Theo như sau khi nhà văn Nguyễn Ngọc Ngạn về hưu, giă từ ánh đèn sân khấu, song tên tuổi của ông dường như chưa bao giờ hạ nhiệt, là người dẫn chương tŕnh nổi tiếng Nguyễn Ngọc Ngạn sống b́nh yên bên người vợ là bà Diệp và con trai Nguyễn Vương Định như đă hơn ba năm kể từ khi nhà văn này về hưu từ sân khấu Paris By Night từ lâu luôn gắn liền với h́nh ảnh cặp đôi dẫn chương tŕnh Nguyễn Ngọc Ngạn và Nguyễn Cao Kỳ Duyên với những màn đối đáp cuốn hút, người tung kẻ hứng, tạo nên tiếng cười cho khán giả.
Tối 12/11 (giờ Việt Nam), một bức thư ngỏ của ông được Trung tâm Thúy Nga đăng trên trang Facebook chính thức đă thu hút sự quan tâm bàn luận của đông đảo công chúng hải ngoại lẫn trong nước.
Trong thư, ông tái khẳng định "chuyện Nguyễn Ngọc Ngạn về Việt Nam không bao giờ xảy ra", và bày tỏ sự bức xúc với những video giả mạo do AI (trí tuệ nhân tạo) tạo ra, sử dụng h́nh ảnh và giọng nói của ông lan truyền trên mạng xă hội.
Trên các nền tảng như YouTube, Facebook, TikTok, những năm gần đây xuất hiện hàng loạt video hiện h́nh ông Nguyễn Ngọc Ngạn, cùng giọng nói trầm, rơ và độc đáo đặc trưng với nội dung "Nguyễn Ngọc Ngạn viết tâm thư xin về Việt Nam" hay "Nguyễn Ngọc Ngạn kể truyện ma", hoặc thậm chí phát biểu về chính trị mà chính ông khẳng định là "vô căn cứ nhưng vẫn lôi kéo được cả triệu người vào coi rồi ồn ào bàn tán".
Từ nhà riêng ở Toronto, Canada, ông Ngạn trả lời phỏng vấn qua điện thoại với phóng viên Thương Lê của BBC News Tiếng Việt, cũng là sinh hoạt đầu tiên của ông với truyền thông kể từ khi về hưu, rằng bức thư ngỏ của ông được viết ra với hai chủ đích.
"Chuyện Nguyễn Ngọc Ngạn không về Việt Nam th́ không có ǵ là quan trọng. Nguyễn Ngọc Ngạn về Việt Nam hay không về Việt Nam nó chẳng ảnh hưởng ǵ đến ai. Nhưng chủ đích đầu tiên là tôi muốn nói đến trách nhiệm của truyền thông là loan tin đúng sự thật, không loan tin giả."
"Tôi không về Việt Nam mà trên YouTube tôi thấy rất nhiều video clip nói tôi về Việt Nam, ghép cả h́nh tôi đứng ở phi trường này kia, cái đó tôi thấy thiếu trách nhiệm về truyền thông, cho nên tôi nhắc chuyện đó chứ không phải chủ ư của tôi là nói chuyện về Việt Nam," ông chia sẻ.
C̣n về chủ đích thứ hai, ông cho rằng việc dùng AI giả mạo nghệ sĩ là một cái nạn toàn cầu, và ông là một trong những người bị ảnh hưởng nhiều nhất ở Việt Nam.
"Hồi đầu tôi tưởng người ta dùng AI giả giọng nói của tôi để quảng cáo sản phẩm bán hàng, nhưng hóa ra lại có cả một âm mưu nữa về chính trị, tạo cho tôi một h́nh ảnh khác với h́nh ảnh mà cộng đồng người Việt vẫn nh́n tôi từ trước đến nay. Tất cả những video về chủ đề chính trị đó làm cho tôi cảm thấy không hài ḷng, cho nên tôi phải lên tiếng," ông nói với BBC.
