Trump cân nhắc việc áp dụng Đạo luật Chống Nổi loạn đối với các Thống đốc và Thị trưởng vô luật pháp
Việc Tổng thống Trump mô tả Chicago là một vùng chiến sự dựa trên dữ liệu rõ ràng cho thấy số người Mỹ thiệt mạng tại đây nhiều hơn cả trong các cuộc chiến ở Iraq và Afghanistan cộng lại. Từ năm 2001 đến năm 2016, thành phố đã ghi nhận 8.229 vụ giết người, vượt qua tổng số quân nhân Mỹ tử trận ở Afghanistan ( 2.459 quân nhân và 1.822 nhà thầu) và Iraq (4.518 quân nhân và 281 nhà thầu), tổng cộng khoảng 8.799 người.
Ngay cả từ năm 2016 đến năm 2020, thêm 3.276 người đã thiệt mạng tại Chicago. Tại những khu vực bạo lực nhất của thành phố, chẳng hạn như Garfield Park, nam thanh niên phải đối mặt với tỷ lệ giết người bằng súng hàng năm là 1.277 trên 100.000 người trong giai đoạn 2021–2022, cao hơn gấp ba lần so với mức 395 trên 100.000 người mà lính Mỹ phải đối mặt ở Afghanistan.
Chicago, tự xưng là thành phố trú ẩn, đã làm trầm trọng thêm cuộc khủng hoảng của mình bằng cách từ chối thực thi luật nhập cư liên bang. Illinois là nơi sinh sống của khoảng 511.000 người nhập cư không có giấy tờ, bao gồm khoảng 183.000 người ở Chicago, chiếm khoảng 7% dân số thành phố. 125.000 người khác sống ở vùng ngoại ô Quận Cook và 151.000 người ở các quận lân cận. Từ năm 2021 đến năm 2023, dân số nhập cư trái phép của Illinois đã tăng hơn 75.000 người, một trong những mức tăng lớn nhất cả nước.
Bất chấp sự gia tăng này, các nhà lãnh đạo tiểu bang và thành phố đã ra lệnh cho cảnh sát không hợp tác với các hoạt động của Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan (ICE). Đồng thời, các đặc vụ liên bang đang phải đối mặt với tình trạng bạo lực leo thang từ những người biểu tình chặn đường , bao vây xe của ICE, ném đá và tấn công cảnh sát.
Trung tâm Xử lý Broadview bên ngoài Chicago đã trở thành điểm nóng của những cuộc đối đầu này. Trong một vụ việc, các đặc vụ ICE đã bị mười chiếc xe bao vây trong một cuộc tuần tra, buộc họ phải bỏ lại một chiếc xe bị hư hỏng. Hơn 200 kẻ bạo loạn sau đó đã chặn cổng cơ sở, và một người bị bắt quả tang mang theo súng. Trong một vụ việc khác, một phụ nữ đã bị bắn sau khi bị cáo buộc cố gắng chạy vào các đặc vụ khi họ bị bao vây.
Chính quyền liên bang cảnh báo rằng những cuộc tấn công này phản ánh xu hướng bạo lực gia tăng trên toàn quốc chống lại việc thực thi luật nhập cư, với những kẻ cực đoan ở một số tiểu bang đã phát động các cuộc tấn công phối hợp vào nhân viên ICE kể từ tháng 6 năm 2025.
Những vụ tấn công này rõ ràng là vi phạm luật liên bang, tiểu bang và địa phương, vậy mà các nhà lãnh đạo Illinois vẫn tiếp tục cấm lực lượng thực thi pháp luật can thiệp. Bằng cách đó, họ đã không thực hiện được nghĩa vụ bảo vệ an toàn công cộng và pháp quyền. Việc từ chối hành động này, cùng với việc chứa chấp người nhập cư bất hợp pháp và không bảo vệ các sĩ quan liên bang, là lý do khiến Tổng thống Trump tuyên bố Thị trưởng Chicago Brandon Johnson "nên bị bỏ tù".
Tổng thống Donald Trump đã leo thang căng thẳng với các nhà lãnh đạo Illinois trong tuần này, tuyên bố Thống đốc JB Pritzker và Thị trưởng Chicago Brandon Johnson "nên bị bỏ tù" vì không bảo vệ được các quan chức Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan (ICE). Những bình luận của ông được đưa ra trong bối cảnh chính quyền đã triển khai lực lượng Vệ binh Quốc gia Texas và Illinois đến khu vực Chicago, một phần trong sáng kiến liên bang rộng lớn hơn nhằm chống tội phạm và thực thi luật nhập cư. Động thái này đã vấp phải sự phản đối gay gắt từ các quan chức địa phương và báo hiệu một trong những cuộc đối đầu trực diện nhất từ trước đến nay giữa Nhà Trắng và các thành phố do Đảng Dân chủ điều hành.
