Vì sao acid uric tăng?

[june04]

Acid uric tăng do bạn ăn quá nhiều thực phẩm giàu purin hay uống rượu bia, nước ngọt, hoặc yếu tố di truyền, hội chứng chuyển hóa, bệnh thận.

Nồng độ acid uric cao (tăng acid uric máu) là tình trạng phổ biến xảy ra khi cơ thể sản xuất quá nhiều acid uric hoặc thận không đào thải hết chất này. Cơ thể sản xuất acid uric thông qua quá trình phân hủy purin, diễn ra tự nhiên trong các mô và từ một số loại thực phẩm nhất định. Acid uric cao trong cơ thể kéo dài dẫn đến các vấn đề sức khỏe bao gồm bệnh gout và hình thành sỏi thận. Dưới đây là 5 nguyên nhân thường gặp có khả năng dẫn đến tình trạng này.



Tiêu thụ lượng purin cao

Nguyên nhân chính gây tăng acid uric là do tiêu thụ quá nhiều thực phẩm giàu purin. Thực phẩm chứa purin ở nhiều dạng khác nhau, bao gồm gan, thịt và các loại hải sản như cá mòi, cá cơm và động vật có vỏ. Sự phân hủy purin bên trong cơ thể dẫn đến sự hình thành acid uric. Ăn lượng lớn những thực phẩm này dẫn đến tăng nồng độ acid uric trong máu.

Uống nhiều soda và các loại đồ uống có hàm lượng fructose cũng có nguy cơ làm tăng sản xuất acid uric trong cơ thể. Kiểm soát sản xuất axit uric thông qua chế độ ăn uống cân bằng, lựa chọn thực phẩm có hàm lượng purin thấp giúp cơ thể duy trì nồng độ chất thải này ở mức thích hợp.

Uống nhiều rượu bia


Uống quá nhiều rượu bia dẫn đến tăng nồng độ acid uric trong cơ thể. Hàm lượng purin trong bia và các loại đồ uống có cồn khác kích thích sản xuất sản phẩm thải này. Quá trình chuyển hóa rượu bia khiến thận phải tập trung đào thải chất thải từ rượu bia, dẫn đến giảm hiệu quả đào thải acid uric.

Thường xuyên tiêu thụ một lượng lớn rượu bia sẽ dẫn đến tích tụ acid uric trong máu, lâu dần làm tăng nguy cơ mắc bệnh gout cùng các vấn đề sức khỏe liên quan khác. Giảm tiêu thụ rượu bia hoặc kiêng hoàn toàn là phương pháp cơ bản để kiểm soát nồng độ acid uric hiệu quả.

Suy thận và bài tiết kém

Chức năng bình thường của thận đóng một vai trò quan trọng vì cơ thể đào thải phần lớn acid uric qua thận. Khi thận suy giảm chức năng (suy thận) và không thể duy trì hoạt động bình thường, chất thải này tích tụ theo thời gian. Nguyên nhân có thể do các bệnh lý và thuốc men, bao gồm suy giáp, thuốc lợi tiểu. Cơ thể duy trì nồng độ acid uric cao do thận không đào thải chất thải đầy đủ, ngay cả khi quá trình sản xuất axit uric vẫn bình thường.

Yếu tố di truyền

Nồng độ acid uric cao đôi khi xuất hiện trong gia đình như tình trạng di truyền. Khả năng xử lý hoặc đào thải acid uric của cơ thể phụ thuộc vào cấu trúc gene di truyền. Tình trạng tăng chỉ số chất thải này trong máu dễ xảy ra hơn ở những người mang gene di truyền cụ thể, ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa acid uric.

Những người có khuynh hướng di truyền thường gặp tình trạng sản xuất quá nhiều acid uric hoặc suy giảm bài tiết, làm tăng nguy cơ mắc bệnh gout, các bệnh về thận. Tìm hiểu tiền sử bệnh lý gia đình để đi khám và xác định mức độ nguy cơ phát triển các vấn đề sức khỏe liên quan đến acid uric.

Béo phì và hội chứng chuyển hóa

Thừa cân dẫn đến tăng nồng độ acid uric trong máu. Béo phì làm suy giảm chức năng thận, ảnh hưởng đến khả năng đào thải acid uric ra khỏi cơ thể. Sự kết hợp của huyết áp cao, lượng đường trong máu cao, mỡ bụng và chỉ số cholesterol bất thường trong hội chứng chuyển hóa thường đi kèm với tăng acid uric. Giảm cân cùng với kiểm soát tốt các tình trạng này sẽ giúp giảm chỉ số. Tập thể dục thường xuyên kết hợp với chế độ dinh dưỡng hợp lý là những biện pháp cơ bản để kiểm soát tốt hơn nồng độ acid uric.