Theo như sự tiết lộ các nhà tài trợ đã chi 4,7 tỷ USD cho các ứng viên tổng thống năm 2024, gồm ông Donald Trump, bà Kamala Harris và ông Joe Biden, với số tiền gây quỹ cho chiến dịch của ông Trump, bà Harris và ông Biden, cùng các đồng minh trong kỳ bầu cử tổng thống năm 2024 đã huy động được hàng tỷ tỷ USD vừa qua sau đây.
Dựa trên các báo cáo tài chính, New York Times tiết lộ các nhà tài trợ đã chi 4,7 tỷ USD cho các ứng viên tổng thống năm 2024, gồm ông Donald Trump, bà Kamala Harris và ông Joe Biden. Tờ báo nhận định con số này cho thấy bầu cử tổng thống năm 2024 là chiến dịch tranh cử tốn kém đến mức choáng váng.
Đảng Dân chủ, các siêu Ủy ban hành động chính trị (PAC) và đồng minh gây quỹ được khoảng 2,9 tỷ USD, trong khi con số của đảng Cộng hòa là 1,8 tỷ USD.
Giống năm 2016, ông Trump một lần nữa chứng minh tiền không phải tất cả và chưa chắc chiến dịch gây quỹ khủng đã chiến thắng. Dù chiến dịch của bà Harris huy động được nhiều tiền hơn ông Trump, các siêu PAC ủng hộ đảng Cộng hòa có lợi thế hơn so với phía đảng Dân chủ.
Chiến dịch Biden - Harris bắt đầu sớm
Theo phân tích của New York Times, chiến dịch của ông Trump và Ủy ban Quốc gia Cộng hòa (RNC) huy động được 1,2 tỷ USD từ tháng 11/2022 đến ngày bầu cử 5/1. Các siêu PAC chính - MAGA Inc., Right for America, Turnout for America, America PAC và Preserve America - kêu gọi thêm 849 triệu USD trong khoảng thời gian này.
Chiến dịch Biden - Harris, vốn tránh được cuộc đua sơ bộ, đã có nhiều thời gian huy động tiền hơn. Ông Biden đã ký một thỏa thuận gây quỹ chung với Ủy ban Quốc gia Dân chủ (DNC) sớm hơn nhiều so với phía ông Trump và RNC. Điều này cho phép đảng Dân chủ nhận những khoản tiền lớn. Hoạt động gây quỹ của đảng Dân chủ cũng tăng vọt sau khi bà Harris trở thành ứng viên tổng thống.
Chiến dịch của bà Harris huy động được nhiều tiền hơn ông Trump, nhưng số tiền các siêu PAC ủng hộ ông Trump thu về lại nhiều hơn phía bà Harris. Ảnh: New York Times.
Từ khi ông Biden công bố tái tranh cử vào tháng 4/2023 cho đến ngày bầu cử 5/11, chiến dịch huy động được khoảng 2 tỷ USD. Các siêu PAC chính - Future Forward và American Bridge - vận động thêm khoảng 652 triệu USD trong giai đoạn này.
Tổng 4,7 tỷ USD gồm số tiền ông Trump và các siêu PAC nhận được trong cuộc đua sơ bộ của đảng Cộng hòa - phần lớn chi để đối đầu với các ứng viên tiềm năng khác trong nội bộ, cũng như số tiền RNC nhận tiền được trong cùng thời gian - khi ông Trump chưa chính thức là ứng viên.
"Tiền đen" gia tăng
Những tuần cuối của chiến dịch chứng kiện lượng “tiền đen” (tiền ẩn danh, dark money) đổ vào ồ ạt. Các siêu PAC chính ủng hộ ông Trump và bà Harris tiếp tục xu hướng huy động số tiền khổng lồ từ các nhóm ẩn danh đồng minh. Những tổ chức này được thành lập dưới danh nghĩa phi lợi nhuận chính trị và không bắt buộc phải tiết lộ nhà tài trợ. Dòng tiền này khiến một số người ủng hộ sự minh bạch lo lắng vì không rõ nguồn gốc thực sự.
Siêu PAC chính của ông Trump, MAGA Inc., có được khoảng 78 triệu USD trong những tuần cuối cùng của cuộc bầu cử. Tuy nhiên, khoảng 53 triệu USD trong số này đến từ Securing American Greatness, một tổ chức “tiền đen”.
