Người Mỹ ’choảng’ nhau vì chiến hạm LCS

Dự án chế tạo chiến hạm ven biển (LCS) càng gần tới ngày hoàn thành càng bị chỉ trích nặng nề. Bất chấp những khẳng định hùng hồn của Hải quân Mỹ về một loại tàu chiến mới đa năng và uy lực, giới chuyên gia vẫn cho rằng LCS khó mà đảm đương các nhiệm vụ hiện nay.

Những lời chỉ trích nặng nề mà ông Barack Obama dành cho đối thủ Mitt Romney trong suốt cuộc tranh luận trực tiếp thứ hai vừa là sự nhạo báng cho những hiểu biết sai lầm của ứng cử viên Đảng Cộng hòa về yêu cầu đối với Hải quân Mỹ, nhưng những phát biểu đó cũng đồng thời là sự nhắc nhở về những thay đổi trong Hải quân Mỹ.

Thực tế, Hải quân Mỹ có ít tàu chiến hơn hồi năm 1916. Nguyên nhân là giới lãnh đạo Hải quân ủng hộ cho năng lực tập trung. Khi xem xét đến cả hạm đội của Mỹ, chất lượng vượt trên số lượng được xem là tối ưu.

Lấp chỗ trống

Minh chứng lớn nhất cho quan điểm này là thế hệ tàu LCS, thành viên mới nhất của Hải quân Mỹ được thiết kế để lấp đi lỗ hổng về năng lực với một chi phí hiệu quả và được chấp nhận.

Mặc dù sử dụng kết cấu và thiết kế cho những vai trò nhiệm vụ khác, song Hải quân Mỹ hy vọng các tàu LCS có thể đảm đương khả năng săn ngầm, chống thủy lôi, chiến đấu trên biển, bảo vệ nội địa và các nhiệm vụ hàng hải khác một cách độc lập.

Với việc các tàu LCS chuẩn bị được xuất xưởng và hạ thủy thử nghiệm, màn trình diễn của những con tàu đa năng đang được chú ý theo dõi. Với hơn 3,7 USD tỷ tiền đầu tư vào toàn bộ chương trình và khi mà Bộ Quốc phòng Mỹ đang đối mặt với một tương lai tài chính không chắc chắn, chỉ riêng việc đề cập đến những thiết bị không đạt yêu cầu cũng là quá đủ để bị rung chuông cảnh báo.

Chiến hạm LCS mang tên USS Freedom hay còn gọi là LCS 1

Một trong những người công khai chỉ trích chương trình tàu chiến LCS là John Sayen, cựu quân nhân thuộc lực lượng Lính thủy đánh bộ Mỹ. Sayen đã góp phần tăng sự “soi mói” vào chương trình với một bài viết mang tựa đề “Big Bucks, Little Bang”, (tạm dịch là “Không đáng đồng tiền bát gạo”) đăng trên mục Battleland Blog của tờ Time.

Bài viết của Sayen đã nhấn mạnh rất nhiều khuyết điểm trông thấy của dự án, trong đó có cả vấn đề chi phí, sức mạnh và khả năng đối với những yêu cầu của hải quân.

Không khó để tìm kiếm những bài chỉ trích về trang bị quân sự từ những nhà quan sát kỹ tính, nhưng thật hiếm thấy một thiết bị mới lại gặp phải những soi mói nặng nề như vậy trước khi chính thức đi vào hoạt động.

Tuy nhiên, Hải quân Mỹ đã đáp lại khá tốt. Chuẩn Đô đốc Hải quân Mỹ John Kirby đã bảo vệ cho chương trình tàu LCS, và tích cực đáp lại những lời chỉ trích của Sayen.

Chi phí tốn kém

Khi đề cập đến thiết kế, Sayen cáo buộc Hải quân Mỹ đã cố tạo ra một dự án tàu LCS “quá lớn để thất bại”. Lời chỉ trích này đã bị John Kirby cho là không công bằng. Kirby khẳng định việc lựa chọn thiết kế và các nhà sản xuất cạnh tranh là rất tốt, khiến chi phí giảm đi khoảng 2,9 tỷ USD, tương đương với việc sản xuất thêm được 5 con tàu LCS.

Khi xoáy vào vấn đề chi phí, đặc biệt trong lúc cả nền tài chính của Mỹ đang bị rối loạn, thì đó rõ ràng là một yếu tố phải cân nhắc, mà sự tồn tại của tàu LCS là toàn bộ sự sống còn đối với thành công của chương trình.

