Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc kêu gọi Mỹ chấm dứt "can thiệp công việc nội bộ" của Trung Quốc và Hong Kong, nếu không sẽ lâm vào cảnh "châm lửa đốt chính ḿnh", sau khi Bắc Kinh triệu tập một nhà ngoại giao cấp cao của Hoa Kỳ, và cảnh báo sẽ trả đũa nếu Tổng thống Trump kư duyệt Dự luật Nhân quyền và Dân chủ Hong Kong.
Người biểu t́nh Hong Kong thường vẫy cờ Hoa Kỳ trong các cuộc biểu t́nh trong nhiều tháng qua
Trong một tuyên bố, Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết Thứ trưởng Ngoại giao Ma Zhaoxu đă triệu tập William Klein, Cố vấn Bộ trưởng Đại sứ quán Hoa Kỳ.
"Trung Quốc sẽ áp dụng các biện pháp phản đối mạnh mẽ và Mỹ sẽ phải gánh chịu mọi hậu quả", tuyên bố nói trên viết.
Đây là lần thứ hai Trung Quốc triệu tập một nhà ngoại giao Mỹ kể từ khi các cuộc biểu t́nh chống chính phủ ở Hong Kong bắt đầu cách đây năm tháng.
Hôm 19/11, Thượng viện Hoa Kỳ thông qua dự luật bảo vệ quyền con người ở Hong Kong trong bối cảnh Trung Quốc ngày càng mạnh tay đàn áp phong trào biểu t́nh ủng hộ dân chủ diễn ra nhiều tháng qua, theo Reuters.
Sau cuộc bỏ phiếu bằng miệng, dự luật Dân chủ và Nhân quyền Hong Kong sẽ được gửi đến Hạ viện, nơi đă thông qua phiên bản của họ về dự luật này.
Thượng viện sau đó thông qua dự luật thứ hai, cấm xuất khẩu một số vũ khí giải tán đám đông cho lực lượng cảnh sát Hong Kong. Những loại vũ khí bị cấm gồm hơi cay, b́nh xịt hơi cay, đạn cao su và súng chích điện.
Liệu ông Trump có kư thành luật?
Nhà Trắng chưa đưa ra phản hồi chính thức về quyết định này của Thượng viện.
Và hiện vẫn chưa cho biết liệu ông Trump có sẽ kư hay phủ quyết dự luật Nhân quyền Hong Kong.
Một quan chức giấu tên nói nếu dự luật này đến bàn Tổng thống Trump th́ có thể sẽ có một cuộc tranh luận gay gắt giữa các trợ lư của ông Trump lo lắng nó có thể làm suy yếu các cuộc đàm phán thương mại với Trung Quốc và những người tin rằng đă đến lúc phải đứng lên chống lại Trung Quốc về nhân quyền và quan điểm của nước này về Hong Kong.
Joshua Wong cùng các nhà hoạt động Hong Kong ra điều trần trước Ủy ban Điều hành của Quốc hội Đặc trách về Trung Quốc tại Thượng viện Mỹ hồi tháng 9
Tại Thượng viện, Thượng nghị sĩ Cộng ḥa Marco Rubio nói:
"Những người dân Hong Kong nh́n thấy trước được những ǵ sẽ diễn ra - họ nhận thấy một quyết tâm không ngừng nghỉ nhằm làm xói ṃn quyền tự trị và quyền tự do của họ" và cáo buộc Bắc Kinh về "bạo lực và đàn áp".
Theo phiên bản của Thượng viện về dự luật Dân chủ và Nhân quyền Hong Kong, Ngoại trưởng Hoa Kỳ Mike Pompeo, ít nhất mỗi năm một lần, sẽ phải xem xét xem Hong Kong có đủ quyền tự chủ, đủ điều kiện để tiếp tục nhận được sự đối đăi đặc biệt từ Hoa Kỳ và củng cố vị thế là một trung tâm tài chính của thế giới hay không.
Dự luật cũng sẽ đưa ra các biện pháp trừng phạt đối với các quan chức liên đới đến các vi phạm nhân quyền ở Hong Kong.
Người biểu t́nh ở Hong Kong vẫn tiếp tục biểu t́nh trên đường phố trong bối cảnh bạo lực ngày càng gia tăng và lo ngại rằng Bắc Kinh sẽ tăng cường phản ứng để ngăn chặn t́nh trạng bất tuân dân sự này.
Gửi một thông điệp đến Tập Cận B́nh
Lănh đạo Dân chủ ở Thượng viện Chuck Schumer nói sau khi thông qua dự luật:
"Chúng tôi đă gửi một thông điệp tới Chủ tịch Tập Cận B́nh: Sự đàn áp tự do của ông, dù ở Hong Kong, Tây Bắc Trung Quốc hay bất cứ nơi nào khác, sẽ không được để yên.
"Ông không thể là một nhà lănh đạo vĩ đại - và ông không thể là một quốc gia vĩ đại - khi ông chống lại tự do, khi ông quá tàn bạo với người dân Hong Kong, ngay cả với người già và trẻ con tham gia biểu t́nh."
Tân Cương, ở Tây Bắc Trung Quốc, là nơi sinh sống của nhiều người Duy Ngô Nhĩ theo đạo Hồi, nhiều người trong số họ đă bị giam giữ trong những trại mà Trung Quốc gọi là "các trại giáo dục", nhưng Hoa Kỳ gọi đó là những trại tập trung.
Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết trong tháng này rằng Trung Quốc đă tỏ rơ quan điểm với Hoa Kỳ về dự luật Dân chủ và Nhân quyền Hong Kong và yêu cầu Mỹ không thông qua dự luật. Và rằng dự luật sẽ không chỉ gây tổn hại cho lợi ích của Trung Quốc và quan hệ Trung-Mỹ và cả lợi ích riêng của Hoa Kỳ.
Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết "Trung Quốc sẽ không thể tránh khỏi những biện pháp mạnh mẽ để đáp trả một cách chắc chắn, để kiên quyết bảo vệ các quyền lợi chủ quyền, an ninh và phát triển".
Trump đă gây ra nhiều nghi vấn về cam kết của Hoa Kỳ trong việc bảo vệ các quyền tự do ở Hong Kong khi vào tháng 8, ông đă gọi các cuộc biểu t́nh là "bạo loạn" và đó là vấn đề Trung Quốc sẽ tự giải quyết.
Kể từ đó, Trump đă kêu gọi Trung Quốc xử lư vấn đề này một cách nhân đạo, đồng thời cảnh báo rằng nếu có bất cứ điều ǵ tồi tệ xảy ra ở Hong Kong, th́ các cuộc đàm phán thương mại sẽ chấm dứt.