tâm năng lực toàn cầu (GCC) của các công ty Mỹ, vốn đã phát triển từ các văn phòng hỗ trợ nước ngoài chi phí thấp thành các trung tâm đổi mới giá trị cao hỗ trợ hoạt động, tài chính, nghiên cứu và phát triển.
"Sự gần gũi về múi giờ sẽ thúc đẩy các GCC và nguồn lực tại Canada, Mexico và Mỹ Latinh, nơi nhân tài ổn định và lợi thế về chi phí vẫn còn…Các GCC tại Ấn Độ cũng sẽ tiếp tục phát triển với năng lực và kỹ năng rộng hơn khi các doanh nghiệp chuyển giao vai trò chiến lược sang Ấn Độ", Chủ tịch ISG kiêm Giám đốc AI Steven Hall cho biết.
Theo báo cáo của Nasscom-Zinnov được công bố năm ngoái, Ấn Độ - hiện là nơi đặt trụ sở của hơn một nửa số GCC trên thế giới - dự kiến sẽ có hơn 2.200 trung tâm vào năm 2030, với quy mô thị trường gần 100 tỷ USD và tạo ra tới 2,8 triệu việc làm.
Ray Wang, nhà sáng lập kiêm chủ tịch Constellation Research có trụ sở tại Thung lũng Silicon dự đoán động thái của Tổng thống Trump sẽ dẫn đến việc thành lập nhiều GCC hơn tại Ấn Độ, tuyển dụng lao động địa phương nhiều hơn tại Mỹ, áp lực phải triển khai đồng thời cả tự động hóa và AI, giảm bớt việc thuê ngoài, giảm thị thực H-1B và giảm tính linh hoạt trong công việc.
"Chúng ta đang chứng kiến một trật tự thế giới mới về kinh tế dịch vụ", ông cho biết.
