Căng thẳng Israel - Syria tiếp tục leo thang khi quân đội Israel đã trút bom xuống tổng hành dinh quân đội Syria cũng như các binh sĩ Syria ở những khu vực khác. Động thái của Israel vẫn phải phản ứng từ nhiều nước.
Israel tập kích thẳng vào Bộ Tổng tham mưu Syria
Ngày 16/7/2025, Israel mở các cuộc không kích vào giữa lòng thủ đô Damascus, đánh trúng trụ sở Bộ Quốc phòng Syria và một khu vực gần dinh Tổng thống Syria.
Israel chủ yếu tập trung tấn công trung tâm thủ đô Damascus, với mục tiêu là Bộ Quốc phòng Syria (bao gồm nơi đặt Bộ Tổng tham mưu quân đội Syria), các sở chỉ huy quân sự khác và những khu vực quanh dinh Tổng thống Syria. Ngoài ra, họ tập kích một số vị trí ở miền Nam đất nước. Israel đã không kích cả binh sĩ và xe quân sự của chính phủ Syria.
Khói bốc lên từ trụ sở Bộ Quốc phòng Syria sau khi nơi đây bị Israel không kích. Ảnh: SANA.
Cụ thể, Israel đã vài lần trút bom xuống trụ sở Bộ Quốc phòng Syria, bao gồm 2 vụ không kích lớn. Israel tập kích lối vào trụ sở này, gây ra hư hại cho cấu trúc nơi đây. Khói bốc cao lên nền trời. Phía Israel cho biết, họ cũng đã tấn công một mục tiêu quân sự ở khu vực dinh Tổng thống Syria.
Bộ Y tế Syria thông báo, loạt oanh tạc của Israel ở Damascus đã làm chết 3 người và khiến 34 người khác bị thương.
Quân đội Israel tuyên bố can thiệp nhằm bảo vệ giáo phái thiểu số Druze ở miền Nam Syria. Trước đó, lực lượng quân đội chính phủ Syria đã cùng dân quân Bedouin giao tranh với các nhóm vũ trang Druze ở thành phố Suwayda, miền Nam Syria. Phía Israel cáo buộc các chỉ huy cấp cao tại trụ sở Bộ Tổng tham mưu quân đội Syria chỉ đạo chiến dịch chống lại lực lượng Druze ở Suwayda.
Cùng ngày 16/7, Thủ tướng Israel Netanyahu phát biểu: “Chúng tôi đang hành động để cứu những người anh em Druze của chúng tôi và để xóa sổ các băng đảng của chế độ…”.
Sau vụ oanh tạc này, Bộ Nội vụ Syria và các thủ lĩnh Druze công bố một thỏa thuận đình chiến mới gia hạn nhưng hiện chưa rõ liệu bạo lực sẽ chấm dứt hay không.
Chiến sự diễn ra vào thời điểm nhạy cảm. Mỹ đã dỡ bỏ hầu hết các lệnh trừng phạt áp lên Syria và đã hâm nóng quan hệ với chính phủ Syria của Tổng thống lâm thời Ahmed al-Sharaa, đồng thời nỗ lực thúc đẩy hoạt động ngoại giao nhằm cải thiện mối quan hệ giữa Israel và Syria.
Ngoài việc hỗ trợ người Druze, Israel dường như còn có những tính toán khác. Trên thực tế, từ khi Tổng thống Syria Assad bị lật đổ vào tháng 12/2024, Israel đã nỗ lực mở rộng quyền kiểm soát ở miền Nam Syria. Israel đã tránh mọi nỗ lực tiến tới một thỏa thuận an ninh với Syria. Thay vào đó, Israel liên tục ném bom nước này trong năm 2025.
Tỉnh Suwayda là một khu vực chiến lược do nằm sát biên giới của cả Israel và Jordan. Giới chức Israel cũng tuyên bố chiến dịch không kích lần này nhằm ngăn chặn hình thành các lực lượng thù địch với Israel ở gần biên giới nước này.
