Trong khi Facebook có hàng trăm nhóm xem chỉ tay thì hashtag #tuvi, #tarot ở TikTok thu hút hàng triệu lượt xem. Những lời bói toán này đánh thẳng vào tâm lý lo lắng, bất an của người xem.
"Dã man! Được chỉ chỗ xem tử vi mà hết hồn, sao có thể đúng đến thế chứ. Xem đã không mất phí nhưng mà nói chuẩn quá. Ai cần, sẽ mách chỗ cho!".
Đoạn quảng cáo trên đồng loạt xuất hiện tại trang cá nhân của nhiều người nổi tiếng như MC Cát Tường, Nguyễn Hương Giang, nam diễn viên Bảo Anh trong ngày 25-26/9.
MC Cát Tường quảng cáo địa chỉ xem bói trên Facebook, đường link dẫn về một trang chuyên bán đồ phong thủy.
Đoạn quảng cáo trên đồng loạt xuất hiện tại trang cá nhân của nhiều người nổi tiếng như
MC Cát Tường, Nguyễn Hương Giang, nam diễn viên
Bảo Anh trong ngày 25-26/9/2022.
Các đường link được những nghệ sĩ này giới thiệu đều dẫn về một trang Facebook chuyên bán đồ phong thủy, cung cấp các dịch vụ có tính lệ phí như
"thỉnh giải hạn tam tai", "kích hoạt tài lộc".
Những bài đăng này cùng dùng vài chữ tương tự như
"hữu duyên", "xem cực chuẩn", "không mất phí".
Việc những người nổi tiếng, có ít nhiều ảnh hưởng trên mạng xã hội thay nhau quảng cáo cho cùng một trang xem bói khiến cho người đọc thấy hoang mang lẫn bức xúc.
Trước hàng loạt các bình luận chỉ trích, một số nghệ sĩ đã phải xóa bài đăng ngay sau đó.
Trong vài năm trở lại đây, bói toán online bùng nổ trong giới trẻ. Facebook có hàng trăm hội nhóm liên quan đến xem tướng số, phong thủy, tử vi, chỉ tay... Nhiều nhóm có hơn 500,000 thành viên, chia sẻ hàng chục bài đăng mỗi ngày.
Còn trên TikTok, hashtag #tarot có hơn 34 tỷ lượt người xem, #xemboi có 407 triệu lượt người xem và #tuvi thu hút 3,4 tỷ lượt người xem. Các clip phổ biến nhất có nội dung:
"Có ai đang âm thầm theo dõi bạn", "Thông điệp vũ trụ đầu tháng", "Thông điệp tuần này", "Tin vui gì sắp đến với bạn"...
Giới trẻ ngày càng quan tâm đến chuyện bói toán. (Ảnh: Economist).
Thầy bói online
Trong bài viết xuất bản hồi tháng 5/2021,
NBC News đưa ra nhận định về sự thay đổi văn hóa của nghệ thuật bói toán cổ đại ở Đông Nam Á từ việc tư vấn trực tiếp sang các nền tảng trực tuyến trên mạng đã tạo ra cơ hội mới cho các thầy bói trẻ, hiểu biết về kỹ thuật cao.
Sự phổ biến của các mạng truyền thông xã hội, kết hợp với nỗi lo lắng, bất an ngày càng tăng về nền kinh tế sau đại dịch, cũng đồng nghĩa với việc kinh doanh bói toán trở nên phát triển mạnh mẽ hơn.
Vào giờ nghỉ trưa, Sean Cheng, thầy bói ở Hong Kong, luôn vào Instagram để kiểm tra các cuộc hẹn với khách hàng và trả lời bình luận của những người đang theo dõi.
Cheng, 26 tuổi, bắt đầu tự học cách xem bài tarot ở trường đại học vài năm trước và thành lập trang bói toán online vào tháng 2 năm ngoái. Anh nói rằng đa số các khách hàng của mình là người trẻ tuổi, mong muốn được định hướng về tinh thần và những quyết định quan trọng trong cuộc sống.
"Lý do khiến họ đến với tôi là nhiều người không còn tin tưởng vào bản thân. Họ hi vọng có thể nhận được câu trả lời xác đáng từ tôi", anh Cheng nói.
Theo cuộc thăm dò được công bố vào năm ngoái bởi 36Kr, 80% những người tham gia nói rằng họ đã xem bói trước đây (trực tuyến hoặc trực tiếp) và 90% trong số người này muốn
"tìm hiểu đường đời" thông qua các thầy bói online. Những người này hi vọng có thể biết được điều gì nên và không nên làm, lấy chồng năm nào tốt, vợ sinh con năm nay có tốt hay không.
Các nơi bói toán bị đóng cửa trong đại dịch nhưng nhiều thầy bói làm ăn phát đạt hơn nhờ nền tảng trực tuyến. (Ảnh: AP).
Tao Baibai, người xem tử vi tại TQ, lên xu hướng trên mạng xã hội Weibo ít nhất 5 lần/tháng.
