Việc có một lực lượng hải quân có khả năng bảo vệ vùng biển lãnh thổ của mình là điều cần thiết để khẳng định vị thế là một cường quốc quân sự. Theo tờ Journal du Dimanche (JDD) của Pháp, có 7 quốc gia có đủ năng lực để tuyên bố sở hữu lực lượng hải quân hùng mạnh nhất thế giới.
90% khối lượng hàng hóa thương mại toàn cầu được vận chuyển bằng đường biển. Trong khi Biển Đỏ, Biển Bắc, Biển Đông Địa Trung Hải… đôi khi mang đến rủi ro thì đại dương lại là nguồn tài nguyên kinh tế quan trọng. Vì vậy, 7 quốc gia sau đang tăng cường nỗ lực để tăng cường sức mạnh trên biển.
Mỹ
Mặc dù số lượng tàu chiến của Trung Quốc (1.572 tàu) vượt trội hơn so với Mỹ (1.139 tàu) nhưng Hải quân Mỹ vẫn là lực lượng mạnh nhất thế giới, chủ yếu nhờ vào tính hiện đại của trang thiết bị.
Tàu sân bay lớn nhất thế giới, USS Gerald R. Ford nặng 112.000 tấn và dài 332m. Ảnh: bloomberg.com
Con tàu lớn nhất của Hải quân Mỹ là tàu sân bay USS Gerald Ford, được bàn giao vào năm 2017 và thực hiện nhiệm vụ đầu tiên vào năm 2022. Đây là tàu sân bay lớn nhất thế giới, với chiều dài 332m. Quyết tâm giữ vững danh hiệu quân sự của mình, vào tháng 3-2024, Hải quân Mỹ bắt đầu thử nghiệm tàu sân bay tiếp theo, USS John F. Kennedy, được đóng từ năm 2011 và dự kiến bàn giao trong năm 2025.
Hạm đội Hải quân Mỹ bao gồm 11 tàu sân bay, 14 tàu ngầm hạt nhân mang tên lửa đạn đạo (SSBN), 50 tàu ngầm tấn công chạy bằng năng lượng hạt nhân và 23 khinh hạm, với tổng trọng lượng 3 triệu tấn.
Điều làm nên sức mạnh của Hải quân Mỹ là khả năng triển khai nhiều nhóm tác chiến tàu sân bay (CBG) cùng lúc trên khắp thế giới. Theo JDD, sau vụ tấn công của Hamas vào ngày 7-10-2023, Mỹ đã triển khai 2 tàu sân bay cùng tàu hộ tống đến phía Đông Địa Trung Hải trong vài ngày để bảo vệ Nhà nước Do Thái.
Trung Quốc
Đô đốc Christophe Prazuck, Tư lệnh Hải quân Pháp từ năm 2016 đến năm 2020 cho biết, Bắc Kinh đã "xây dựng lực lượng tương đương với Hải quân Pháp trong vòng 4 năm". Một thành tích vô cùng ấn tượng đưa Trung Quốc trở thành lực lượng hải quân hùng mạnh thứ hai thế giới.
Tàu sân bay CNS Phúc Kiến của Hải quân Trung Quốc. Ảnh: Tân Hoa xã
Hiện tại, Hải quân Trung Quốc có ba tàu sân bay và chiếc thứ tư đang được đóng. Tổng trọng lượng của 1.572 tàu chiến là 1,2 triệu tấn.
Nga
Vào tháng 12-2023, Tổng thống Liên bang Nga Vladimir Putin đã khánh thành 2 tàu ngầm hạt nhân mới để thay thế các mẫu tàu ngầm thời Liên Xô đã lưu hành từ những năm 1980. Chúng được phân bổ cho Hạm đội Thái Bình Dương.
Tàu ngầm lớp Varshavyanka của Hải quân Nga. Ảnh: Rian
Theo Tổng thống Putin, 8 tàu ngầm hạt nhân khác thuộc nhiều lớp khác nhau đang được sản xuất tại các xưởng đóng tàu của Nga, nhằm tăng cường sự hiện diện của nước này ở “Bắc Cực, Viễn Đông, Biển Đen, Biển Baltic và Biển Caspi", AFP đưa tin trong buổi lễ thượng cờ ở phía Tây Bắc nước Nga, tại Severodvinsk.
