Đây là một phát hiện hoàn toàn mới về sự thất trận của vị tướng tài ba của Pháp. Sự thất bại ê chề của ông tại Nga là một dấu ấn đáng nhiws của Napoleon, một vị tướng xuất chúng trong lịch suwe Phá. Các nhà khảo cổ đă phát hiện, Đội quân Vĩ đại (Grande Armée) của vị hoàng đế có thể đă tan ră v́… rận.
Khu mộ tập thể lính Pháp thời Napoleon được t́m thấy ở Lithuania
Vào mùa thu năm 2001, các công nhân tại Vilnius (Lithuania) phát hiện một khu mộ tập thể lớn khi đang tháo dỡ công tŕnh quân sự của Liên Xô cũ để lại. Ngay lập tức, văn pḥng Tổng công tố, Viện Y khoa Pháp Ư Lithuania và sau đó là các nhà khảo cổ đă vào cuộc để t́m hiểu vụ việc.
Khoảng 675.000 binh sĩ nằm trong đội quân Grand Army của Hoàng đế Pháp Napoleon lên đường tới Moscow để chinh phục nước Nga, vào tháng 6/1812. Tuy nhiên, khi rút quân khỏi Moscow vào tháng 9, số lượng binh sĩ giảm xuống chỉ c̣n 100.000 người. Những con số này cho thấy thiệt hại khủng khiếp mà nước Pháp phải gánh chịu sau quyết định được chính Napoleon thừa nhận là "sai lầm" này.
Sau khi đào bới sâu thêm, các nhà chức trách nước này đă t́m thấy tổng cộng 3.269 thi thể. Ngoài ra, các nhà khảo cổ c̣n t́m thấy các đồng xu, tấm huấn chương, cúc áo, that lưng và các mảnh quân phục. Các tài liệu lịch sử cho thấy, đây là khu vực chôn lính Pháp thời chiến tranh Nga-Pháp (1812). Tuy nhiên, sau khi đem giám định các mẫu xương, các nhà chức trách đă phát hiện ra 1 bí mật khủng khiếp có thể liên quan trực tiếp tới thất bại của Napoleon.
Cụ thể, các nhà khoa học đă t́m thấy ADN của loại vi khuẩn gây ra bệnh sốt rét và sốt thương hàn ở người. Thế nhưng, đói rét và chấn thương – t́nh trạng mà lính Pháp gặp phải tại chiến trường Nga theo như sử sách ghi lại – không thể khiến những người lính trong Quân đội Vĩ đại dính loại vi khuẩn này được.
Bức tranh "Trên con đường lớn" miêu tả cuộc rút lui của Đội quân Vĩ đại
Vậy vi khuẩn đến từ đâu ra?
Câu trả lời chính là rận. Xét nghiệm chứng minh ADN của rận có ở mọi thứ mà các nhà khảo cổ t́m thấy. Theo đó, không có các biện pháp vệ sinh hợp lư cộng với việc binh lính mặc đúng 1 bộ quân phục trong thời gian dài đă tạo ra một môi trường hoàn hảo để rận, bọ chét và bệnh tật sinh sôi, đặc biệt là trong mùa hè.
Theo 1 tài liệu lịch sử ghi lại, đây là lí do mà các quân nhân Pháp thời đó thường đốt quân phục để tiêu khiển. Lí do là bộ quần áo bị rận bâu kín sẽ phát nổ khi bị đốt và sẽ nổ tí tách cho đến khi cháy rực lên – 1 cảnh tượng khá là vui mắt và giải trí trong thời buổi loạn lạc.
Ngoài ra, các nhà khảo cổ c̣n t́m thấy bằng chứng về việc suy dinh dưỡng của binh sĩ. Việc này giúp đưa ra phỏng đoán rằng, nhiều thành phần trong Quân Đội Vĩ đại đă nhập ngủ để có được bữa ăn hàng ngày – thứ mà họ không có được trước khi trở thành người lính.