"Ông trùm bói toán" này đã thu hút gần 20 triệu lượt theo dõi trên nền tảng chia sẻ clip ngắn Douyin (phiên bản TikTok của TQ).
Từ thầy bói trên các hội nhóm đến những clip tử vi, tướng số, tất cả đều góp phần tạo nên khái niệm
"số phận", vốn là chủ đề bàn tán phổ biến tại nhiều quốc gia châu Á từ thời cổ đại.
Trong khi theo giới truyền thống, mọi người thường đến các ngôi đền, chùa chiền để cầu xin vận may, sự phát triển của kỹ thuật cao đã biến các sinh hoạt này thành dạng trực tuyến, thậm chí trở nên đa dạng hơn khi kết hợp với chiêm tinh học phương Tây.
"Tôi biết rằng có vẻ như chúng tôi cũng mê tín như ông bà mình ngày xưa, nhưng thực tế việc này rất khác biệt", một sinh viên đại học họ Li, người đã theo dõi trang cá nhân của Tao Baibai trong 6 tháng, nói với
Global Times.
"Có rất nhiều bạn bè của tôi cũng theo dõi kênh của anh ấy. Nhưng họ không hoàn toàn tin vào điều đó. Chúng tôi chỉ coi nó giống như phương pháp thư giãn về mặt tâm lý".
Đánh vào tâm lý lo lắng, bất an
Nhiều cơ sở kinh doanh bói toán đã phải đóng cửa do đại dịch Covid-19, nhưng nghịch lý là các thầy bói đang làm ăn khấm khá hơn bao giờ hết.
Vào cuối năm 2020, thời kỳ dịch bệnh còn đăng căng thẳng,
The New York Times nhấn mạnh về lưu lượng truy cập trực tuyến gia tăng đối với các cuộc tư vấn về tử vi và tâm linh. Các nhà chiêm tinh và người xem bài tarot cũng nói rằng nhu cầu của khách càng ngày càng tăng.
Nhiều quan sát viên cho rằng, hiện tượng này không hề khó hiểu nếu đặt vào bối cảnh người trẻ tuổi đang cố gắng kìềm nén sự lo lắng và bất an trong xã hội căng thẳng ngày nay. Trong một thế giới đầy rẩy các bất trắc, mọi người càng tìm kiếm khả năng dự đoán và những chỗ dựa về mặt tinh thần.
Sau khi mất việc vào tháng 12/2020, Wong Fung, 27 tuổi, cho biết anh thường xuyên cảm thấy bất an và tìm đến các thầy bói trực tuyến để được hướng dẫn.
"Nếu bạn có thể biết trước số phận tương lai của mình bất cứ lúc nào và bất cứ nơi nào chỉ với 13 USD, tại sao lại không? Tôi cảm thấy thoải mái hơn khi ngồi sau màn hình. Thật dễ dàng để nói về những gì bạn giấu kín trong lòng", Wong chia sẻ.
Người trẻ lo lắng, bất an ở thực tại đang tìm kiếm chỗ dựa tinh thần trong bói toán. (Ảnh: iStock)
A-Fei, cô gái đã thay đổi công việc hai lần trong vài năm qua, cũng bày tỏ quan điểm tương tự.
"Dù đã quyết định nhảy việc, tôi vẫn cần một ai đó bên ngoài 'xác nhận' rằng mình đã lựa chọn đúng. Tôi xem các thầy bói như bên thứ ba giúp bảo đảm lần cuối", cô nói.
Tuy nhiên, khi bói toán phát triển online, những kẻ lừa đảo dưới danh nghĩa
"thầy bói" cũng thấy xuất hiện ngày càng nhiều.
Các thành viên của cộng đồng giới tâm linh, chiêm tinh gia và người xem bài tarot nổi tiếng có nói với
The Los Angeles Times rằng, nhiều kẻ lừa đảo đã mạo danh, dùng tài khoản giả để lừa tiền khách hàng, kể từ khi đại dịch bùng phát.
Aja Daashuur, một chiêm tinh gia ở Los Angeles, CA, cho biết:
"Lâu nay, những người hành nghề như chúng tôi đã chịu nhiều sự định kiến của dư luận, giờ đây những kẻ lừa đảo đang khiến cho sự kỳ thị trở nên nghiêm trọng hơn".
Better Business Bureau (BBB), tổ chức phi lợi nhuận hỗ trợ quyền lợi người tiêu dùng ở Bắc Mỹ, cũng cảnh cáo về sự gia tăng của các tội phạm lừa đảo trên mạng xã hội có liên quan ngành dịch vụ về tâm linh.
"Chúng tôi nhận được thông cáo từ những khách hàng đã trả tiền cho các dịch vụ như chiêm tinh hoặc xem bài tarot, nhưng sau đó thầy bói đã biến mất. Một số khách hàng khác cho biết họ bị đánh lừa bởi các bài đánh giá giả mạo trực tuyến hoặc bị ép phải trả thêm tiền cho nhiều dịch vụ phát sinh vô lý", BBC đưa ra cảnh báo hồi cuối năm ngoái.
