Theo như với làn sóng di cư chưa từng có, đặc biệt là từ những năm gần đây, khiến các thành phố lớn tại Mỹ đă phải đối mặt với áp lực lớn trong việc tiếp nhận và hỗ trợ hàng chục ngh́n người di cư. Tại phiên điều trần, các nghị sĩ Đảng Cộng ḥa cho rằng việc từ chối hợp tác với ICE không chỉ vi phạm pháp luật mà c̣n gây nguy hiểm cho người dân.
Phiên điều trần tại Hạ viện hôm 5/3 (giờ địa phương) trở thành tâm điểm tranh luận giữa những nghị sĩ đảng Cộng ḥa và các thị trưởng đảng Dân chủ về việc trục xuất người nhập cư.
Tại phiên điều trần trước Ủy ban Giám sát Hạ viện Mỹ vào ngày 5/3 (giờ miền Đông), các nghị sĩ Cộng ḥa đă cáo buộc một số thị trưởng đảng Dân chủ của New York, Chicago, Denver và Boston bảo vệ tội phạm nhập cư trái phép.
Trong khi đó, các thị trưởng bảo vệ quan điểm rằng chính quyền địa phương không có nghĩa vụ hỗ trợ chính phủ liên bang trong công tác trục xuất.
Tranh căi về việc thực thi luật nhập cư
Với làn sóng di cư chưa từng có, đặc biệt là từ năm 2022, các thành phố lớn tại Mỹ đă phải đối mặt với áp lực lớn trong việc tiếp nhận và hỗ trợ hàng chục ngh́n người di cư.
Môt số thống đốc đảng Cộng ḥa đă tổ chức nhiều đợt di chuyển người di cư bằng xe buưt đến các "thành phố trú ẩn", vốn được xem là "thành tŕ" của đảng Dân chủ, càng làm gia tăng căng thẳng chính trị.
"Thành phố trú ẩn" là cụm từ chỉ các địa phương đă thông qua sắc lệnh "từ chối hợp tác hoàn toàn với lệnh bắt giữ của chính quyền liên bang đối với những người nhập cư không có giấy tờ", theo Britainnica.
Nhiều nghị sĩ Cộng ḥa lập luận rằng các thành phố nói trên nên phối hợp với Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan Mỹ (ICE) trong việc trục xuất những người nhập cư không có giấy tờ hoặc có tiền án phạm tội.

Phiên điều trần trước Ủy ban Giám sát Hạ viện Mỹ diễn ra vào ngày 5/3 với trọng tâm xoay quanh việc thực thi luật di trú ở một số thành phố lớn. Ảnh: New York Times.
Ông James Comer, Chủ tịch Ủy ban Giám sát Hạ viện, đă dẫn chứng nhiều vụ án nghiêm trọng có liên quan đến người nhập cư trái phép để củng cố lập luận rằng các chính sách "thành phố trú ẩn" hiện tại đang đe dọa an toàn công đồng.
“Nếu một người nhập cư không có giấy tờ phạm tội nghiêm trọng như hiếp dâm hay giết người, các vị có sẵn sàng bàn giao họ cho ICE không?”, ông Comer đặt câu hỏi thẳng thắn tới các thị trưởng.
Thị trưởng Brandon Johnson của thành phố Chicago đáp lại: “Cảnh sát của chúng tôi làm việc chăm chỉ mỗi ngày để bảo vệ cộng đồng”.
Khi bị thúc giục trả lời trực tiếp về việc có bàn giao tội phạm cho ICE hay không, ông Johnson chỉ nhấn mạnh rằng chính quyền thành phố không “che giấu” tội phạm.
Hệ quả sâu rộng
Tại phiên điều trần, các nghị sĩ Đảng Cộng ḥa cho rằng việc từ chối hợp tác với ICE không chỉ vi phạm pháp luật mà c̣n gây nguy hiểm cho người dân. Nghị sĩ Andy Biggs của Arizona thậm chí tuyên bố: “Mỗi người trong số các vị đều có thể bị truy cứu trách nhiệm h́nh sự”.
Một số thành viên đảng Cộng ḥa, như bà Nancy Mace của South Carolina, đă có những phát ngôn mang tính công kích, cáo buộc các thị trưởng đảng Dân chủ đặt lợi ích chính trị lên trên lợi ích quốc gia. Bà Mace đặt câu hỏi: “Các vị ghét ông Donald Trump hơn việc yêu nước Mỹ?”.

Hạ nghị sĩ Nancy Mace của South Carolina. Ảnh: New York Times.
Các thị trưởng thuộc đảng Dân chủ phản bác quan điểm của phe Cộng ḥa, cho rằng vấn đề nhập cư cần được giải quyết bằng các chính sách toàn diện thay v́ tập trung vào biện pháp trục xuất.
Họ nhấn mạnh rằng nếu cảnh sát địa phương bị giao nhiệm vụ hỗ trợ ICE, nguồn lực sẽ bị phân tán khỏi các ưu tiên quan trọng hơn như điều tra tội phạm và bảo vệ cộng đồng.
Thị trưởng Mike Johnston của Denver nói rằng cảnh sát địa phương không có đủ năng lực để đảm nhận trách nhiệm hỗ trợ ICE trục xuất người nhập cư trái phép.
“Chúng tôi không có đủ nguồn lực để thực hiện công tác thực thi luật nhập cư liên bang song chúng tôi sẵn sàng hợp tác trong việc bắt giữ tội phạm bạo lực”, Thị trưởng Johnston nói.

Thị trưởng Mike Johnston của Denver (Colorado). Ảnh: New York Times.
Bên cạnh đó, các thị trưởng cũng cảnh báo rằng việc trục xuất hàng loạt có thể gây tổn hại đến nền kinh tế. Bà Michelle Wu, Thị trưởng Boston, lập luận: “Hàng triệu người nhập cư không có giấy tờ đang vận hành các doanh nghiệp nhỏ và theo học tại các trường học của chúng ta. Một cuộc trục xuất quy mô lớn sẽ là thảm họa".
Thị trưởng Eric Adams của New York, dù có quan điểm cởi mở hơn về ICE so với các thị trưởng khác, vẫn nhấn mạnh rằng cần đảm bảo người dân có thể tiếp cận dịch vụ thiết yếu mà không lo sợ bị trục xuất.
“Tôi phải tạo ra một môi trường nơi mọi cư dân, dù có giấy tờ hay không, đều có thể tiếp cận dịch vụ công mà không lo sợ bị giao cho chính quyền liên bang”, ông Adams nói.