Chiến sự Gaza ra sao giữa căng thẳng Israel-Iran?

[Romano]

Trong bối cảnh thế giới dồn sự chú ý vào những diễn biến nóng của cuộc xung đột giữa Israel và Iran và sau đó là sự can thiệp của Mỹ, thì tại Dải Gaza, chiến sự Israel-Hamas vẫn đang tiếp diễn và cuộc khủng hoảng nhân đạo trên dải đất này ngày càng trầm trọng.

Nguy hiểm liền kề viện trợ
Dù tham gia vào cuộc xung đột với Iran, Lực lượng Phòng vệ Israel tiếp tục không kích vào khu dân cư tại TP. Beit Lahiya, TP Jabalia (miền bắc Gaza) cùng trại tị nạn ở miền trung và nam Gaza.

Vào ngày 23-6, các nguồn tin y tế tại Gaza nói với kênh Al Jazeera rằng 43 người đã thiệt mạng do những đợt tấn công mới của Israel. Trong đó, ít nhất 20 người đã không qua khỏi trong lúc tìm đến các điểm cứu trợ của Quỹ Nhân đạo Gaza (GHF) do Mỹ và Israel hậu thuẫn. Số người Palestine thiệt mạng trong xung đột Israel-Hamas đã vượt qua 65.000 người và khoảng 131.550 người bị thương.

Những điểm cứu trợ của GHF đang trở thành khu vực nguy hiểm với người dân Gaza. Các cuộc tấn công của Israel vào người Palestine gần các trung tâm cứu trợ đã giết chết hơn 400 người và làm bị thương khoảng 1.000 người kể từ khi GHF bắt đầu phân phối vào ngày 27-5.

Các điểm viện trợ khác thuộc Liên Hợp Quốc (LHQ) và các tổ chức nhân đạo quốc tế cũng nhiều lần xảy ra nổ súng nhắm vào người tìm kiếm viện trợ. Trước đó, Al Jazeera dẫn nguồn từ bệnh viện Nassar rằng đã có hơn 70 người chết và hàng trăm người bị thương hôm 17-6, sau khi lực lượng Israel tấn công vào đoàn người chờ xe chở viện trợ của LHQ tại TP Khan Younis (miền nam Gaza).

Lực lượng Phòng vệ Israel cho biết họ chỉ bắn "cảnh cáo” vào các đối tượng đang gây “đe dọa” đến lực lượng của họ và đã “không chú ý đến thương vong”. Israel khẳng định chiến dịch hiện tại nhằm phá hủy khả năng quân sự của nhóm vũ trang Hamas, bằng những biện pháp “khả thi để giảm thiệt hại cho dân thường”.

Cơ quan truyền thông Gaza cáo buộc chính quyền Israel đang “cố tình gây hỗn loạn trên Dải Gaza” qua việc “duy trì nạn đói” và tấn công, giết chết “có chủ đích vào những người đến nhận lương thực cứu trợ”. Israel phủ nhận cáo buộc trên.Nạn đói và khủng hoảng lương thực tại Gaza đang ngày càng trầm trọng. Israel vẫn tiếp tục phong tỏa phần lớn viện trợ sau gần 100 ngày, dẫn đến tình trạng thiếu vật dụng vệ sinh, nước sạch, vật tư y tế, xăng và năng lượng để duy trì hoạt động của bệnh viện và sinh hoạt của người dân. Internet tại Gaza cũng đã sập hơn 1 tuần qua.

Thế nhưng, viện trợ và lương thực cứu tế tiến vào Gaza lại như nước đổ biển. Chương trình Lương thực Thế giới (WFP) cho biết dù đã thành công vận chuyển hơn 9.000 tấn lương thực vào Gaza trong tháng qua nhưng đây “chỉ là một phần rất nhỏ” so với nhu cầu của hơn 2,1 triệu người đang sống trên Dải Gaza.

PF - Cánh tay của Israel ở Gaza?
Giữa sự hỗn loạn này, một nhóm vũ trang mới đã trỗi dậy với loạt thông điệp dân túy, chống Hamas - là Lực lượng Bình dân (PF). Tờ Haaretz dẫn nguồn tin rằng PF được thành lập từ nhóm tù nhân tẩu thoát khỏi miền nam Gaza sau khi Israel không kích nơi này vào năm 2024, hiện gồm khoảng 300 người do ông Yasser Abu Shabab dẫn đầu.

Chia sẻ với đài CNN, ông Shabab cho biết PF là “một nhóm dân thường tình nguyện bảo vệ hàng cứu trợ khỏi nạn cướp bóc và tham nhũng”.

Trang mạng xã hội của PF cũng ghi chú nhóm PF là “tiếng nói chống lại khủng bố [Hamas] nhằm bảo vệ quê hương cho mọi người”, đồng thời kêu gọi người dân Palestine tìm đến các trại cứu trợ của nhóm để nhận lương thực và sự bảo trợ.

Tuy nhiên, một số quan chức Israel đã chia sẻ với tờ New York Times rằng nhóm PF là một trong số “các lực lượng chống Hamas” và được chính quyền Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu hậu thuẫn.

“Có gì sai về điều đó chứ? Nó sẽ cứu lấy sinh mạng của các binh sĩ Israel” - ông Benjamin Netanyahu chia sẻ.Ông Abu Shabab phủ nhận mọi liên hệ với Israel, nhưng nguồn tin của Haaretz cho biết nhóm PF đã được huấn luyện bởi Shin Bet - Cơ quan An ninh nội địa của Israel, được cấp súng và đạn do Israel lấy được từ Hamas để "bảo vệ các đoàn vận chuyển hàng cứu trợ đến các trung tâm phân phối và ngừa Hamas đánh cướp".

Hamas xem nhóm của ông Abu Shabab là “kẻ phản bội và giang hồ”, đã từng ám sát ông này hai lần và giết 50 người trong nhóm.

Ông Muhammad Shehada - chuyên gia về Gaza tại Hội đồng Quan hệ Đối ngoại châu Âu (ECFR) cho biết nhóm vũ trang của ông Abu Shabab đã trở thành cánh tay đắc lực cho chính quân đội Israel, thực hiện các nhiệm vụ kiểm soát viện trợ tiến vào Gaza.