Tiêm kích J-10C không chỉ là bước tiến công nghệ vượt bậc so với các phiên bản tiền nhiệm J-10A và J-10B mà còn trở thành đối thủ đáng gờm của các chiến đấu cơ phương Tây như F-16 Block 70/72 hay Eurofighter Typhoon.
Tiêm kích Chengdu J-10C là một trong những chiến đấu cơ đa năng thế hệ 4.5 tiên tiến nhất trong biên chế Không quân Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLAAF).
Với radar mảng pha điện tử chủ động (AESA), động cơ nội địa WS-10B, hệ thống vũ khí hiện đại và các tính năng tác chiến điện tử tiên tiến, J-10C là minh chứng cho tham vọng của Trung Quốc trong việc thu hẹp khoảng cách công nghệ với các cường quốc quân sự.
Một trong những điểm nhấn công nghệ của J-10C là radar AESA, thay thế radar mảng pha bị động (PESA) trên J-10B và radar pulse-Doppler trên J-10A. Radar AESA mang lại những ưu thế vượt trội, giúp J-10C chiếm lợi thế trong các kịch bản không chiến hiện đại.
Radar AESA có khả năng phát hiện mục tiêu ở khoảng cách xa (ước tính 200-300km) và theo dõi đồng thời hơn 10 mục tiêu với độ chính xác cao. Điều này đặc biệt quan trọng trong không chiến ngoài tầm nhìn (BVR - Beyond Visual Range).
Với nhiều mô-đun thu phát độc lập, radar AESA có khả năng chống nhiễu vượt trội, giúp J-10C duy trì hiệu quả trong môi trường tác chiến điện tử phức tạp.
Radar có thể chuyển đổi nhanh giữa các chế độ như tìm kiếm mục tiêu trên không, dưới mặt đất hoặc dẫn đường cho tên lửa, tăng tính linh hoạt trong các nhiệm vụ đa dạng.
So với radar AN/APG-83 trên F-16 Block 70/72, radar AESA của J-10C được đánh giá tương đương về hiệu suất, mặc dù thông tin chi tiết về thiết kế và công nghệ vẫn được Trung Quốc giữ bí mật.
Tiêm kích J-10C (bên phải) của Không quân Trung Quốc bay cùng với một máy bay chiến đấu Mig-29 của Không quân Ai Cập trong ngày huấn luyện đầu tiên của cuộc tập trận chung giữa hai bên. Ảnh: CCTV.
Sự chuyển đổi từ động cơ AL-31FN do Nga sản xuất sang động cơ nội địa WS-10B là một cột mốc quan trọng trong chương trình J-10C. Động cơ WS-10B không chỉ giúp Trung Quốc giảm phụ thuộc vào công nghệ nước ngoài mà còn cải thiện hiệu suất tổng thể của J-10C.
WS-10B cung cấp lực đẩy khoảng 135-144 kN với buồng đốt sau, nhỉnh hơn AL-31FN (123 kN). Điều này cho phép J-10C đạt tốc độ và khả năng cơ động tốt hơn, đặc biệt trong các tình huống không chiến đòi hỏi thay đổi hướng nhanh.
Vòi phun động cơ được cải tiến với cấu trúc răng cưa (serrated nozzle), giảm tín hiệu hồng ngoại và tiết diện radar từ phía sau, tăng khả năng sống sót trước các hệ thống phòng không hiện đại.
Mặc dù các phiên bản đầu của WS-10 từng gặp vấn đề về độ bền, WS-10B đã được cải tiến đáng kể, đủ để sử dụng trên các tiêm kích một động cơ như J-10C.
Tuy nhiên, động cơ WS-10B vẫn chưa đạt được khả năng siêu tuần tra (supercruise) như F414 trên F/A-18E/F hay F135 trên F-35, và công nghệ động cơ của Trung Quốc nói chung vẫn bị đánh giá là tụt hậu so với Mỹ và Nga.
J-10C được trang bị một kho vũ khí đa dạng, giúp nó thực hiện linh hoạt các nhiệm vụ không chiến và tấn công mặt đất.
Tên lửa không đối không: PL-15, tên lửa tầm xa với tầm bắn 200-300km, sử dụng radar dẫn đường chủ động. PL-15 được coi là đối thủ của AIM-120D AMRAAM, giúp J-10C chiếm ưu thế trong không chiến BVR.
PL-10, tên lửa tầm ngắn với đầu dò hình ảnh hồng ngoại (IIR), có khả năng tấn công mục tiêu ở góc lệch lớn (high off-boresight). PL-10 tương đương AIM-9X của Mỹ và có thể kết hợp với hệ thống ngắm bắn trên mũ phi công.
