Vai trò kỳ lạ của ngộ độc chì trong sự thắng thế của tổ tiên loài người

[troopy]

Việc ngộ độc chì xảy ra cho các loài người cổ đại có thể mang đến cho tổ tiên người hiện đại cơ hội sinh tồn vượt trội so với các loài người khác, cụ thể là năng lực chống chịu tốt hơn trước ô nhiễm chì.


Mô hình người Neanderthal ở Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên Quốc gia Mỹ tại Washington D.C

ảnh: thụy miên

Một đội ngũ các nhà nghiên cứu quốc tế đã phân tích hàm lượng chì trong 51 chiếc răng của các loài người khác nhau, với mẫu vật cổ xưa nhất có niên đại khoảng 1,8 triệu năm, theo Đài ABC News hôm 17.10.

Kết quả cho thấy 73% các mẫu răng của loài người Homo sapiens, Neanderthal và các loài Homo đã tuyệt chủng khác, đều có dấu hiệu ngộ độc chì.

Dựa trên phát hiện đó, các nhà nghiên cứu khoa học đưa ra giả thuyết rằng loài người Homo sapiens trong quá trình tiến hóa đã có khả năng chống chịu tốt hơn trước những ảnh hưởng của kim loại này so với loài người Neanderthal, vốn tuyệt chủng khoảng 40.000 năm trước.

Ngộ độc chì có liên quan đến nhiều vấn đề nghiêm trọng về sức khỏe, bao gồm bệnh tim mạch, rối loạn học tập, thậm chí cả hành vi phạm tội. Nếu nguồn phơi nhiễm ngày nay đến từ nhiên liệu hóa thạch, sơn chứa chì và các loại ô nhiễm khác, các loài người cổ đại lại tiếp xúc kim loại chì qua các con đường khác.

"Các quá trình diễn ra trong môi trường như khí thải xuất phát từ núi lửa hoạt động, cháy rừng, xói mòn và các quá trình phong hóa có thể dẫn đến sự tích tụ chì ở những khu vực nhỏ hoặc chì bị phát tán vào môi trường, đặc biệt là ở những nguồn nước, lưu vực", theo báo cáo.

Đội ngũ các nhà khoa học phát hiện não bộ của loài Homo sapiens và loài Neanderthal có sự khác biệt rõ rệt, dường như ảnh hưởng đến sự tác động của chì.

Cụ thể phiên bản gien NOVA1 ở loài Neanderthal khi tiếp xúc với chì, kim loại nặng đã làm gián đoạn hoạt động của một gien khác gọi là FOXP2, vốn là gien quan trọng đối với sự phát triển khả năng nói và ngôn ngữ ở con người.

Các nhà nghiên cứu cho thấy sự khác biệt trên có thể đã mang lại lợi thế tiến hóa cho người Homo sapiens so với người Neanderthal.

VietBF@sưu tập