Hiện nay, Hải quân Nga có 51 tàu ngầm, bao gồm 13 tàu SSBN. 605 tàu chiến của Hải quân Nga có tổng trọng lượng 1,150 triệu tấn.
Nhật Bản
Với vị trí địa lý của mình, Nhật Bản đã đúng khi tập trung vào hạm đội quân sự của mình. Quần đảo này có đội tàu có tổng trọng lượng nặng 512.000 tấn.
Một chiếc F-35B do Thủy quân Lục chiến Mỹ điều khiển hạ cánh trên tàu sân bay trực thăng lớp Izumo mang tên JS Kaga của Lực lượng Phòng vệ Biển Nhật Bản. Ảnh: JMSDF
Lực lượng chính của Hải quân Nhật Bản là hai tàu lớp Izumo, tàu sân bay trực thăng có trọng tải 27.000 tấn. Vào tháng 12-2022, Nhật Bản đã tăng ngân sách quốc phòng để đóng tàu chiến mới. Hiện nay, Nhật Bản có 18 tàu ngầm và 8 khinh hạm trong biên chế.
Anh
Từng được coi là lực lượng hải quân hùng mạnh nhất thế giới, Hải quân Hoàng gia Anh đã mất đi vị thế này sau Chiến tranh thế giới thứ hai và trao lại vị trí đứng đầu cho Hải quân Mỹ.
Tàu sân bay HMS Queen Elizabeth của Hải quân Hoàng gia Anh. Ảnh: Royalnavy.mod.uk
Hiện nay, Hải quân Anh đang suy yếu. Vào tháng 1, các quan chức Bộ Quốc phòng Anh cho biết, Hải quân Hoàng gia đang gặp khó khăn trong việc tuyển dụng thủy thủ, tờ The Telegraph đưa tin. Do đó, một trong hai tàu sân bay của Hải quân Hoàng gia, HMS Queen Elizabeth, đã không thể được cử đến Biển Đỏ vào tháng 1 vừa qua do thiếu nhân sự.
Xếp thứ năm trong số các lực lượng hải quân thế giới, Anh có hạm đội với tổng trọng lượng 457.000 tấn.
Ấn Độ
Hải quân Ấn Độ đang chạy đua hiện đại hóa và mở rộng đội tàu biển của mình. “Mặc dù Hải quân Ấn Độ chưa chính thức tham gia lực lượng đặc nhiệm Biển Đỏ do Mỹ đứng đầu nhưng họ đang triển khai một lực lượng hải quân đáng kể tại đó”, ông Olivier Guillard, nghiên cứu viên cộng tác tại Viện Nghiên cứu Địa chính trị Ứng dụng, giải thích.
Tàu ngầm INS Arihant của Hải quân Ấn Độ. Ảnh: nti.org
Từ tháng 11-2023 đến cuối tháng 1-2024, Hải quân và Cảnh sát biển Ấn Độ đã phản hồi khoảng 10 cuộc gọi cấp cứu ở Ấn Độ Dương, hỗ trợ một số tàu bị cướp, thủy thủ đoàn bị tấn công và tàu bị trúng tên lửa của Houthi.
Được trang bị hai tàu sân bay, 16 tàu ngầm, bao gồm một SSBN và 16 khinh hạm, Hải quân Ấn Độ có hạm đội với tổng trọng lượng 322.000 tấn.
Pháp
Nằm giữa Địa Trung Hải, Đại Tây Dương và eo biển Manche, Pháp có diện tích biển lớn thứ hai thế giới, sau Mỹ. Ngày nay, đội tàu chiến của Pháp bao gồm tàu sân bay hạt nhân Charles de Gaulle, 3 tàu sân bay trực thăng đổ bộ, 15 khinh hạm và 9 tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân với tổng trọng lượng 307.000 tấn.
Tàu sân bay Charles de Gaulle của Hải quân Pháp. Ảnh: defense.gouv.fr
Mặc dù Pháp xếp thứ bảy trong số các lực lượng hải quân hùng mạnh nhất thế giới, nhưng đây là quốc gia duy nhất ngoài Mỹ sở hữu tàu sân bay chạy bằng năng lượng hạt nhân.
Theo JDD, đến năm 2040, Paris sẽ có tàu sân bay thế hệ mới, lớn hơn tàu sân bay tiền nhiệm, cùng với tàu ngầm hạt nhân mang tên lửa đạn đạo thế hệ thứ ba.