Nhà văn cho biết ông không sử dụng nhiều thiết bị công nghệ hay lên mạng coi tin tức, và chỉ biết đến những video giả mạo này khi được con trai mở cho xem.
"Cái điều tự nhiên là trên 80 tuổi nó phải già yếu đi, giọng nói cũng yếu đi, cái ǵ cũng yếu đi… Cho nên tôi cũng chỉ muốn dùng thời gian để nghỉ ngơi, không muốn coi tin tức nhiều. Tôi rất ngạc nhiên tại v́ con tôi mở ra cho tôi coi, th́ tôi thấy là 'Ủa, tại sao Nguyễn Ngọc Ngạn lại nói về phim Mưa Đỏ? Rồi tại sao Nguyễn Ngọc Ngạn lại nói về Trương Ngọc Ánh [diễn viên bị khởi tố, bắt tạm giam vào đầu tháng 11]? Nguyễn Ngọc Ngạn nói về lễ giỗ Tổng thống Ngô Đ́nh Diệm?'
"Những chuyện chính trị đó, nếu họ nói đúng ư của tôi th́ tôi c̣n cảm ơn, nhưng họ nói ngược ư của tôi, thành ra tôi cho nó là làm hại, bởi thế tôi mới lên tiếng trong thư ngỏ này," ông giải thích.
Khi BBC hỏi về việc liệu ông có hành động pháp lí nào đối với những tài khoản giả mạo, nhà văn cho biết: "Đối với những người mà họ có đầu óc gian manh, ḿnh không sửa được họ đâu, rất là khó sửa. Cái chính bây giờ là tôi lên tiếng chỉ để cho khán thính giả đừng đi vào nghe những cái kênh đó. Khi mà khán thính giả không nghe những cái kênh giả mạo đó, có nghĩa là những người làm kênh đó họ thất bại, họ sẽ bỏ cuộc."
"Chứ bây giờ, năm nay tôi trên 80 tuổi, lại ḷ ṃ đi lo cái chuyện thưa kiện, th́ chắc là tôi không làm," ông cho hay.
V́ sao Nguyễn Ngọc Ngạn 'không bao giờ' về Việt Nam?
Từ lâu, nhà văn Nguyễn Ngọc Ngạn đă nói ông không có ư định về Việt Nam.
Trong các bài phỏng vấn trước với BBC, nhà văn từng cho biết không chỉ có các bầu show mời ông về Việt Nam, mà chính quyền cũng đă liên lạc với ông nhiều lần qua các đại sứ quán, cũng như tổng lănh sự ở Mỹ và Canada, nhưng ông không có ư định đó.
Ông từng tâm sự trong những ḍng cuối của tập hồi kư văn nghệ viết xong vào cuối năm 1994 rằng: "Mong ước của tôi vẫn là một ngày nào đó được ngồi viết văn, được làm văn nghệ trên sân khấu quê nhà. Mà dĩ nhiên, phải là một quê nhà thật sự tự do, dân chủ."
Trao đổi với BBC News Tiếng Việt hôm 14/11, ông khẳng định ḿnh muốn về thăm quê hương.
"Tôi nghĩ là bản năng của bất cứ một người nào xa quê hương, cũng muốn trở về thăm quê hương. Cái đó là điều tự nhiên thôi, tôi cũng muốn như vậy."
"Nhưng tôi cũng có nhiều ông bạn già cùng lứa tuổi, họ cũng chưa về, giống như có người định cư ở Canada mấy chục năm mà không sang Mỹ, dù ngày trước sang Mỹ không cần visa."
"Mỗi người có một lư do riêng, thí dụ mấy ông bạn già của tôi nói là 'lúc đầu đi qua Mỹ hay qua Canada th́ muốn về Việt Nam thăm quê hương, nhưng mà lúc đó c̣n bận làm ăn gây dựng cuộc sống, bây giờ muốn về th́ tuổi nó già rồi, đi lại khó khăn, mà người thân ở trong nước có thể không c̣n ai'. Chính v́ vậy th́ họ không về nữa.
