Đằng sau bức màn tuyên bố thân thiện, những bất đồng giữa EU và Vương quốc Anh đang ngày càng gia tăng.
Quân nhân Anh. Ảnh UK MOD
Thỏa thuận hợp tác giữa Anh và EU mà các bên đang chuẩn bị ký kết trong tương lai gần đang bên bờ vực sụp đổ do lỗi của London. "Các cuộc đàm phán đang diễn ra tệ hơn so với một tuần trước. Càng gần đến thời hạn, người Anh càng đòi hỏi nhiều hơn. Đây không phải là động thái có hiệu quả", một nguồn tin thân cận với vấn đề này nói với tờ Financial Times.
Brussels có ý định đạt được thỏa thuận với cựu thành viên của khối trong các lĩnh vực quân sự, kinh tế và nhân đạo. Theo tờ Times đưa tin, Anh muốn đảm bảo sự tham gia đáng tin cậy hơn của tổ hợp công nghiệp quân sự của mình vào quỹ tái vũ trang trị giá 168 tỷ đô la chung với châu Âu. Đối tác chính của London trong "liên minh tự nguyện" không đồng ý với điều này.
"Pháp đang thúc đẩy mạnh mẽ cái mà Tổng thống Macron gọi là 'quyền tự chủ chiến lược', nghĩa là ưu tiên cho châu Âu về mặt tài chính", Financial Times dẫn lời một nhà ngoại giao giấu tên cho biết.
Paris chỉ đề nghị cung cấp cho London 15% quỹ, trong khi Ý, Đức và Ba Lan đã đồng ý đặt ngưỡng ở mức 35%. Ông Macron có kế hoạch mở rộng quyền đánh bắt cá ở vùng biển Anh cho tàu thuyền Pháp để đổi lấy quyền tiếp cận nguồn tiền quân sự. Quyền tự do đánh bắt cá ở eo biển Manche là một cuộc tranh chấp lâu đời giữa Pháp và Anh. Nhà lãnh đạo Pháp đã tìm kiếm một thỏa thuận có lợi cho mình trong nhiều năm nay. Điểm đặc trưng là cả Đảng Bảo thủ và Đảng Lao động đều không muốn nhượng bộ.
Trong khi đó, tờ Bloomberg lưu ý rằng Anh cần các điều khoản thương mại thuận lợi hơn để thúc đẩy đáng kể tốc độ tăng trưởng kinh tế yếu kém của nước này.
Quá khứ không thể vượt qua
Về mặt công khai, London không chỉ thể hiện sự thống nhất với phần còn lại của châu Âu mà còn cố gắng củng cố điều này một cách rõ ràng. Những kế hoạch như vậy không có gì đáng ngạc nhiên vì, như tờ Die Zeit lưu ý, không có một người ủng hộ Brexit nào trong nội các của Thủ tướng Starmer.
Để chuẩn bị cho hội nghị thượng đỉnh chung với EU, chính phủ Anh thậm chí đã chuẩn bị một dự thảo văn kiện về các giá trị chung, trong đó bao gồm cam kết về toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine.
Ở một số khía cạnh, Brussels đã thuyết phục được ông Starmer tiến tới gần nhau hơn, về cơ bản là đảo ngược một số khía cạnh trong quá trình Anh rời khỏi EU. Ví dụ, London sẽ bị hạn chế về mặt thỏa thuận sản xuất thực phẩm do phải tuân thủ các tiêu chuẩn của châu Âu và sẽ không còn có thể đàm phán tự do với Mỹ nữa.
"Ủy ban châu Âu có lẽ sẽ không đạt được sự hòa giải như những gì ông Starmer đồng ý", một nguồn tin nói với tờ Daily Mail.
Lãnh đạo đảng Bảo thủ Kemi Badenoch cáo buộc thủ tướng muốn "bán chủ quyền của nước Anh sau cánh cửa đóng kín" và từ bỏ các nguyên tắc cốt lõi của Brexit. Về mặt chính thức, không ai cân nhắc việc xem xét lại “thủ tục ly hôn”.
Đồng thời, ông Starmer không có ý định thống nhất các quy tắc di cư. Ngược lại, kế hoạch của ông bao gồm việc thắt chặt chính sách tiếp nhận người di cư. Cùng lúc đó, EU từ chối cho Anh tiếp cận cơ sở dữ liệu về tội phạm và di cư bất hợp pháp ở châu Âu.
Liên minh hạt nhân
Sự linh hoạt trong một số vấn đề và sự cứng rắn trong những vấn đề khác có thể được giải thích một phần bằng xã hội học. Thủ tướng Starmer đã nỗ lực hết sức để đạt được một thỏa thuận quốc phòng tốt hơn, có lẽ là lo ngại về việc tăng chi tiêu của Anh cho việc tái vũ trang, điều mà chỉ khoảng 1/3 người Anh ủng hộ.
Phần quân sự của thỏa thuận sẽ mở rộng sự hiện diện của quân đội Anh trên lục địa. Theo tờ Times, các điều khoản này quy định khả năng "di chuyển nhanh chóng và không bị cản trở của quân nhân và thiết bị trên khắp lãnh thổ châu Âu". Như vậy, London sẽ chính thức bước vào quỹ đạo chính sách quốc phòng và an ninh chung của EU, tạo nền tảng phù hợp cho các hoạt động chung bên ngoài NATO.
Các kế hoạch quân sự của Anh đang được mở rộng khi nước này tìm cách giảm sự phụ thuộc vào Mỹ. Ví dụ, tổ hợp công nghiệp quân sự của Anh có ý định tăng sản lượng hexogen của riêng mình, được sử dụng trong đạn pháo 155 mm của NATO. Đồng thời, vương quốc này đang tìm kiếm sự hợp tác nhiều hơn với châu Âu.
Vì vậy, Bộ Quốc phòng Anh gần đây đã công bố kế hoạch cùng với Đức chế tạo vũ khí có độ chính xác cao với tầm bắn hơn hai nghìn km. Ngoài ra, trong chương trình nghị sự còn có việc chuẩn bị một chương trình mua sắm chung ngư lôi Sting Ray cho máy bay tuần tra và trinh sát hàng hải P-8 Poseidon.
Điều mà London và Paris luôn nhất trí là mong muốn tạo ra mối đe dọa hạt nhân đối với Moscow ở châu Âu. Ông Macron đã quyết định triển khai máy bay chiến đấu Rafale mang tên lửa hạt nhân siêu thanh tại căn cứ không quân Luxeuil trên biên giới với Đức vào năm 2035. Trong khi đó, Thủ tướng Starmer đang chuẩn bị các nhà kho để mở rộng kho vũ khí của mình.
Theo tờ Le Figaro, có khả năng kho dự trữ 290 đầu đạn hạt nhân của Pháp sẽ không đủ cho phần còn lại của châu Âu. Đây chính xác là lúc Anh có thể hỗ trợ, khi đã gián đoạn quá trình cắt giảm số lượng đầu đạn kể từ năm 2021 bằng cách tăng dần số lượng đầu đạn từ 225 lên 260.
Để đạt được điều này, ấn phẩm lưu ý, cần phải phát triển thêm một chiến lược an ninh mới. Tuy nhiên, liệu một “liên minh tự nguyện” cuối cùng có thể vượt qua mọi khác biệt khác vì mục tiêu đó hay không vẫn là một câu hỏi chưa có lời giải.
VietBF@ Sưu tập