Tên lửa không đối đất và chống hạm: J-10C có thể mang tên lửa chống hạm YJ-91A, tên lửa chống bức xạ YJ-91 và bom dẫn đường chính xác KD-88, phù hợp cho các nhiệm vụ tấn công mặt đất hoặc trên biển.
Một pháo Gryazev-Shipunov GSh-23 23mm được lắp dưới thân, hiệu quả trong cận chiến và hỗ trợ tấn công mặt đất.
Với 11 giá treo vũ khí và khả năng mang tải trọng lên tới 5.600kg, J-10C có tính linh hoạt tương đương các tiêm kích phương Tây như Rafale hay Typhoon.
Chiến đấu cơ J-10C của Trung Quốc xuất hiện trong cuộc tập trận chung đầu tiên giữa Không quân Trung Quốc và Ấn Độ mang tên “Đại bàng của nền văn minh 2025”. Ảnh X/Bulgarianmilitary
Hệ thống điện tử hàng không (avionics) của J-10C được thiết kế để tối ưu hóa khả năng nhận thức tình huống và hiệu quả chiến đấu.
Hệ thống điều khiển bay 4 kênh đảm bảo độ ổn định và khả năng cơ động cao, đặc biệt ở góc tấn lớn hoặc tốc độ siêu âm.
Hệ thống tìm kiếm và theo dõi hồng ngoại (IRST) tích hợp máy đo khoảng cách laser cho phép J-10C phát hiện mục tiêu mà không cần bật radar, giảm nguy cơ bị phát hiện bởi hệ thống phòng không đối phương.
J-10C được trang bị hệ thống cảnh báo radar và thiết bị gây nhiễu, giúp đối phó với tên lửa dẫn đường bằng radar và các hệ thống phòng không hiện đại.
Buồng lái của J-10C sử dụng màn hình đa chức năng (MFD) và giao diện người-máy tối ưu, kết hợp với hệ thống ngắm bắn trên mũ bảo hiểm (HMD), tăng hiệu quả trong không chiến tầm gần.
Mặc dù không phải là tiêm kích tàng hình thế hệ 5 như J-20, J-10C vẫn được cải tiến để giảm tiết diện radar (RCS).
Thiết kế cửa hút gió không phân tách (Diverterless Supersonic Inlet) giúp giảm RCS và cải thiện luồng khí vào động cơ.
J-10C sử dụng vật liệu composite để giảm trọng lượng và RCS, dù không đạt mức tàng hình như F-35.
Lớp phủ hấp thụ sóng radar giúp J-10C khó bị phát hiện hơn so với các tiêm kích thế hệ 4 thông thường.
Các báo cáo từ Ascent Analytics cho biết J-10C đã vượt qua Su-35 trong các cuộc tập trận giả lập từ 2019-2021, nhờ radar AESA và tên lửa PL-15.
J-10C có thể thực hiện cả nhiệm vụ không đối không và không đối đất, phù hợp cho nhiều kịch bản chiến đấu.
Với giá thành thấp hơn F-16 hay Typhoon, J-10C là lựa chọn hấp dẫn cho các quốc gia đang phát triển, như đã chứng minh qua hợp đồng với Pakistan.
Tuy vậy, J-10C chưa được thử nghiệm trong chiến đấu thực tế, khiến khả năng thực chiến vẫn là một dấu hỏi và không thể cạnh tranh với các tiêm kích thế hệ 5 như F-35 về khả năng tàng hình.
Trong biên chế PLAAF, J-10C là lực lượng chủ chốt, bổ sung cho J-20 và J-16 trong các chiến dịch quy mô lớn. Trên thị trường xuất khẩu, J-10CE đã khẳng định vị thế với hợp đồng bán cho Pakistan và các cuộc đàm phán với Sudan.
Trong bối cảnh cạnh tranh toàn cầu, J-10C là công cụ chiến lược để Trung Quốc mở rộng ảnh hưởng quân sự, đồng thời thể hiện khả năng công nghệ hàng không tiên tiến.
Mặc dù còn hạn chế về động cơ và kinh nghiệm thực chiến, J-10C đã chứng minh tiềm năng cạnh tranh với các tiêm kích thế hệ 4.5 hàng đầu.
Với vai trò quan trọng trong PLAAF và thị trường xuất khẩu, J-10C không chỉ củng cố sức mạnh không quân Trung Quốc mà còn là bước tiến trong cuộc đua công nghệ quân sự toàn cầu.
VietBF@ sưu tập