"Tôi cũng có một trong những lư do như vậy đó," ông cho biết.
Nhớ lắm Sài G̣n
Nhà văn, người dẫn chương tŕnh Nguyễn Ngọc Ngạn sinh năm 1945, quê ở tỉnh Sơn Tây (nay thuộc Hà Nội), theo gia đ́nh di cư vào Nam năm 1954.
Trước năm 1975, ông là quân nhân, đồng thời làm thầy giáo. Sau ngày Sài G̣n sụp đổ, ông phải đi trại cải tạo và được trả tự do năm 1978, rồi t́m đường vượt biển ra nước ngoài với người vợ đầu cùng con trai lúc đó được hơn 4 tuổi.
Chuyến hải hành kinh hoàng đó, ông thoát chết và đến được bên kia bờ đại dương, định cư tại Canada, nhưng hai người thân yêu nhất là vợ và con đă nằm lại giữa biển khơi.
Năm 1992, ông đảm nhiệm vai tṛ người dẫn chương tŕnh Thúy Nga-Paris By Night cùng với MC Nguyễn Cao Kỳ Duyên cho đến năm 2022.
Ngoài vai tṛ dẫn chương tŕnh, ông cũng viết kịch cho Paris By Night và thu âm sách nói (audio book). Ông là nhà văn sở hữu nhiều cuốn sách và nhiều truyện ma do chính ông đọc bằng chất giọng đặc trưng của ḿnh, được khán giả đón nhận nồng nhiệt.
Hiện tại, ông sống b́nh yên cùng người vợ sau và người con trai tại xứ sở lá phong.
Xa Việt Nam đă 47 năm, Nguyễn Ngọc Ngạn nói với BBC rằng ông nhớ nước Việt Nam trước năm 1975, nhớ nhất là Sài G̣n.
"Sơn Tây là quê của tôi, bây giờ là Hà Nội, tôi đi từ năm 9 tuổi, là vào năm 1954, th́ cái h́nh ảnh Sơn Tây đối với tôi nó cũng c̣n nhưng mà nó mờ nhạt. Nhưng h́nh ảnh Sài G̣n th́ nó đậm nét, là v́ tôi đă ở đó 23 năm trước khi sang Canada, bởi vậy cái đó là ḿnh nhớ lắm," ông bộc bạch.
"Ḿnh cũng như bất cứ người Việt nào ở hải ngoại đều mong cho đất nước ḿnh tiến lên, tiến nhanh lên," ông nói thêm.
"Nhưng như tôi thường nói trên Paris By Night là tiền bạc có thể đến nhanh, nhưng văn minh lúc nào cũng đến chậm. Thí dụ một người nông dân họ đang sống cuộc đời ở ruộng, bỗng dưng họ bán được cái đất đó họ trở thành triệu phú, gọi là triệu phú chân đất, th́ cuộc sống họ thay đổi nhưng mà cái đầu văn minh chưa có, vẫn sống trong cái lối ngày xưa.
"Việt Nam ḿnh bây giờ cũng vậy. Tôi nh́n về Việt Nam tôi rất là thương, tôi thấy cứ một trận mưa lớn th́ bị lụt, tôi lại rất buồn, tức là sự phát triển của đất nước không đi kèm với phát triển hạ tầng, cho nên hễ mưa lớn th́ lụt cả mấy ngày. Đó là những cái mà tôi rất quan tâm về đất nước," ông tâm sự.
Nhà văn Nguyễn Ngọc Ngạn thời trẻ và h́nh ảnh Sài G̣n trước năm 1975
'Nhớ sân khấu, t́nh thân của khán giả'
Tháng 10/2022, nhiều nhân viên người Thái làm việc tại trung tâm thương mại Siam Paragon ở trung tâm Bangkok lẫn khách du lịch đă choáng ngợp bởi sự xuất hiện của đông đảo người Việt.
