Châu Âu trở lại nghĩa vụ quân sự: Tín hiệu tái vũ trang quy mô lớn

[Romano]

Sau nhiều thập kỷ giảm nhẹ gánh nặng quốc phòng, các nước châu Âu đồng loạt khôi phục nghĩa vụ quân sự. Từ Đức, Pháp, Anh đến Ba Lan, Latvia, Litva, xu hướng tái vũ trang lan rộng nhằm đối phó thách thức an ninh mới nổi.Sau nhiều thập kỷ giảm bớt gánh nặng quân sự, châu Âu đang chứng kiến một xu hướng đáng chú ý: sự hồi sinh của chế độ nghĩa vụ quân sự. Theo Đài phát thanh Quốc tế DW (Đức), quyết định khôi phục nghĩa vụ quân sự của Đức, nền kinh tế lớn nhất lục địa, đã trở thành tâm điểm của sự thay đổi này. Đây không chỉ là một nỗ lực đơn lẻ mà là một phần của sự tái vũ trang quy mô lớn trên toàn châu Âu, đặc biệt là ở các quốc gia láng giềng với Nga, nhằm thích ứng với môi trường an ninh ngày càng bất ổn.

Đức thay đổi chiến lược: Từ tự nguyện đến bắt buộc

Vào năm 2011, Đức đã chấm dứt chế độ nghĩa vụ quân sự bắt buộc. Tuy nhiên, trước những thách thức an ninh mới, quốc gia này sẽ tiến hành một "nghĩa vụ quân sự mới" theo mô hình của Thụy Điển. Theo Bộ Quốc phòng Đức, từ ngày 1/7/2027, tất cả nam giới 18 tuổi sẽ thực hiện nghĩa vụ bắt buộc. Mặc dù giai đoạn đầu vẫn mang tính tự nguyện, nhưng hệ thống này đã tính đến khả năng chuyển sang nghĩa vụ bắt buộc nếu tình hình an ninh thay đổi hoặc không có đủ quân tình nguyện.

Mô hình trên không chỉ giúp Đức có cái nhìn tổng quan về nguồn nhân lực tiềm năng mà còn xây dựng lực lượng dự bị hùng hậu. Việc tăng cường quân dự bị là một yếu tố quan trọng để đáp ứng các mục tiêu của NATO và bù đắp thiếu hụt nhân sự trong quân đội chính quy.

Pháp và Anh: Tăng cường lực lượng dự bị

Trong khi Đức đang tìm cách thu hút tân binh, các cường quốc khác như Pháp và Anh cũng có những động thái riêng. Pháp, sau khi bãi bỏ nghĩa vụ quân sự vào năm 1996, đã giới thiệu "Dịch vụ Toàn cầu Quốc gia" (SNU) dành cho thanh thiếu niên, mặc dù chương trình này vẫn mang tính tự nguyện. Thay vào đó, trọng tâm chính của Pháp là tăng gấp đôi lực lượng dự bị, từ 46.000 lên 105.000 vào năm 2035. Điều này sẽ giúp quân đội chính quy có thể tăng cường nhanh chóng trong trường hợp khẩn cấp.

Tương tự, các nhà phân tích quân sự Anh cảnh báo rằng việc khôi phục nghĩa vụ quân sự là không thực tế. Họ đề xuất giải pháp là mở rộng lực lượng dự bị, một động thái phù hợp với xu hướng chung của nhiều nước châu Âu.

Tại các quốc gia gần biên giới với Nga, chế độ nghĩa vụ quân sự đã trở lại mạnh mẽ.

Ba Lan: Sau khi bãi bỏ nghĩa vụ quân sự vào năm 2008, Ba Lan đã tái vũ trang mạnh mẽ kể từ khi xung đột Nga - Ukraine nổ ra. Quốc gia này đặt mục tiêu tăng quân số lên 300.000 người vào năm 2035, trong đó có 50.000 người thuộc Lực lượng Bảo vệ Lãnh thổ. Ba Lan cũng đã đưa chương trình huấn luyện quân sự vào các trường trung học để học sinh từ 14 đến 16 tuổi được dạy về an ninh quốc gia và cách sử dụng súng.

Latvia và Litva: Latvia đã khôi phục nghĩa vụ quân sự vào năm 2023 sau khi bãi bỏ vào năm 2006. Tất cả nam giới từ 18 đến 27 tuổi phải phục vụ trong quân ngũ 11 tháng. Tương tự, Litva đã khôi phục nghĩa vụ quân sự vào năm 2015. Đây là những động thái thể hiện rõ sự bất an của các quốc gia Baltic.

Ukraine: Quốc gia này đã khôi phục nghĩa vụ quân sự vào năm 2014. Sau năm 2022, tất cả nam giới từ 18 đến 60 tuổi đều đủ điều kiện nhập ngũ, đưa quân đội nước này lên gần một triệu người.

Trong khi đó, một số quốc gia vẫn duy trì nghĩa vụ quân sự như một phần không thể thiếu trong bản sắc quốc gia. Phần Lan, với dân số 5,6 triệu người, có khả năng huy động nhanh chóng 280.000 quân. Na Uy và Đan Mạch cũng áp dụng nghĩa vụ quân sự bắt buộc, thậm chí mở rộng cho cả nữ giới, mặc dù việc tuyển chọn mang tính chọn lọc cao.

Tóm lại, chế độ nghĩa vụ quân sự đang trở lại mạnh mẽ ở châu Âu, không chỉ để tăng cường quân số mà còn là để xây dựng một nền tảng quốc phòng kiên cường. Dù dưới hình thức bắt buộc hay tự nguyện, các quốc gia châu Âu đang tập trung vào việc củng cố lực lượng dự bị, chuẩn bị cho những thách thức an ninh có thể xảy ra trong tương lai.