Theo như một người đàn ông gốc Việt 51 tuổi xin kể về trường hợp của ḿnh. Tôi không giỏi viết nên mọi người thông cảm nhé, trong lúc dạo này thấy nhiều người hỏi việc có nên đi Canada không, nếu ở trong nước đă có thế này thế nọ; và đi Canada bằng đường nào để không bị lừa...
Tôi 51 tuổi, độc thân, làm nghề tự do ở Saigon, IELTS general 6.0, tài sản chẳng có ǵ ngoài căn nhà nhỏ ở quê và sổ tiết kiệm khoảng $7,000.
Interview du lịch Canada, hỏi: "Tôi hoài nghi khả năng quay lại VN của anh, anh có thể chứng minh?", đáp: "Tôi đă lớn tuổi, tài sản là căn nhà duy nhất ở đây. Tôi chỉ muốn đi du lịch xa để mở mang kiến thức trước khi không c̣n đi được nữa. Nếu ông cho th́ tốt (cười h́ h́), nếu không cho cũng tốt, tôi tiết kiệm được tiền (lại cười)". Vậy mà ổng cho. Visa 5 năm, mỗi lần ở lại Canada không được quá 6 tháng.
Tôi bán nhà được $30,000 sau đó gom hết tiền mua toàn tờ 1000 đô Singapore nhét vớ ra đi. Qua Tân Sơn Nhất trót lọt. Tới sân bay Toronto bị gọi vô pḥng thẩm vấn v́ khai đem tiền mặt nhiều. Lúc đó khoảng 2 giờ sáng, bên ngoài căn pḥng đầy người đứng chờ.
Officer bắt tôi moi tiền ra đếm trước mặt rồi hỏi: "Sao đem nhiều tiền vậy?", đang loay hoay giải thích th́ 1 officer khác đi tới: "Let him go, we don't have time for this". Cô ấy cho tờ giấy ghi số tiền đem theo rồi kư tên. Hôm sau đi gửi tiền vô bank phải cần tờ giấy này.
Kế tiếp, là thời gian căng thẳng cho việc t́m pḥng trọ. Tôi không may mắn với các chủ nhà người Việt, có lẽ v́ cái visa du lịch. Cuối cùng cũng thuê được căn pḥng của vợ chồng người Philippine ở gần downtown Toronto, $780/tháng bao hết. Hiện tôi vẫn ở đây.
Việc làm: tôi t́m mọi cách chuyển visa du lịch sang work permit. Nói chuyện với vài người bán job, họ ra giá $40k - $50k. V́ phải đưa trước 50% và là giao dịch ngầm nên có thể bể bất cứ lúc nào nên tôi không dám mua.
Phải kiếm tiền trang trải nên tôi làm nhiều nghề trả cash: 2 giờ sáng đi đào trùn bán $8-10/bịch, farm $13/giờ đă trừ tiền xe, dọn tuyết $18/nhà... đi làm mà lo ngay ngáy lỡ bị tóm th́ có mà về nước.
Cuối cùng tôi gặp người Brazil đă có PR, anh ta muốn mở 1 studio về Augmented Reality. Tôi hùn $25k và studio nộp LMIA cho tôi. 18 tháng sau tôi có PR. Studio đóng cửa v́ sản phẩm chủ lực Hololens của Microsoft (mà chúng tôi theo đuổi) không thành công do giá hardware mắc - lúc đó giá bán khoảng $5,000 nên ít người dám mua. Mất gần $20k nhưng tôi có PR và một mớ kiến thức về AR, VR, Unity, 3D...
Hiện tôi làm trong kho của 1 tiệm bán rượu, lương tàm tạm khoảng $2k/2 tuần sau thuế. Anh em được đem về nhà sản phẩm lỗi như chai tróc tem, lon móp... sau khi tŕnh leader lấy xác nhận. Cuối tuần, nhóm hay tụ tập sân nhà ai đó làm BBQ v́ rượu bia không thiếu.
Quay lại với câu hỏi: "nên đi Canada hay không", tôi nghĩ tùy hoàn cảnh, thực lực, quyết tâm và độ liều của người đó mà thôi. Hỏi cộng đồng, nhiều khi đọc xong comments là năn ḷng luôn.