Trên sân khấu Paris By Night 134 tại Bangkok, khán giả và "đại gia đ́nh" Thúy Nga Paris đă nói lời giă từ MC, nhà văn Nguyễn Ngọc Ngạn sau ba thập niên đồng hành trong show diễn Nguyễn Ngọc Ngạn - Lời Cảm Ơn.
Trung tâm Thúy Nga cho biết gần 10.000 khán giả đă có mặt tại Bangkok trong hai đêm diễn ngày 15 và 16/10/2022, có những người thậm chí bay từ Úc, Mỹ... sang Thái Lan, nhưng đa số là từ Việt Nam sang.
Nhiều khán giả Việt Nam khi đó chia sẻ với BBC rằng họ đến Bangkok v́ t́nh cảm quư mến dành cho nhà văn, MC Nguyễn Ngọc Ngạn và cũng lần đầu muốn được xem trực tiếp chương tŕnh Paris By Night, vốn trước đây chỉ xem qua băng đĩa.
Giá vé thấp nhất là 270 USD, c̣n mức cao lên đến hàng ngàn đô la, một tour du lịch ba ngày hai đêm đến Thái Lan xem buổi diễn cũng lên đến gần 20 triệu đồng, tuy nhiên đối với các khán giả yêu Thúy Nga Paris, điều này không là vấn đề.
Với sự uyên bác, khiêm nhường, dí dỏm và giọng nói trầm ấm, người dẫn chương tŕnh, nhà văn Nguyễn Ngọc Ngạn đă thật sự sống trong tim khán giả yêu mến Paris By Night không chỉ trong 30 năm qua mà cả khi ông không c̣n đứng trên sân khấu.
[/IMG]
Khán giả xếp hàng vào xem buổi diễn giă từ sân khấu của MC Nguyễn Ngọc Ngạn ở Bangkok năm 2022
"Tôi làm đúng 30 năm trên sân khấu rồi tôi giă từ. Trong 30 năm đó th́ tôi đă đi khắp các quốc gia rồi, trừ Việt Nam. V́ không về làm show tại Việt Nam cho nên tôi làm tại Singapore, Thái Lan và Campuchia, th́ khán giả Việt Nam cũng sang hết," ông Ngạn cho biết.
"Thực ra, cái ưu tư của tôi trong thời gian 30 năm đó chỉ là chưa về tŕnh diễn ở quê nhà thôi, chứ c̣n sự thực là nước nào tôi cũng đă đi rồi, nhất là Úc và Âu châu th́ đi quá nhiều, Mỹ th́ không nói làm ǵ."
"Cô hỏi th́ tôi phải nói thật chứ không nhẽ mà cô hỏi th́ tôi lại không nói thật là tôi không nhớ sân khấu," ông Ngạn nói với phóng viên Thương Lê.
"Tôi nhớ khán giả, tôi nhớ cái không khí, cái t́nh thân của khán giả đối với tôi nhiều. Và tôi nhớ những cái địa điểm mà chúng tôi đi du lịch, chẳng hạn tôi rất nhớ cộng đồng người Việt tại Úc, là nơi mà cái t́nh thân nó gần gũi Việt Nam hơn."
"Bây giờ sau khi tôi nghỉ hưu th́ có rất nhiều sân khấu mời tôi trở lại. Nhưng mà đă tuyên bố nghỉ hưu th́ không, không trở lại nữa," ông khẳng định.
"Phải nói thật là từ khi tôi rời sân khấu, hôm nay cô [phóng viên BBC] phỏng vấn tôi, đây là cái sinh hoạt đầu tiên mà tôi trở lại, chứ c̣n thực ra tôi cũng ngưng hẳn, không trả lời phỏng vấn, không viết bài, không làm ǵ nữa cả."
