Bảy tuần trước khi ông Kim Jong Un có bài phát biểu quan trọng dịp năm mới, Triều Tiên đă gia tăng áp lực đáng kể, ngầm đe dọa tiếp tục các vụ thử tên lửa hoặc hạt nhân tầm xa.
Triều Tiên có một thông điệp dành cho Tổng thống Donald Trump và Mỹ: Đồng hồ đang điểm và một quả bom sắp nổ.
C̣n 7 tuần cho đến khi nhà lănh đạo Triều Tiên Kim Jong Un dự kiến có bài phát biểu quan trọng dịp năm mới. Nó sẽ diễn ra một ngày sau thời hạn cuối năm mà ông tự áp đặt để Mỹ đưa ra các đề xuất mới nhằm bắt đầu lại các cuộc đàm phán hạt nhân.
Hôm 13/11, khi Washington hốt hoảng với cuộc điều tra luận tội của Hạ viện, Triều Tiên đă gia tăng đáng kể áp lực, đưa ra đe dọa ngầm để tiếp tục các vụ thử tên lửa hoặc hạt nhân tầm xa.
Bản tin truyền h́nh về vụ phóng tên lửa của Triều Tiên vào tháng trước. Ảnh: Reuters.
Theo Washington Post, trong tuyên bố chính thức, Triều Tiên cho biết nước này cảm thấy "bị phản bội" bởi quyết định của Mỹ tiếp tục các cuộc tập trận không quân chung với Hàn Quốc, gọi đó là "sự vi phạm trắng trợn" thỏa thuận giữa ông Kim và Tổng thống Trump tại Singapore năm ngoái.
Do đó, Triều Tiên nói rằng họ không c̣n cảm thấy bị ràng buộc bởi các cam kết trước đó. Điều đó có thể báo hiệu kế hoạch nối lại các vụ thử tên lửa tầm xa hoặc hạt nhân.
"Mỹ không chấp nhận với sự cân nhắc thích đáng thời hạn cuối năm mà chúng tôi đặt ra với sự kiên nhẫn và đại lượng", tuyên bố từ Ủy ban Đối ngoại của Triều Tiên cho biết.
"Dù không nhận được bất cứ điều ǵ, chúng tôi vẫn trao đi những thứ mà tổng thống Mỹ có thể khoe khoang nhưng phía Mỹ vẫn chưa thực hiện bất kỳ bước đi tương ứng nào. Hiện tại, chúng tôi chỉ cảm thấy sự phản bội từ phía Mỹ", tuyên bố nói thêm.
Ông Trump nhiều lần khoe rằng Triều Tiên đă ngừng thực hiện các vụ thử tên lửa tầm xa hoặc hạt nhân dưới sự giám sát của ông, mặc dù họ đă tiến hành khoảng một chục vụ thử tên lửa đạn đạo tầm ngắn kể từ tháng tư.
Nhưng B́nh Nhưỡng nói rằng ông Trump đă không giữ lời hứa chấm dứt các cuộc tập trận quân sự chung với Seoul.
"Không c̣n đủ thời gian"
Quan hệ giữa hai bên xấu đi rơ rệt sau hội nghị thượng đỉnh thất bại ở Hà Nội hồi tháng hai. Hai tháng sau, ông Kim đe dọa sẽ đưa đất nước đi trên con đường mới, trừ khi Mỹ thay đổi cách tiếp cận các cuộc đàm phán.
Triều Tiên dường như muốn nới lỏng các biện pháp trừng phạt và bảo đảm an ninh để vững tâm rằng chế độ sẽ không chịu chung số phận như Muammar al-Gaddafi của Libya hoặc Saddam Hussein của Iraq nếu rút lại chương tŕnh hạt nhân.
Nếu không nhận được những ǵ mong muốn từ ông Trump th́ nước này sẽ sớm gây thêm áp lực.
Tổng thống Trump gặp nhà lănh đạo Triều Tiên Kim Jong Un tại khu vực phi quân sự vào ngày 30/6. Ảnh: AP.
"Hiện tại, khi một bên rút lại các cam kết của ḿnh và đơn phương thực hiện các bước thù địch, không có lư do hay nguyên cớ để bên kia giữ ràng buộc với các cam kết của ḿnh. Hơn nữa, không c̣n đủ thời gian nữa", tuyên bố của Triều Tiên nhấn mạnh.
Cuộc hội đàm giữa hai bên tại Stockholm đă kết thúc vào tháng 10 với các quan chức phái đoàn Triều Tiên giận dữ lên án các đối tác Mỹ.
