Trung Quốc 'dán nhãn' diễn viên quốc tịch nước ngoài

[Romano]

Bắt đầu từ tháng 4/2022, trong phần giới thiệu (credits), phim truyền hình Trung Quốc sẽ liệt kê cụ thể các diễn viên có quốc tịch nước ngoài.
Cục Quản lý Phát thanh và Truyền hình Quốc gia Trung Quốc ban hành quy tắc mới vào cuối tháng 12/2021, áp dụng với cả diễn viên và thành viên đội sản xuất phim từ Hong Kong, Macao và Đài Loan. Quy tắc yêu cầu ghi rõ quốc tịch của những diễn viên có quốc tịch nước ngoài - có thể khiến cơ hội xuất hiện trên màn ảnh của diễn viên song tịch tại Trung Quốc bị hạn chế.

Nước này đưa ra quy định trong bối cảnh đang "chấn chỉnh" các hoạt động văn hóa nhằm thúc đẩy lòng yêu nước và trung thành. Luật pháp Trung Quốc không công nhận hai quốc tịch, nhưng một số người nổi tiếng và giàu có vẫn âm thầm duy trì quyền công dân ở những nơi khác.

Ví dụ, theo truyền thông Trung Quốc, Lý Liên Kiệt sinh ra ở Bắc Kinh nhưng có cả quốc tịch Singapore.

Danh sách các ngôi sao Trung Quốc được cho là có quốc tịch nước ngoài đã lan truyền trên mạng. Trong hoàn cảnh đó, một số người nổi tiếng bỏ hộ chiếu nước ngoài. Tháng 9/2021, Tạ Đình Phong cho biết đang trong quá trình bỏ quốc tịch Canada. Anh nói: "Tôi là người gốc Hoa".

Khi rạn nứt giữa Trung Quốc và phương Tây ngày càng gia tăng, Bắc Kinh cố gắng thúc đẩy tình cảm dân tộc và sự đoàn kết của công chúng.

Hồi tháng 2/2020, nhóm kiểm duyệt nội dung phát trực tuyến tại Trung Quốc ban hành các quy tắc cấm sử dụng diễn viên và thành viên tổ sản xuất phim "không phù hợp" bên ngoài đại lục. Lệnh cấm được cho là nhằm ngăn chặn các diễn viên ủng hộ cuộc biểu tình tại Hong Kong.

Tháng 12/2021, tại một hội nghị của các tổ chức văn hóa và nghệ thuật, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình phát biểu rằng các nghệ sĩ và nhà văn phải phát huy "tinh thần dân tộc với cốt lõi là lòng yêu nước".

Thông qua người nổi tiếng, Trung Quốc dường như kỳ vọng có thể thúc đẩy tình yêu nước và lòng trung thành với đảng ở giới trẻ.

Cũng trong năm 2021, cơ quan quản lý phát thanh và truyền hình Trung Quốc đưa ra kế hoạch ngành 5 năm có nội dung: "Hỗ trợ các nghệ sĩ yêu nước và yêu Hong Kong". Kế hoạch cấm sử dụng những nghệ sĩ có hành vi trái đạo đức hoặc những người không có lập trường chính trị rõ ràng.

Khi nền kinh tế giảm nhiệt và thị trường việc làm ngày càng xuống dốc, một số người nổi tiếng nước ngoài tại Trung Quốc bị công chúng chỉ trích vì "kiếm được tiền ở nước này chỉ để quay lại và đóng góp cho nước khác".

Mùa hè năm 2021, sau khi cảnh sát Trung Quốc bắt giữ ca sĩ Ngô Diệc Phàm (Kris Wu), cựu thành viên nhóm nhạc EXO vì cáo buộc tấn công tình dục, làn sóng phẫn nộ tiếp tục lan truyền trên mạng khi có thông tin rằng Ngô là công dân Canada.