Ngay cả khi BBC đặt vấn đề rằng nếu có lúc nào Trung tâm Thúy Nga cần và muốn mời ông trong một vai tṛ nào đó, chẳng hạn cố vấn, th́ ông có quay lại với sân khấu không, ông nói:
"Tức là thế này, trong cái t́nh thân của tôi với Thúy Nga, thí dụ cô Thủy [Tô Ngọc Thủy - c̣n gọi là Marie Tô, người kế nhiệm cha ḿnh là ông Tô Văn Lai làm CEO Trung tâm Thúy Nga], cô ấy phôn cho tôi hỏi ư kiến th́ tôi sẽ trả lời ngay."
"Nhưng mà cái chức vụ chính thức gọi là cố vấn th́ tôi không làm, bởi v́ khi ḿnh đă nói giă từ sân khấu th́ thôi, ḿnh cắt tất cả mọi sinh hoạt, trừ t́nh thân giữa cô Thủy với tôi giống như là chú cháu hay là cha con," ông cho biết.
Về mối quan hệ với Nguyễn Cao Kỳ Duyên
Sân khấu Paris By Night từ lâu luôn gắn liền với h́nh ảnh cặp đôi dẫn chương tŕnh Nguyễn Ngọc Ngạn và Nguyễn Cao Kỳ Duyên với những màn đối đáp cuốn hút, người tung kẻ hứng, tạo nên tiếng cười cho khán giả.
Nói về người bạn dẫn, ông Ngạn chia sẻ: "Cô Kỳ Duyên với tôi th́ có một mối quan hệ rất đặc biệt mà có lẽ là người ta không h́nh dung được. Tôi với cô ấy làm việc với nhau 30 năm, nhưng ngoài quan hệ về nghề nghiệp th́ gần như chúng tôi không có liên hệ t́nh thân nào về giao tế. Thế nên, ví dụ như cô ấy qua Canada th́ cũng phôn cho tôi một tiếng, vậy thôi, chứ c̣n b́nh thường th́ ít khi cô ấy với tôi liên lạc với nhau."
Ngoài vai tṛ MC, nghệ sĩ Nguyễn Cao Kỳ Duyên cũng được biết đến qua những vai diễn trong phim Thiên đường đánh mất , Nữ đại gia, hay mới đây nhất là The Sympathizer (Cảm t́nh viên), loạt phim được chuyển thể theo tiểu thuyết cùng tên của nhà văn Nguyễn Thanh Việt.
Ông Ngạn cho rằng cô Kỳ Duyên "làm MC giỏi, lôi cuốn, nhưng đóng phim không được".
"Cô Kỳ Duyên, tôi nói một điều mà cô ấy buồn và nhiều người cũng buồn. Nhưng mà tôi nói với cô Kỳ Duyên chứ không phải tôi nói với người thứ hai. Tôi nói thẳng với cô Kỳ Duyên là cô làm MC giỏi, lôi cuốn, nhưng cô đóng phim không được."
"Tại cái expression, cái diễn tả của cô Kỳ Duyên trong phim ảnh nó chưa đạt cái mức hoàn hảo là một, thứ hai là cô ấy bị bối rối về giọng nói. Giọng nói thật của cô ấy là giọng Bắc th́ rất hay, nhưng mà lâu lâu cô ấy lại đổi sang giọng Nam, cho nên là tất cả những phim mà cô Kỳ Duyên đóng th́ thực sự mà nói là tôi chưa có hài ḷng phim nào," ông đánh giá.
Cặp bài trùng Nguyễn Ngọc Ngạn và Nguyễn Cao Kỳ Duyên trên sân khấu Paris By Night
Tiếp tục viết truyện ma
Nhắc đến tên tuổi của Nguyễn Ngọc Ngạn, không thể nào bỏ qua những tác phẩm truyện ma kinh dị với giọng đọc biểu cảm mà đầy ám ảnh của ông như Đêm trong căn nhà hoang, Hồn về trong gió, Căn nhà số 24, Đêm không trăng…
Trả lời BBC, nhà văn nói rằng "lúc nào tôi cũng viết được truyện mới".