Thống đốc Pritzker lên án những phát biểu này là độc đoán và tuyên bố sẽ phản đối việc triển khai quân bằng mọi biện pháp pháp lý có thể. "Nếu các người đến vì người dân của tôi, các người sẽ phải thông qua tôi", ông nói tại một cuộc họp báo, cáo buộc tổng thống đe dọa. Ông kêu gọi người dân ghi lại các hành động của liên bang trên điện thoại của họ để làm bằng chứng cho các khiếu nại tiềm tàng tại tòa án.
Thị trưởng Johnson cũng lên án những lời đe dọa của tổng thống, nói rằng: "Đây không phải lần đầu tiên Trump cố gắng bắt giữ một người da đen một cách bất công", và cam kết sẽ không lùi bước. Cả hai nhà lãnh đạo đều mô tả việc triển khai này là một "cuộc diễu hành độc đoán" chống lại các thành trì của Đảng Dân chủ. Đầu tuần này, Illinois đã đệ đơn kiện để ngăn chặn hoạt động này, viện dẫn các phán quyết trước đây của tòa án hạn chế các biện pháp can thiệp tương tự của liên bang ở Portland, Oregon.
Thị trưởng Johnson đã không giải thích khi ông lầm tưởng rằng Tổng thống Trump trước đây đã "cố gắng bắt giữ một người đàn ông da đen một cách bất công". Ngoài ra, vì thị trưởng đang vi phạm các điều khoản của nhiệm kỳ khi không bảo vệ công chúng và công khai che giấu tội phạm bị truy nã theo cáo buộc liên bang, thì việc bắt giữ ông ta vì tội phạm là chính đáng.
Điều đáng lo ngại và đáng nói nữa là thống đốc và thị trưởng gọi hoạt động thực thi của ICE là một "cuộc diễu hành độc đoán", vì luật di trú hiện hành đã quy định rằng phải có thị thực, quyền cư trú và giấy phép lao động để được ở lại Hoa Kỳ và những người vi phạm sẽ bị bắt giữ và trục xuất.
Chicago thực thi các luật khác như nộp thuế tài sản và yêu cầu đăng ký xe, vậy tại sao việc thực thi luật nhập cư lại bị coi là độc đoán?
Trump đã cảnh báo rằng ông có thể viện dẫn Đạo luật Chống Nổi loạn nếu các thống đốc hoặc thị trưởng tiếp tục chống lại thẩm quyền liên bang. Đạo luật này, hiếm khi được sử dụng kể từ cuộc bạo loạn ở Los Angeles năm 1992, cho phép tổng thống triển khai quân nhân đang tại ngũ bên trong Hoa Kỳ để thực thi luật liên bang và khôi phục trật tự.
Vào ngày 6 tháng 10 , Thị trưởng Chicago Brandon Johnson đã ký một sắc lệnh hành pháp cấm các cơ quan di trú liên bang, bao gồm Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan Hoa Kỳ (ICE), sử dụng bất kỳ tài sản nào do thành phố sở hữu hoặc kiểm soát để thực thi di trú dân sự. Lệnh cấm áp dụng cho tất cả các bãi đậu xe, nhà để xe và không gian trống của thành phố, bao gồm cả những nơi thuộc về Trường Công lập Chicago. Sắc lệnh này cấm các đặc vụ liên bang sử dụng những khu vực này làm nơi tập kết hoặc xử lý cho các hoạt động di trú.
Đáp lại, Nhà Trắng lên án biện pháp này là "một sự phản bội kinh tởm đối với mọi công dân tuân thủ pháp luật". Bằng cách tuyên bố các khu vực thành phố là " khu vực cấm ICE ", Johnson đang bảo vệ "những kẻ săn mồi người nước ngoài bất hợp pháp" thay vì sự an toàn của các gia đình Chicago. Johnson bảo vệ quyết định của mình, khẳng định rằng nếu Quốc hội không kiểm tra việc thực thi luật nhập cư liên bang, "thì Chicago sẽ làm".
Tổng thống Trump đã nói rằng ông sẽ cân nhắc viện dẫn Đạo luật Chống Nổi loạn nếu tòa án, thống đốc hoặc thị trưởng cản trở hành động của liên bang nhằm bảo vệ các đặc vụ ICE hoặc kiềm chế tình trạng bất ổn bạo lực. "Nếu có người bị giết, và tòa án cản trở chúng ta, hoặc thống đốc hoặc thị trưởng cản trở chúng ta—chắc chắn, tôi sẽ làm vậy ", ông nói hồi đầu tuần. Các quan chức Nhà Trắng mô tả quá trình này giống như "leo thang", nhấn mạnh rằng tất cả các lựa chọn khác sẽ bị loại bỏ trước.
Đạo luật Chống Nổi loạn đã được các tổng thống Eisenhower, Kennedy và Johnson sử dụng trong thời kỳ Dân quyền để thực thi các lệnh bãi bỏ phân biệt chủng tộc khi chính quyền địa phương từ chối hành động. Các cố vấn của Trump, bao gồm Phó Chánh Văn phòng Stephen Miller, lập luận rằng làn sóng cản trở hiện tại của các quan chức Dân chủ cũng đạt đến ngưỡng tương tự, một sự thách thức có tổ chức đối với luật liên bang.
