Học dùng đũa văn minh hay chỉ để làm sang

[sunshine1104]

Nhiều người hô hào dùng đũa văn minh là không chấm đầu đũa vào bán nước mắm chung, nhưng lại chẳng hiểu ý nghĩa của hành động đó là gì.

Theo khảo sát của VnExpress, trong khoảng một tháng qua, trên các nền tảng mạng xã hội của Việt Nam, những nội dung có từ khóa "học phong thái nghi thức" thu hút gần 400.000 lượt xem và yêu thích. Hiện tại có hơn 50 cơ sở mở các lớp học trực tiếp, mỗi khóa kéo dài từ hai đến 21 ngày, học phí thấp nhất hơn hai triệu đồng, cao nhất đến vài trăm triệu đồng.

Các lớp học ra đời từ thực tế người trẻ ngày nay chỉ quan trọng việc học giỏi và kiếm tiền mà quên đi những giá trị cốt lõi, quên cách ứng xử giao tiếp phù hợp. Khi còn ở Việt Nam, có nhiều thứ tôi được học, ghi nhớ và cũng làm theo được. Tôi tưởng mình đã biết nhưng thực chất là không hiểu rõ nguồn gốc, ý nghĩa của hành động mình làm, rằng tại sao mình phải làm vậy?

Ví dụ, khi đi học, tôi được dạy giải phương trình: x - 2 = 5 cho kết quả x = 7. Hồi đó, tôi được dạy là chuyển số -2 qua phía bên tay phải thành số 2 rồi tiếp tục thực hiện phép tính x = 5 + 2 = 7. Tóm lại là cứ áp dụng đúng công thức để giải Toán.

Khi tôi qua Mỹ, thầy giáo dạy tôi có làm thêm một bước nữa. Thay vì chuyển về đổi dấu như công thức, thầy cộng thêm 2 vào mỗi vế của phương trình ban đầu, tức là x - 2 + 2 = 5 + 2. Từ đó, phương trình cho ra kết quả x = 7. Lúc này, tôi mới thực sự hiểu rõ nguyên nhân của cách giải phương trình mà trước giờ tôi cứ tưởng là "công thức có sẵn như vậy".

Tương tự, nhiều người chỉ chăm chú học các phép tắc, ứng xử ở vẻ bề ngoài để "che mắt" thiên hạ, hay học để làm sang. Chúng ta tưởng mình làm vậy là đúng mà không hiểu nguyên nhân tại sao phải làm thế? Điều đó có nghĩa là chúng ta chỉ biết loanh quanh nhiêu đó, đôi khi còn phản tác dụng. Nhiều người đi học cách ăn mặc, đi đứng, cách ăn uống, cách nói chuyện, ánh mắt... mà vẫn thản nhiên xả rác bừa bãi, thái độ trịch thượng và hành động khiếm nhã với những người thua kém mình, thì học bao nhiêu thứ phép tắc cũng như không.

Sau này, khi có dịp nói chuyện với người đồng nghiệp đã cùng với sếp phỏng vấn tôi lúc trước. Tôi thắc mắc về nguyên nhân tại sao ngày xưa mình được nhận vào công ty? Người đồng nghiệp của tôi trả lời: "Một trong những điều ấn tượng của nhóm phỏng vấn hôm đó là anh đã đẩy chiếc ghế của mình vào chỗ cũ một cách ngay ngắn sau cuộc phỏng vấn. Hành động đó nói lên sự ngăn nắp và trách nhiệm".

Chúng ta phải biết giữ vệ sinh chung, đó là nguyên nhân chính không nên chạm đầu đũa vào bát nước mắm. Thế nhưng nhiều người hô hào ăn uống văn minh lại chỉ nghĩ đơn giản rằng đó là điều cấm kỵ hay quy tắc chấm thức ăn phải có ở các nước phát triển vào chúng ta phải làm theo vô điều kiện. Tóm lại, phải hiểu được nguyên nhân thì chúng ta mới có ý thức giữ vệ sinh chung ở mọi nơi mọi lúc, chứ không chỉ có áp dụng có mỗi quy tắc không chấm đũa vào bát nước mắm chung là xong.