Ammar Kahf - giám đốc điều hành tại Trung tâm Nghiên cứu chiến lược Omran (trụ sở ở Damascus), nhận định: “Israel sẽ không cho phép chính quyền Syria mở rộng quyền lực trên khắp lãnh thổ này”.
Syria phản ứng gay gắt, lãnh đạo Liên hợp quốc lên tiếng
Syria và một số nước Arab khác đã tố Israel vi phạm luật pháp quốc tế khi tiến hành loạt không kích nói trên.
Bộ Ngoại giao Syria tuyên bố “cực lực lên án” việc Israel tấn công vào “các thể chế chính quyền và cơ sở dân sự” ở cả thủ đô Damascus và thành phố Suwayda của Syria, gây ra thiệt hại lớn. Họ tố Israel theo đuổi “chính sách cố tình gia tăng căng thẳng, mở rộng hỗn loạn và phá hoại an ninh và ổn định tại Syria”. Bộ Ngoại giao Syria coi động thái của Israel là “sự leo thang nguy hiểm”, đồng thời tuyên bố Syria có quyền tự vệ.
Trong khi đó, Bộ Quốc phòng Syria quy trách nhiệm cho dân quân Druze ở Suwayda về vi phạm một lệnh ngừng bắn trước đó (lệnh ngừng bắn này đạt được vào hôm 15/7) và cho rằng điều này khiến binh sĩ chính phủ Syria phải bắn trả. Văn phòng Tổng thống lâm thời Syria, Ahmed al-Sharaa, công bố một thông cáo bảo đảm các cư dân ở Suwayda rằng “các quyền của họ sẽ luôn được bảo đảm và chúng tôi sẽ không cho phép bất cứ bên nào làm tổn hại an ninh và ổn định của họ”.
Bộ Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ gọi những cuộc tấn công của Israel là “hành động phá hoại nỗ lực của Syria bảo đảm hòa bình, ổn định và an ninh”. UAE, quốc gia đã bình thường hóa quan hệ với Israel vào năm 2020, cho biết họ cũng lên án hoạt động không kích của Israel trong khu vực.
Ngày 16/7, Tổng thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres lên án các cuộc không kích của Israel nhằm vào Damascus cũng như ở Suwayda và thành phố Daraa (cũng thuộc Syria). Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio thì nói rằng chính quyền Mỹ “rất quan ngại về bạo lực ở miền Nam Syria” và “duy trì trao đổi thường xuyên” với giới chức Israel và Syria.
Tình cảnh người Druze thiểu số
Kể từ khi các chiến binh Hồi giáo lật đổ Tổng thống Syria Bashar al-Assad vào năm 2024, ban lãnh đạo mới tại nước này đã phải vật lộn củng cố quyền lực. Dù Tổng thống lâm thời al-Sharaa liên tục kêu gọi các bên kiềm chế, các vụ tấn công trả thù giáo phái do các nhóm Hồi giáo chủ yếu là Sunni tiến hành chống lại các nhóm thiểu số vẫn lan rộng ở Syria. Hàng trăm thành viên dân sự trong giáo phái thiểu số Alawite (của gia tộc cựu Tổng thống Assad) đã bị sát hại.
Đụng độ vũ trang mới đây ở Suwayda diễn ra sau những vụ bắt cóc và tấn công qua lại giữa các bộ tộc Bedouin dòng Sunni và các nhóm vũ trang Druze địa phương, bùng phát trên khắp các làng mạc và thị trấn trong khu vực. Các bên tham chiến nã pháo vào nhau và phóng hỏa đốt nhà của nhau.
Lực lượng chính phủ Syria can thiệp để khôi phục trật tự nhưng rốt cuộc lại đụng độ trực tiếp với dân quân Druze.
Hossam Kotroban - giáo viên tiếng Anh, cư dân Druze 52 tuổi ở Suwayda, cho biết: Người Druze rất mệt mỏi và căng thẳng vì trở thành mục tiêu của cả lực lượng Bedouin và quân đội chính phủ Syria.
Theo Đài Quan sát nhân quyền Syria, hơn 250 người đã tử vong ở tỉnh Suwayda do các cuộc đụng độ gần đây ở miền Nam Syria.
VietBF@ sưu tập