Bộ trưởng Quốc pḥng Mỹ Mark T. Esper cho biết ông nghiêm túc xem xét khi bất kỳ nước ngoài hoặc nhà lănh đạo nước ngoài nào nói ǵ đó nhưng nói thêm rằng công việc của cơ quan này là "duy tŕ sự sẵn sàng, ngăn chặn xung đột và nếu v́ lư do nào đó, xung đột xảy ra, th́ sẵn sàng chiến đấu và chiến thắng".
"Các cuộc thảo luận về các cuộc đàm phán" đang được tiến hành, ông Esper cho biết hôm 13/11 trên đường đến Hàn Quốc và nói thêm rằng con đường tốt nhất phía trước là thông qua "thỏa thuận chính trị".
Câu hỏi về các bước tiếp theo
Sự bi quan đang gia tăng trong cộng đồng các chuyên gia và nhà phân tích chính sách theo dơi Triều Tiên. Họ dự đoán viễn cảnh leo thang căng thẳng giữa Washington và B́nh Nhưỡng.
Robert Carlin, học giả tại Trung tâm Hợp tác và An ninh Quốc tế của Đại học Stanford, cho biết ông tin rằng bầu không khí chính trị bị phân cực ở Washington sẽ hạn chế nỗ lực của các nhà đàm phán Mỹ.
"Bạn có biết việc tập hợp một sáng kiến ngoại giao lớn trong 7 tuần khó khăn thế nào không? Bạn có biết việc tổng thống đang bị tiến hành luận tội khiến mọi thứ khó khăn thế nào không? Tại Washington, chúng ta đang chứng kiến bầu không khí độc hại nhất, v́ vậy bất kể tổng thống đề xuất điều ǵ, nó sẽ bị xé tan", ông nói trong một bài giảng ở Seoul hôm 12/11.
Nếu nhà lănh đạo Triều Tiên tuyên bố "các biện pháp cực kỳ tiêu cực" trong bài phát biểu năm mới, th́ "Tôi thấy chúng ta không thể phản ứng bằng cách nào khác ngoài hành động rất nghiêm khắc, leo thang", ông nói.
"Lo ngại của tôi là người Triều Tiên sẽ tính toán sai lầm", ông nói thêm.
Andrei Lankov, giáo sư tại Đại học Kookmin ở Seoul, cho biết ông cũng tin rằng Triều Tiên sẽ thực hiện một số bước đi "cứng rắn" vào đầu năm tới - có thể là phóng vệ tinh hoặc thử tên lửa đạn đạo xuyên lục địa.
Trong khi đó, Bộ trưởng Bộ Thống nhất của Hàn Quốc Kim Yeon Chul sẽ tới Washington và Los Angeles vào tuần tới khi Seoul cố gắng tiếp tục vai tṛ là người ḥa giải.
Người dân tại một nhà ga ở Seoul xem chương tŕnh truyền h́nh phát sóng ngày 31/10 cho thấy những h́nh ảnh về vụ phóng tên lửa của Triều Tiên. Ảnh: AP.
Tuy nhiên, ông Lankov cho rằng Triều Tiên có thể kiềm chế hành động "kịch tính" - chủ yếu để tránh làm tổn hại quan hệ với Trung Quốc, quốc gia có vai tṛ huyết mạch kinh tế chính của Triều Tiên và ngày càng trở nên quan trọng kể từ khi các lệnh trừng phạt được áp dụng.
Ông Kim Yeon Chul sẽ phải đối mặt trận chiến khó khăn: Triều Tiên đă ngừng đối thoại với Hàn Quốc và Washington nhận thấy vai tṛ trung gian của Seoul đă giảm bớt so với một năm trước.
Mặc dù vậy, ông vẫn sẽ mang các ư tưởng đến Washington. Bộ trưởng Bộ Thống nhất muốn hai bên tập trung vào các biện pháp xây dựng ḷng tin; ví dụ, bằng cách giảm bớt các hạn chế đi lại đối với công dân Mỹ gốc Hàn vẫn c̣n người thân ở Triều Tiên.
Ông đề nghị xem xét "đ́nh chiến" vào Olympic năm tới, trong đó Triều Tiên đ́nh chỉ các vụ thử tên lửa và Mỹ đ́nh chỉ các cuộc tập trận quân sự chung với Hàn Quốc.
Thông điệp chính của ông là tiến bộ phi hạt nhân hóa của Triều Tiên phải đi đôi với tiến bộ trong quan hệ liên Triều và ba nước Triều Tiên, Hàn Quốc và Mỹ, tất cả đều cần nỗ lực cải thiện quan hệ.
"Nếu cả ba mối quan hệ này có thể đạt được một số tiến bộ tích cực và tạo ra một ṿng phát triển th́ chúng ta có thể tạo ra tiến bộ trong việc phi hạt nhân hóa Triều Tiên", ông nói.
VietBF © sưu tầm