02/07/21
WASHINGTON – Tổng thống Joe Biden cho biết Hoa Kỳ sẽ không đưa ra các biện pháp trừng phạt như một cách để lôi kéo Iran trở lại bàn đàm phán về chương tŕnh hạt nhân của nước này.
Biden, trong một cuộc phỏng vấn với CBS, chỉ ra rằng Iran sẽ phải ngừng làm giàu uranium trước khi chính quyền của ông dỡ bỏ các lệnh trừng phạt. Cuộc phỏng vấn được phát sóng vào tối Chủ nhật.
Khi được hỏi liệu Mỹ có dỡ bỏ các lệnh trừng phạt để đưa Iran trở lại bàn đàm phán hay không, Biden nói “không”.
Căng thẳng giữa Washington và Tehran gia tăng sau khi cựu Tổng thống Donald Trump rút khỏi thỏa thuận hạt nhân mang tính bước ngoặt .
Kế hoạch Hành động Toàn diện Chung năm 2015, do chính quyền Obama làm trung gian, đă dỡ bỏ các lệnh trừng phạt đối với Iran vốn đă làm tê liệt nền kinh tế của nước này và cắt giảm gần một nửa xuất khẩu dầu của nước này. Để đổi lấy các biện pháp trừng phạt, Iran chấp nhận các giới hạn đối với chương tŕnh hạt nhân của ḿnh cho đến khi các điều khoản này hết hạn vào năm 2025.
Mỹ và các đồng minh châu Âu tin rằng Iran có tham vọng phát triển bom hạt nhân. Tehran đă bác bỏ cáo buộc đó.
Trump rút Hoa Kỳ khỏi JCPOA vào năm 2018, gọi đây là “thỏa thuận tồi tệ nhất từng có”
Sau khi Washington rút khỏi thỏa thuận hạt nhân mang tính bước ngoặt, các nước kư kết khác của hiệp ước – Pháp, Đức, Anh, Nga và Trung Quốc — đă cố gắng duy tŕ thỏa thuận.
Tehran đă từ chối đàm phán trong khi các lệnh trừng phạt của Mỹ vẫn được duy tŕ.
Nhà lănh đạo tối cao Iran Ayatollah Ali Khamenei hôm Chủ nhật nhắc lại rằng Tehran sẽ chỉ trở lại tuân thủ thỏa thuận hạt nhân năm 2015 khi Washington dỡ bỏ các lệnh trừng phạt, đài truyền h́nh nhà nước Iran đưa tin .
“Iran đă hoàn thành tất cả các nghĩa vụ của ḿnh theo thỏa thuận, không phải Hoa Kỳ và ba nước châu Âu … Nếu họ muốn Iran quay trở lại các cam kết của ḿnh, Hoa Kỳ trên thực tế phải … dỡ bỏ tất cả các lệnh trừng phạt”, Truyền h́nh nhà nước dẫn Khamenei nói.
“Sau khi xác minh xem tất cả các lệnh trừng phạt đă được dỡ bỏ một cách chính xác hay chưa, chúng tôi sẽ quay trở lại tuân thủ đầy đủ”, ông báo cáo thêm.
Mối quan hệ căng thẳng của Washington với Tehran diễn ra nhiều lần dưới thời chính quyền Trump đă đẩy các đối thủ đến bờ vực chiến tranh.
Năm ngoái, Mỹ đă thực hiện một cuộc không kích giết chết Qasem Soleimani, chỉ huy quân sự hàng đầu của Iran.
Cái chết của Soleimani đă khiến chế độ không tuân thủ hiệp ước hạt nhân quốc tế. Vào tháng Giêng, Iran cho biết họ sẽ không c̣n giới hạn năng lực làm giàu uranium hoặc nghiên cứu hạt nhân .
Vào tháng 10, Hoa Kỳ đă đơn phương áp dụng lại các biện pháp trừng phạt của Liên hiệp quốc đối với Tehran thông qua một quy tŕnh phản hồi nhanh, mà các thành viên khác của Hội đồng Bảo an Liên hiệp quốc trước đó đă nói rằng Washington không có thẩm quyền thực hiện v́ nước này đă rút khỏi thỏa thuận hạt nhân vào năm 2018.
Một tháng sau, một nhà khoa học hạt nhân hàng đầu của Iran bị ám sát gần Tehran, khiến chính phủ Iran cáo buộc rằng Israel đứng sau vụ tấn công với sự hậu thuẫn của Mỹ.
Trong suốt mùa hè năm 2019, một loạt các cuộc tấn công ở Vịnh Ba Tư càng góp phần vào mối quan hệ xấu đi.
TH