02/06/21
Chỉ tám ngày trước khi phiên ṭa băi chức thứ hai xẩy ra, cựu tổng thống Donald Trump đă phải thuê một đội luật sư hoàn toàn mới sau khi Trump và nhóm luật sư trước đó của ông, bao gồm các luật sư ở tiểu bang Nam Carolina Karl S. “Butch” Bowers Jr. và bốn luật sư khác, đă đi đến quyết định chia tay v́ những bất đồng về chiến lược biện hộ. Trump đă muốn nhóm luật sư trên đưa ra luận cứ trong phiên ṭa rằng ông thực sự thắng cử. Nhưng để làm như vậy th́ nhóm luật sư do Bowers đứng đầu cần phải trích dẫn những tuyên bố sai lệch về gian lận bầu cử thay v́ tập trung vào luận cứ việc luận tội một tổng thống đă rời nhiệm sở là vi hiến, theo Josh Dawsey, Tom Hamburger và Amy Gardner của tờ Washington Post.
Quá tŕnh tập hợp nhóm luật sư biện hộ cho phiên ṭa luận tội của Trump từ khởi đầu đă gặp khó khăn. Không có thành viên nào trong nhóm bào chữa trong cuộc luận tội đầu tiên của Trump do Jay Sekulow đứng đầu và cựu cố vấn Bạch cung Pat Cipollone đă tỏ ra quan tâm. Jonathan Turley, người bảo vệ Trump trong các phiên điều trần tại Hạ viện về bản luận tội băi nhiệm đầu tiên của ông cũng đă từ chối đại diện cho cựu tổng thống.
Sau khi nhóm pháp lư do Bowers đứng đầu ra đi, Trump đă thay thế họ đó bằng hai luật sư mới, Bruce L. Castor Jr., ở Pennsylvania, và David Schoen, ở Alabama. Cả hai luật sư này đều có quan hệ với các bị cáo đă từng gây tranh căi. Castor là luật sư ở quận Montgomery County, Pennysylvia, người đă từng từ chối truy tố Bill Cosby về tội hiếp dâm, c̣n Schoen th́ đă đại diện cho Roger Stone, bị cáo về tội cản trở, tuyên bố sai và giả mạo nhân chứng và Jeffrey Epstein, bị cáo về tội buôn bán trẻ em làm măi dâm.
Cả hai luật sư nói trên hiện có một tuần để chuẩn bị trước khi phiên ṭa luận tội Trump bắt đầu. Cả hai luật sư này cho thấy họ đang áp dụng đề xuất của nhóm luật sư cũ.
Phát biểu với The Post, Schoen cho biết “Tôi không phải là người sẽ đưa ra lư thuyết gian lận bầu cử” mà thay vào đó sẽ là “vũ khí hóa quá tŕnh luận tội.”
Sự kiện cựu tổng thống Trump phải chấp nhận việc nhóm luật sư mới áp dụng đề xuất của nhóm luật sư cũ cho thấy Trump đang gặp phải những khó khăn trong việc đưa ra một đội ngũ bảo vệ vững chắc khi chỉ c̣n một tuần trước khi phiên ṭa luận tội ông bắt đầu.
Trump bị đưa ra xét xử sau khi 10 đảng viên Cộng ḥa tham gia cùng với đảng Dân chủ tại Hạ viện vào tháng trước đă thông qua một nghị quyết để luận tội Trump v́ đă đưa ra những tuyên bố không có chứng minh rằng gian lận cử tri đă khiến ông ta thất cử và kêu gọi những người ủng hộ ông tuần hành đến Điện Capitol để phản đối chứng nhận của cử tri đoàn khẳng định Joe Biden là tổng thống vào ngày 6 tháng 1 năm 2021. Một đám đông người ủng hộ Trump đă xông vào Quốc Hội, gây ra cái chết của một sĩ quan cảnh sát và bốn người khác. Những kẻ bạo loạn này đă đe dọa xử dụng bạo lực đối với cựu Phó Tổng thống Mike Pence, và Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi.
Vào tuần trước Trump gần như chắc chắn được Thượng Viện tuyên bố trắng án sau khi 45 trong số 50 thượng nghị sĩ Cộng Ḥa đă bỏ phiếu để ủng hộ việc loại bỏ phiên ṭa băi nhiệm “tổng thống sau nhiệm kỳ” với lư do vi hiến. Để kết tội Trump ít nhất cần có 17 đảng viên Cộng ḥa bỏ phiếu đồng t́nh luận tội với tất cả 50 đảng viên Dân chủ.
Trong phiên ṭa luận tội vào tuần tới, bắt đầu vào ngày 9 tháng 2/ 2021, luật sư của Trump sẽ phải đối đầu với một nhóm các nhà quản lư luận tội thuộc đảng Dân chủ. Những người này được biết là đă thu thập một loạt các bằng chứng tài liệu và h́nh ảnh cho thấy mối liên hệ trực tiếp giữa lời khích động của Trump và bạo lực diễn ra khi những người ủng hộ ông lùng sục Quốc Hội vào ngày 6 tháng 1. Mục đích là để làm nền tảng cho cáo buộc rằng cựu tổng thống Trump đă khơi ra bạo loạn nhằm tạo lợi ích chính trị cá nhân và làm tổn hại cho quốc gia.