"Hiện bây giờ tôi có nhiều truyện mới, nhưng mà tôi không đọc nữa, tôi ngưng hẳn rồi. Trên YouTube của tôi có trên 100 truyện ngắn và truyện dài cùng với một số bài biên khảo, tôi thấy đă dư rồi, tức là không có ai cung cấp được cho khán giả nhiều như tôi. Cho nên là tôi thôi, tôi không đọc nữa," ông cho biết.
Hiện tại, ông nói rằng những truyện mới của ông chỉ đăng trên một tờ báo địa phương duy nhất là tờ Thời Báo ở Toronto, nơi ông sinh sống, v́ t́nh thân và v́ tính địa phương.
Tâm đắc ǵ nhất trong sự nghiệp?
Tuy nổi danh với những tác phẩm truyện ma và vai tṛ MC Paris By Night, Nguyễn Ngọc Ngạn chia sẻ rằng ông chỉ hănh diện về lĩnh vực viết kịch.
"Tất cả những điều mà tôi làm, người khác đều làm được. Tôi viết 100 tác phẩm, truyện ngắn, truyện dài, tiểu thuyết,… người khác cũng làm được. Nhưng mà cái điều mà tôi tin rằng là tôi làm mà người khác chưa làm được, hoặc chưa có ai làm, là viết kịch. Một ḿnh tôi viết 50 vở kịch cho Paris By Night. Điều đó rất là khó khăn. Viết một vở kịch đă khó huống chi tôi viết 50 vở kịch. Nếu mà gọi là cho phép tôi hănh diện th́ tôi chỉ hănh diện về kịch mà thôi," ông cho biết.
Cuộc sống hiện tại
Nhà văn Nguyễn Ngọc Ngạn bên vợ và con trai
Sau khi về hưu, nhà văn Nguyễn Ngọc Ngạn sống b́nh yên bên người vợ là bà Diệp và con trai Nguyễn Vương Định.
"Tôi sống rất là b́nh thường, điều ḥa. Tại sự thật ra nếu mà cô [phóng viên] quan sát cô cũng thấy là Nguyễn Ngọc Ngạn không phải là người có những tham vọng lớn, và cũng không muốn làm cái ǵ khác biệt. Cho nên là tôi, bà xă tôi và con trai, ba người sống một cách rất là điều ḥa, cuộc sống của chúng tôi nó b́nh thường và rất giản dị.
"Ngày xưa khi tôi đi show th́ có những lúc bà xă tôi đi theo, có những lúc tôi rủ bà đi bà ấy không chịu đi. Nhưng khi về nhà trong tuần th́ tôi và bà xă tôi đi chợ, rồi tôi và bà xă tôi nấu cơm chung với nhau, tức là cuộc sống của chúng tôi rất là b́nh thường bên cạnh con trai," ông bộc bạch.
Đối với những khán, thính giả, người hâm mộ muốn t́m hiểu, hỏi thăm tin tức của ông trong thời buổi mạng xă hội tràn ngập những kênh thông tin giả mạo, nhà văn Nguyễn Ngọc Ngạn cho hay nếu cần thông tin ǵ, đại đa số người ta sẽ vào kênh Facebook của con trai ông là John Dinh Vuong Nguyen (Nguyen Ngoc Ngan Jr.).
"Tất cả những ǵ mà tôi loan tin, thí dụ như thư ngỏ này, đầu tiên là con trai tôi đăng trên Facebook, rồi những nơi khác họ chia sẻ. Tôi cũng ít khi loan tin lắm, tối cần mới làm thôi, chứ tôi đă muốn nghỉ hưu, muốn buông xuôi tất cả mọi thứ để về hưu chứ cũng ít sinh hoạt lắm," ông chia sẻ.