Future Forward, siêu PAC chính ủng hộ bà Harris, có gần 164 triệu USD trong giai đoạn gây quỹ gần nhất. Hơn 128 triệu USD không thuộc về một cá nhân hay một nhóm cụ thể, mà cho tổ chức phi lợi nhuận “tiền đen” của siêu PAC Future Forward USA Action.
Future Forward và nhóm phi lợi nhuận huy động được hơn 900 triệu USD trong suốt chu kỳ bầu cử. Theo hồ sơ khai thuế, Future Forward USA Action đã nhận được 58 triệu USD trong năm 2023.
Các chiến dịch đang giải quyết từng khoản nợ
Các chiến dịch và siêu PAC đôi khi rơi vào tình thế tiến thoái lưỡng nan với số tiền còn lại sau ngày bầu cử. Nếu mắc nợ, họ có thể bị coi là vô trách nhiệm. Nhưng nếu không chi tiêu hết số tiền, họ sẽ bị chỉ trích là không làm việc hiệu quả, đặc biệt nếu thua cử.
Nhiều chiến dịch kết thúc trong tình trạng nợ nần, nhưng có thể là do họ có các hóa đơn chưa thanh toán và sẽ được giải quyết sau. Tính đến ngày 25/11, ủy ban vận động tranh cử của ông Trump chưa thanh toán 11,4 triệu USD và còn nợ 4,7 triệu USD. Họ có gần 10 triệu USD trong quỹ.
Chiến dịch tranh cử của bà Harris từng gây xôn xao khi nợ khoảng 20 triệu USD khi bầu cử kết thúc. Tính đến ngày 25/11, chiến dịch tuyên bố đã thanh toán hết nợ và có trong tay khoảng 2 triệu USD.
Đảng Dân chủ, các siêu PAC và đồng minh gây quỹ được khoảng 2,9 tỷ USD, trong khi con số của đảng Cộng hòa là 1,8 tỷ USD. Ảnh: New York Times.
Cùng lúc đó, Future Forward, siêu PAC ủng hộ bà Harris, tiết lộ khoản nợ khổng lồ 47,3 triệu USD. Một phụ tá giải thích số tiền này liên quan đến thời gian xuất hóa đơn.
RNC và DNC đều có hơn 40 triệu USD trong tay. Tuy nhiên, một phần số tiền này có thể sẽ được chuyển xuống cấp bang, dành riêng cho các mục đích cụ thể theo luật hoặc thanh toán các hóa đơn của chính các ủy ban.
Núi tiền của Elon Musk
Tỷ phú Elon Musk đã chi khoảng 259 triệu USD để vận động bầu cử cho ông Trump.
Ông Musk dành phần lớn số tiền quyên góp cho America PAC, một siêu PAC ông chủ Tesla âm thầm thành lập vào mùa xuân 2024 nhưng tới 1/7 mới bắt đầu kêu gọi đóng góp. Kể từ đó, ông trao cho America PAC số tiền khổng lồ 239 triệu USD, tính cả tiền mặt và hiện vật.
Một trong những hành động “lắt léo” nhất của ông Musk là chi 20 triệu USD hỗ trợ một siêu PAC được đặt theo tên Ruth Bader Ginsburg - cựu thẩm phán Tòa án Tối cao theo chủ nghĩa tự do. Song trên thực tế, bà Ginsburg là người không ưa gì ông Trump. Theo hồ sơ, một quỹ tín thác thuộc về ông Musk là đơn vị tài trợ duy nhất của RBG PAC.
Siêu PAC này tìm cách xoa dịu lập trường chống phá thai của ông Trump trong mắt công chúng. Suốt chiến dịch, RBG PAC đã chạy quảng cáo lập luận quan điểm về phá thai của ông Trump không khác gì Thẩm phán Ginsburg, một biểu tượng của chủ nghĩa nữ quyền. "Những bộ óc vĩ đại chung suy nghĩ" là nội dung trên trang web của siêu PAC, có ảnh hai bức ảnh lớn của ông Trump và Thẩm phán Ginsburg - người qua đời vào năm 2020.