Trong bản tóm tắt dài 77 trang các nhà quản lư luận tội thuộc đảng Dân chủ đă viết: "Nếu gây ra một cuộc bạo động nổi dậy chống lại Phiên họp chung của lưỡng viện Quốc hội sau khi bị thất bại trong một cuộc bầu cử không phải là một tội đáng bị băi nhiệm, th́ khó có thể h́nh dung đó là tội ǵ.”
Tranh căi trước lập luận rằng “phiên ṭa không hợp lệ,” các nhà quản lư luận tội đă viết rằng không có bất cứ điều khoản nào của Hiến pháp về ‘Ngoại lệ tháng Giêng’ cho một tổng thống sau khi đă rời nhiệm kỳ, là ông ta không thể bị kết án sau khi đă phạm tội. Theo đó, một tổng thống phải trả lời một cách toàn diện về các việc làm của ḿnh trong nhiệm kỳ, từ ngày đầu tiên cho đến ngày cuối cùng nắm quyền. Các nhà quản lư đă trích dẫn các ví dụ trong đó Thượng viện đă xét xử các quan chức đă rời nhiệm sở, mặc dù không có ai trong số họ là tổng thống, và một nhóm các quan chức và học giả bảo thủ, để đưa ra quan điểm rằng sự ra đi hoặc từ chức không phải là cách để thoát tội. Thêm vào đó, “Tổng thống Trump đang tại vị vào thời điểm ông ấy bị luận tội," Thượng viện không có lựa chọn nào khác ngoài việc tiến hành.
Các nhà quản lư luận tội của đảng Dân Chủ cũng cảnh báo rằng hậu quả của việc áp dụng một phương thức ngoại lệ đối với trường hợp mà họ đang đối mặt sẽ rất nghiêm trọng.
“Nếu Thượng viện không xét xử Tổng thống Trump (và kết tội ông ấy) th́ tức là thượng viện có thể lâm vào t́nh trạng bị hiểu là tuyên bố với tất cả các Tổng thống tương lai rằng sẽ không có hậu quả, không có trách nhiệm, và thực thế không có phản ứng nào của Quốc hội nếu họ vi phạm lời thề ' giữ ǵn, che chở và bảo vệ 'Hiến pháp' trong những tuần lễ cuối cùng trong nhiệm kỳ của họ.
Các luật sư bào chữa mới của Trump đă đệ tŕnh một phản hồi dài 14 trang đối với bài luận tội 77 trang của Hạ viện, phủ nhận việc Trump đă kích động đám đông tại cuộc biểu t́nh ngày 6 tháng 1 để xông vào Điện Capitol và "tham gia vào hành vi phá hoại". Trong khi ngừng lại không xử dụng những tuyên bố vô căn cứ của Trump rằng cuộc bầu cử đă bị gian lận, các luật sư của cựu tổng thống tuy nhiên đă lập luận rằng việc bảo vệ quyền tự do ngôn luận đă cho phép Trump đưa ra những cáo buộc, rằng gian lận lớn đă dẫn đến thất bại của ông mà không bị phạt tội, một tuyên bố mà đă được những người ủng hộ Trump lập lại khi họ đập phá Quốc Hội vào ngày 6 tháng 1/ 2021.
“Tổng thống thứ 45 thực hiện quyền Tu chính án đầu tiên của ḿnh theo Hiến pháp để bày tỏ tin tưởng rằng kết quả bầu cử là đáng ngờ,” Và, "không có đủ bằng chứng để một luật gia phải chăng, có thể kết luận rằng các tuyên bố của Tổng thống thứ 45 là chính xác hay không và do đó ông ta đă phủ nhận chúng là sai", các luật sư của Trump nói thêm.
Ngày thứ ba 2 tháng 2/2021, phía Dân chủ nắm lấy sự kiện những lời Trump tố cáo gian lận bầu cử vô bằng cớ được ghi trong bản liệt kê những tài liệu tham khảo của các luật sư bào chữa cho Trump, đă chỉ ra qua lời của thượng nghị sĩ lănh đạo đa số Thượng viện Charles Schumer rằng “họ không có luận cứ nào chống sự buộc tội cả”
Lănh đạo phe thiểu số Thượng viện Mitch McConnell (R-Kentucky) trong khi đó, nói rằng ông có kế hoạch lắng nghe các tranh luận vào tuần tới. McConnell đă bỏ phiếu vào tuần trước với hầu hết các đảng viên Cộng ḥa về một đề nghị không thành công khi tuyên bố luận tội một cựu tổng thống là vi hiến, nhưng hôm thứ Ba 2 tháng 2 /2021, ông đă nói, "Tôi nghĩ đó là một câu hỏi hiến pháp thú vị."
Rơ ràng phiên ṭa luận tội cựu tổng thống Trump vào tuần tới sẽ rất thú vị, sẽ thu hút được mọi sự chú ư của người dân Hoa Kỳ cũng như thế giới về việc xét xử một cựu tổng thống với tội danh kích động bạo lực trong khi đương nhiệm cho lợi ích cá nhân với cái giá của quốc gia. Thú vị v́ những lư luận bao che ṿng vo và những kết tội phải đạo chính trị đối với một tổng thống nói năng huỵch tẹt nhưng có sức mạnh kích thích đám đông như tiếng huưt suỵt chó. Kết quả cụ thể là hiện tượng tấn công vào ṭa nhà Quốc hội ngày 6 tháng 1/2021 chưa từng xẩy ra trong lịch sử Mỹ.
Tuệ Vân
Ngày 3 tháng 2 năm 2021.
(bức tranh vân cẩu)