Dùng dằng thỏa thuận đất hiếm giữa Mỹ và Ukraine

[Romano]

Mỹ có thể cố gắng ký thỏa thuận khoáng sản "đơn giản hóa" với Ukraine, sau đó thảo luận các điều khoản chi tiết.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy hôm 20-2 khẳng định Ukraine sẵn sàng hợp tác để nhanh chóng đạt thỏa thuận về đầu tư và an ninh với Mỹ.

"Cuộc gặp với tướng Kellogg đã khôi phục niềm hy vọng. (...) Các chi tiết của thỏa thuận rất quan trọng" - ông nói. Ông Keith Kellogg, tướng về hưu của Mỹ và hiện là đặc phái viên của Tổng thống Donald Trump về Ukraine, đang ở Kiev.

Trước đó, Reuters trích dẫn các nguồn tin cho biết Mỹ có thể cố gắng ký thỏa thuận khoáng sản "đơn giản hóa" với Ukraine, sau đó thảo luận các điều khoản chi tiết.

Thông tin này xuất hiện sau khi Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky bác bỏ đề xuất khoáng sản của Mỹ vào tuần trước. Theo đề xuất của Mỹ, Washington sẽ nhận được 50% khoáng sản quan trọng của Kiev, bao gồm lithium, thành phần chính trong pin xe điện.

Khi được hỏi liệu phía Mỹ có tiếp tục thúc đẩy thỏa thuận này hay không, một quan chức chính quyền Tổng thống Donald Trump, trả lời: "Chắc chắn rồi. Chúng ta cần đưa (Tổng thống Volodymyr Zelensky) trở về thực tế".Bản thân Tổng thống Trump hôm 19-2 cũng nói với báo giới rằng ông sẽ khôi phục thỏa thuận đất hiếm với Ukraine.

Phát biểu với các phóng viên trên chiếc Không lực Một hôm 19-2, Tổng thống Trump tuyên bố Ukraine "ít nhiều" đã đồng ý với đề xuất này và phàn nàn việc Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent bị đối xử "khá thô lỗ" khi đến thăm Kiev. Nhà lãnh đạo Mỹ cho biết ông sẽ tìm cách khôi phục lại thỏa thuận khoáng sản.

Trong một diễn biến khác, Tổng thống Trump ngày 20-2 lên án Tổng thống Zelensky "độc tài", đồng thời cảnh báo nhà lãnh đạo Ukraine cần "hành động nhanh chóng để đảm bảo hòa bình hoặc có nguy cơ mất nước".

Nhiệm kỳ 5 năm của Tổng thống Zelenskiy được cho là kết thúc vào năm 2024 nhưng ông vẫn tại vị do Ukraine không thể tổ chức bầu cử vì đang trong tình trạng thiết quân luật.Tờ Spiegel (Đức) dẫn lời Thủ tướng Đức Olaf Scholz nói rằng việc Tổng thống Trump lên án Tổng thống Zelensky "độc tài" là điều "sai lầm và nguy hiểm".

Đồng minh an ninh của Mỹ là Úc - nước đã cung cấp 1,5 tỉ AUD (khoảng 956,86 triệu USD) để hỗ trợ Ukraine trong cuộc xung đột với Nga - cũng lên tiếng bác bỏ những khẳng định của Tổng thống Trump về Ukraine.

Một số đảng viên Cộng hòa tại Quốc hội Mỹ cho biết họ không đồng ý với bình luận Tổng thống Zelensky là một nhà độc tài và không nghĩ Ukraine phải chịu trách nhiệm về cuộc xung đột với Nga.

Trước đó một ngày, Tổng thống Trump tuyên bố Ukraine phải chịu trách nhiệm cho việc Nga phát động chiến dịch quân sự đặc biệt hồi năm 2022.

Chưa đầy một tháng sau khi nhậm chức tổng thống, ông Trump đã đảo ngược chính sách của Mỹ về cuộc xung đột tại Ukraine, chấm dứt chiến dịch cô lập Nga bằng cuộc điện đàm với Tổng thống Nga Vladimir Putin. Các cuộc đàm phán giữa hai phái đoàn cấp cao Mỹ và Nga tại Ả Rập Saudi cũng "gạt Ukraine sang một bên".

Đáp lại, Bộ trưởng Ngoại giao Ukraine Andrii Sybiha tuyên bố không ai có thể ép buộc nước ông phải nhượng bộ. "Chúng tôi sẽ bảo vệ quyền tồn tại của mình" - ông Sybiha viết trên mạng xã hội X.