Chuẩn Đô đốc Hải quân Mỹ John Kirby

Một trong những thành công của Sayen là đã nhấn mạnh đến chi phí lớn của chương trình, cho dù điều này không mấy liên quan đế những điểm yếu trông thấy của LCS về cấu trúc. Với hạm đội 55 con tàu, chi phí sẽ vượt 40 tỷ USD, tức là tốn kém khoảng 700 triệu USD cho mỗi con tàu, tốn gần gấp đôi so với chi phí dự kiến trước đó.

Về điểm này Kirby đã phải thừa nhận sự tăng chi phí đã xảy ra, khi mà chi phí cho mỗi con tàu đã tăng hơn trước khoảng 400 triệu USD.

Tuy nhiên, Kirby đã ám chỉ đến việc tiết kiệm khi mà chi phí trung bình cho các con tàu LCS đã thấp hơn mức chi phí được ấn định theo hợp đồng. Với sự tiết kiệm này, Kirby cho rằng Hải quân có thể có thêm tàu mà không tốn thêm tiền.

Khả năng chiến đấu

LCS được thiết kế để có thể mang 2 trực thăng SH-60 Seahawk, trang bị pháo hạm MK 110 57 li và tên lửa Rolling Airframe. Tuy nhiên, so với các tàu khu trục, LCS có khả năng phòng không, chiến đấu mặt nước kém hơn.

Sayen cho rằng các con tàu này khó mà tồn tại trong môi trường chiến đấu khắc nghiệt. Nhận định này được lấy từ những báo cáo về khả năng chịu đựng kém của LCS trước sức tấn công mãnh liệt, bất chấp việc Hải Quân Mỹ khẳng định rằng LCS có thể “chiến đấu và tự vệ trong môi trường chiến đấu ác liệt”.

Chiến hạm LCS USS Independence hay còn gọi là LCS 2

Một lần nữa, Kirby lại lên tiếng bảo vệ cho LCS, khẳng định rằng trên thực tế không có loại tàu hải quân nào có thể thực sự bảo đảm an toàn trong chiến đấu.

Kirby nói “LCS có năng lực tốt hơn các thế hệ tàu chống thủy lôi và tàu giám sát trước kia, và LCS được thiết kế để thay thế cho các thế hệ tàu đó, và chiến đấu cùng các tàu khu trục đã có trong hạm đội Hải quân Mỹ”.

Kirby nhấn mạnh LCS không phải là một con tàu đơn lẻ và được thiết kể để hoạt động cùng với các tàu khu trục lớn hơn.

Những lo ngại chính thống

Bất chấp những phản hồi của Kirby đối với bài viết của Sayen, nhưng quan ngại chính thức vẫn tiếp tục được đưa ra liên quan đến chương trình tàu LCS. Một báo cáo của Cơ quan Nghiên cứ Quốc hội đã chỉ ra những vấn đề liên quan để khả năng chịu đựng trong chiến đấu cũng như hiệu quả chi phí của toàn bộ chương trình và các vấn đề về động cơ của tàu LCS1 và sự ăn mòn trên tàu LCS2

Những chỉ trích càng tăng lên với một báo cáo hồi tháng 5/2012 của Trung tâm An ninh mới cho Mỹ, trong đó đề khuyến nghị ngừng chương trình tàu LCS vào năm 2017, và để Hải quân Mỹ chỉ có 27 tàu LCS.



Chiếc LCS thứ 3 vừa được Mỹ đưa vào trang bị cho Hải quân hồi tháng 9 vừa qua

Mặc dù những lời cáo buộc về việc Hải quân Mỹ đã ngày càng nỗ lực để tạo ra một chương trình “quá lớn để thật bại” dường như là không có cơ sở, thì những lo ngại chính thống dường như cũng tăng lên trong chính lực lượng hải quân liên quan đến đội tàu LCS.

Cho dù một số lời chỉ trích có thể bị bỏ qua, nhưng khi lời chỉ trích được đưa ra từ phía chính quyền, nó sẽ có tính pháp lý cao hơn.

Những lo ngại đó có tác động đáng kể gì không đối với năng lực của LCS thì còn cần thời gian để xem xét. Tuy nhiên, từ giờ cho tới lúc được làm sáng tỏ, những chỉ trích đối với chương trình tàu LCS của Hải quân Mỹ vẫn sẽ chưa dừng lại.


Đại Hải
theo PNTD