Washington D.C., tháng 7/2025
Khi Donald Trump bước vào nhiệm kỳ tổng thống thứ hai, giấc mơ Mỹ của hàng ngàn người Việt – từng là thuyền nhân, cựu tù nhân cải tạo, hay người tị nạn hợp pháp – đang dần tan vỡ. Dưới lớp vỏ “bảo vệ biên giới” và “chống tội phạm nhập cư”, chính sách của chính quyền Trump không chỉ tấn công người nhập cư bất hợp pháp – mà cả những người đă sống hợp pháp hàng chục năm, có gia đ́nh, con cái, doanh nghiệp, và đóng góp tích cực cho xă hội.
Câu chuyện đau ḷng của bà Melissa Trần (Trần Thị Mộng Tuyền) – một người mẹ gốc Việt, chủ tiệm nail tại Maryland – chỉ là một lát cắt nhỏ trong bức tranh rộng lớn mà người Việt đang bị đẩy vào một “vùng xám pháp lư” đầy rủi ro.
I. Trump nhiệm kỳ hai: Thảm họa kép với người Việt
Sau khi trở lại Nhà Trắng đầu năm 2025, ông Trump đă nhanh chóng thực thi nhiều chính sách gây tổn hại nghiêm trọng đến cộng đồng người Việt:
Hủy bỏ hầu hết các chương tŕnh hỗ trợ xă hội đối với người nhập cư không có quốc tịch: Medicaid, food stamps, trợ cấp housing đều bị cắt cho người không có quốc tịch Mỹ.
Tái khởi động các lệnh trục xuất cũ, kể cả các trường hợp đến Mỹ trước 1995 – vốn từng được bảo vệ theo Hiệp định Mỹ – Việt năm 2008.
Gia tăng kiểm soát định kỳ tại ICE: Người tŕnh diện vẫn có thể bị bắt đột ngột mà không báo trước, không thông báo cho luật sư.
Cắt giảm phúc lợi Medicare đối với người già gốc Việt nhập cư theo diện bảo lănh.
Tổng cộng hơn 8.600 người Việt hiện đang có lệnh trục xuất đang chờ thi hành – trong đó phần lớn là người đến Mỹ từ thời hậu chiến, hoặc con em họ đă sống tại Mỹ từ tuổi thiếu niên.
II. Hồ sơ Melissa Trần: Bi kịch của một “người Mỹ không quốc tịch”
Bà Melissa Trần đến Mỹ hợp pháp khi c̣n là một đứa trẻ. Năm 19 tuổi, vướng vào một vụ trộm tiền do bạn trai chủ mưu, bà bị kết án sáu tháng tù – phần lớn là án treo. Bà đă hoàn thành án, trả lại toàn bộ số tiền, và suốt 20 năm sau đó không hề tái phạm.
Bà mở tiệm nail Palace & Spa tại Hagerstown, nuôi bốn con, đóng thuế, tham gia thiện nguyện. Mỗi năm đều tŕnh diện ICE – cho đến ngày 12 tháng 5 năm 2025, bà bị bắt đột ngột mà không có phiên điều trần, không có luật sư đi cùng, không thông báo trước cho gia đ́nh. Bà bị đưa đi qua nhiều trại ICE: Louisiana, Arizona, rồi Washington.
“Một lệnh trục xuất đă ngủ yên 20 năm – bị khơi lại như một công cụ chính trị thời Trump” – luật sư Laura Kelsey Rhodes b́nh luận.
III. Hệ thống pháp lư bóp nghẹt hy vọng
Điểm then chốt là: một lệnh trục xuất không có thời hạn, có thể được thi hành bất cứ lúc nào, dù người đó đă cải tạo, lập gia đ́nh, đóng góp xă hội.
Bà Trần không được hưởng “due process” – quyền được điều trần, được phản biện trước khi mất quyền tự do. ICE ghi sai thông tin quốc tịch, gửi trễ thông báo. Dù không phạm lỗi trong hơn 20 năm, bà vẫn bị giam như một tội phạm h́nh sự cấp độ cao.
Ṭa liên bang Baltimore thừa nhận ICE “hành xử không tử tế”, nhưng lại không cho rằng họ “vi phạm luật”. Một tuyên bố gây phẫn nộ trong cộng đồng luật sư nhập cư.
IV. Sự đổ vỡ nhân đạo và phản ứng của cộng đồng
Tại phiên ṭa Baltimore, bốn người con của bà Trần – hai bé dưới 11 tuổi, hai em chuẩn bị vào đại học – lặng người khi thấy mẹ xuất hiện qua màn h́nh video từ trại giam. Người chồng, ông Danny Hoàng, chỉ biết nắm tay các con, cầu nguyện trong tuyệt vọng.
Hàng trăm người trong cộng đồng Việt tại Maryland đă tổ chức quyên góp, viết thư gửi ICE, gởi thỉnh nguyện thư lên Quốc hội. Bà Melissa, trong một hành động cảm động, đă yêu cầu chồng chia tiền quỹ giúp một phụ nữ khác bị giam cùng trại – người mà bà cho là "tội nghiệp hơn ḿnh".
V. Một cuộc “thanh lọc hợp pháp” đang diễn ra?
Trường hợp của bà Trần không đơn lẻ. Nó cho thấy chính sách trục xuất “hồi tố” đang trở thành công cụ loại bỏ dần cộng đồng người gốc Á – đặc biệt là Việt, Cam, Lào, H’mong – từng là nạn nhân của chiến tranh và giờ đây lại trở thành nạn nhân của sự vô cảm chính trị.
Các luật sư cho rằng đây là hành vi vi phạm Tu chính án thứ 5 (bắt giữ tùy tiện, không thủ tục xét xử) và vi phạm nguyên tắc nhân đạo của luật di trú. Tuy nhiên, các ṭa di trú dưới thời Trump hiện nay ngày càng bảo thủ, khó khăn trong việc “mở lại hồ sơ” hay tạm hoăn trục xuất.
VI. Nếu hôm nay là bà Melissa Trần – th́ ngày mai có thể là:
Một người đàn ông gốc Việt 60 tuổi, từng có tiền án nhỏ 30 năm trước, nay là ông nội của 5 đứa trẻ Mỹ.
Một phụ nữ đến Mỹ theo diện đoàn tụ, chưa nhập tịch, từng bị trễ thuế một lần và có hồ sơ bị đánh dấu.
Một sinh viên gốc Việt từng bị ICE đánh dấu v́ bị cảnh sát bắt nhầm trong một vụ kiểm tra ID.
Mỗi hồ sơ trục xuất là một gia đ́nh tan vỡ. Mỗi lệnh giam giữ là một vết sẹo cho cộng đồng.
VII. Kêu gọi hành động: Cứu lấy bà Melissa Trần – và chính chúng ta
Chia sẻ bài viết và thông tin.
VIII. Kết luận: Bà Melissa Trần là biểu tượng – và là lời cảnh báo
Nếu một người như Melissa Trần – mẹ của 4 người con, chủ doanh nghiệp, không tái phạm trong 20 năm – vẫn bị bắt giữ như một tội phạm nguy hiểm, th́ không ai trong cộng đồng chúng ta thực sự an toàn dưới nhiệm kỳ Trump thứ hai.
Đây không c̣n là vấn đề di trú. Đây là một cuộc chiến đạo lư, công lư và căn tính.
Đừng để sự vô cảm và sợ hăi khiến cộng đồng người Việt ch́m trong im lặng – v́ sự im lặng chính là sự đồng lơa.
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
