Bồn chồn chân khi ngủ – dấu hiệu cảnh báo hội chứng gì?

[pizza]

Nhiều người thường xuyên trải qua cảm giác khó chịu, bồn chồn ở chân vào ban đêm nhưng không mấy ai nhận ra đó có thể là dấu hiệu của một hội chứng thần kinh mang tên Restless Legs Syndrome – hay còn gọi là hội chứng chân không yên.

Karla Dzienkowski – một phụ huynh tại Mỹ – chia sẻ về hành trình 3 năm đi tìm nguyên nhân cho tình trạng kỳ lạ của con gái mình. Cô bé 11 tuổi thường xuyên tỉnh dậy giữa đêm vì cảm giác đau nhói, khó chịu ở chân, buộc phải đứng dậy đi lại mới dễ chịu hơn. Tình trạng kéo dài khiến cô bé mệt mỏi, sa sút học tập, thậm chí ngủ gật khi đi chơi cùng gia đình.

Sau nhiều lần thăm khám, gia đình mới phát hiện cô bé mắc hội chứng chân không yên – một rối loạn giấc ngủ ít được biết đến.


Các chuyên gia cho biết thay đổi hành vi và dùng thuốc có thể giúp ích nếu bạn mắc hội chứng chân không yên. Ảnh: AndreyPopov/iStockphoto/Getty Images
Theo một nghiên cứu, khoảng 4–29% người lớn tại các quốc gia công nghiệp phát triển có thể mắc hội chứng chân không yên. Tuy nhiên, tình trạng này thường bị bỏ sót do biểu hiện mơ hồ và thiếu nhận thức từ cả người bệnh lẫn một số bác sĩ.

(Tiến sĩ John Winkelman, chuyên gia về giấc ngủ tại Đại học Harvard (Mỹ), cho biết: “Đây là một rối loạn thần kinh đặc trưng bởi cảm giác thôi thúc phải di chuyển chân, kèm theo cảm giác ngứa ran, nhói đau hoặc khó chịu, thường xuất hiện khi nghỉ ngơi và về đêm”.

Nguyên nhân dẫn tới hội chứng chân không yên

Hội chứng chân không yên có xu hướng di truyền, với yếu tố gene chiếm khoảng 20% khả năng mắc bệnh. Ngoài ra, tình trạng thiếu sắt cũng là một yếu tố nguy cơ, đặc biệt ở phụ nữ mang thai, người đang chạy thận nhân tạo, thiếu máu hoặc có chế độ ăn thiếu sắt.

Một số loại thuốc như thuốc chống trầm cảm nhóm SSRI cũng có thể làm trầm trọng thêm tình trạng này.

Dù phổ biến hơn ở người lớn tuổi và phụ nữ, hội chứng chân không yên cũng có thể xảy ra ở trẻ em, như trường hợp của con gái Karla Dzienkowski. Triệu chứng có thể gây ảnh hưởng lớn đến giấc ngủ và sinh hoạt hàng ngày của trẻ.

Cách điều trị hội chứng chân không yên

Tiến sĩ Winkelman cho biết, bước đầu tiên trong điều trị là xác định yếu tố làm trầm trọng tình trạng bệnh bao gồm sử dụng rượu, một số loại thuốc hoặc tiêu thụ nhiều đường.

Bổ sung sắt bằng đường uống hoặc truyền tĩnh mạch có thể giúp giảm triệu chứng nếu bệnh nhân thiếu sắt.

Ngoài ra, các biện pháp như chườm nóng/lạnh, mát-xa, đi bộ nhẹ hoặc làm việc trí óc (đọc sách, trò chơi logic) cũng được khuyến khích để giảm cảm giác bồn chồn.

Trong trường hợp nặng, bác sĩ có thể kê thuốc như gabapentin, pregabalin cho đến opioid liều thấp, tuy nhiên cần theo dõi chặt chẽ. Thuốc dopamine trước đây được sử dụng rộng rãi nhưng hiện nay ít được khuyến nghị vì có thể gây tác dụng phụ ngược.

Tiếp theo, đừng ngần ngại trao đổi với bác sĩ hoặc chuyên gia về giấc ngủ. Việc làm xét nghiệm sắt (ferritin) cũng giúp hỗ trợ chẩn đoán chính xác hơn.

“Càng trì hoãn, chất lượng cuộc sống của bạn càng bị ảnh hưởng. Nhiều người không biết rằng sự cáu kỉnh, buồn ngủ ban ngày hay mất động lực có thể xuất phát từ hội chứng chân không yên chưa được chẩn đoán”, tiến sĩ John Winkelman thông tin.

VietBF@ sưu tập