Hôm thứ Hai, 9 tháng Sáu, Tổng thống Donald Trump và Thống đốc Đảng Dân Chủ California Gavin Newsom tiếp tục đối đầu với nhau trong cách thức giải quyết các cuộc biểu t́nh ở Los Angeles do chiến dịch đàn áp di dân lậu của Trump mà ra.
Sau khi ông Newsom không hề lên tiếng yêu cầu theo quy định của luật pháp nhưng ông Trump vẫn cứ tự tiện viện dẫn đạo luật xưa cũ để điều động Vệ Binh Quốc Gia và bị Thống đốc phản đối, Tổng thống liền ra lệnh cho hàng trăm binh sĩ Thủy Quân Lục Chiến xuất quân đến Los Angeles vào chiều hôm thứ Hai.
Sáng hôm thứ Hai, lúc trở lại Ṭa Bạch Ốc sau khi làm việc tại Camp David cả tuần, Trump nói với báo giới rằng nếu ông là
"ông trùm biên giới" Tom Homan th́ ông sẽ cho bắt giữ ông Newsom, mặc dù vài giờ trước đó Homan nói rằng
"chính phủ không có thảo luận về việc bắt giữ Thống đốc Newsom và bà Thị trưửng L.A. Bass".
Người biểu t́nh nắm tay nhau đứng hát nhà tù ở trung tâm Los Angeles, California, ngày 9/6/2025. (Ảnh: BENJAMIN HANSON/Middle East Images/AFP/Getty Images)
"Tôi mà là Tom th́ tôi sẽ cho làm ngay điều đó. Tôi nghĩ đó là một ư hay", ông Trump nói với các phóng viên tại sân cỏ Ṭa Bạch ỐỐc.
"Đây là hành động của một kẻ độc tài, không phải của một Tổng Thống", ông Newsom có đăng trên X.
Trong một buổi sinh hoạt diễn ra tại Ṭa Bạch Ốc vào hôm chiều Thứ Hai, phóng viên đại diện
ABC News tại Ṭa Bạch Ốc Karen Travers có hỏi ông Trump rằng, Newsom sẽ bị bắt giữ v́ tội ǵ.
"Tôi nghĩ tội lớn nhất của ông ấy là tranh cử Thống đốc v́ ông ấy làm việc quá tệ", Trump trả lời.
Sáng hom thứ Hai, bản thân ông Homan cũng không đồng t́nh với việc cho bắt giữ Newsom và Thị trưởng Los Angeles Karen Bass, cả hai đều là thành viên Đảng Dân Chủ.
Cũng trong ngày này, trong một buổi phỏng vấn trên
Fox News, ông Homan có b́nh luận thêm về những phát biểu do ông đưa ra trước đó với
NBC News.
"Người phóng viên có hỏi, 'Có khi nào Thống đốc Newsom hay Thị trưởng Bass sẽ bị bắt giữ hay không?' Tôi đă trả lời, 'Không có ai đứng trên luật pháp cả, nếu họ làm quá đà và phạm tội. Họ hoàn toàn có thể bị bắt giữ'. Hiện thời chúng tôi không có thảo luận về việc bắt giữ Newsom", ông Homan nói.
Chủ tịch Hạ Viện Mike Johnson (CH-Louisiana) cũng tỏ ra đồng ḷng với ông Trump sau khi Tổng thống đề nghị cho bắt giữ ông Newsom.
"Chúng ta phải giữ vững nền pháp quyền, và nếu các vị đứng đầu tiểu bang và địa phương không thể hoặc không muốn làm điều đó, th́ chính phủ liên bang phải ra tay", Johnson nói với báo giới bên ngoài Ṭa Bạch Ốc.
Ông Trump nhất mực giữ nguyên quyết định vào hôm cuối tuần qua về việc điều động Vệ Binh Quốc Gia đến California, bất chấp Thống đốc Newsom lên tiếng phản đối và bác bỏ.
Vào năm 2020, Trump từng nói rằng nếu có lời yêu cầu của Thống đốc tiểu bang th́ chính phủ liên bang mới được quyền điều động Vệ Binh Quốc Gia. Và hôm thứ Hai vừa qua,
ABC News có hỏi ông Trump rằng, sự khác biệt giữa lời tuyên bố trước đó và hiện nay là ǵ, ông Trump cho biết:
"Thay đổi lớn nhất trong lời tuyên bố của tôi, đó là chúng ta có một Thống đốc bất tài", Trump nói. Trump cho rằng chính phủ liên bang đang
"giải quyết các vấn đề do Newsom gây ra".
Ông Trump luôn luôn có ư định dập tắt các cuộc biểu t́nh bị coi là nguy hiểm bằng cách điều động quân đội, mặc dù việc triển khai quân đội trên lănh thổ Hoa Kỳ phần lớn bị cấm theo Đạo Luật Posse Comitatus năm 1878. Trong trường hợp này, Trump cho điều động Vệ Binh Quốc Gia theo Mục 10 của Bộ Luật Hoa Kỳ.
Khi được hỏi liệu ông có điều động Thủy Quân Lục Chiến đến Los Angeles vào hôm thứ Hai hay không, Trump có nói,
"để xem t́nh h́nh như thế nào đă".
Ngay khi Tổng thống đưa ra b́nh luận, một viên chức Hoa Kỳ xác nhận với
ABC News rằng chính phủ đă cho điều động 700 binh sĩ Thủy Quân Lục Chiến từ Twentynine Palms, California, xuất quân đến Los Angeles yểm trợ giải quyết t́nh h́nh các cuộc biểu t́nh trên đường sá, mặc dù chưa rơ nhiệm vụ cụ thể của toán binh sĩ này.
Og6 Newsom cho biết, California đang khởi kiện chính phủ sau khi ông Trump cho điều động Vệ Binh Quốc Gia đến trấn áp biểu t́nh trong khi giới chực sở tại có đủ nguồn lực cần thiết để dẹp bỏ mọi chuyện chống dối do ICE vây bắt di dân lậu.