Nhiều nghị sĩ Thượng viện đảng Cộng hoà đã bắt đầu nghĩ đến viễn cảnh một thất bại có thể xảy ra đối với Tổng thống Donald Trump khi chỉ còn một tuần trước thời điểm bầu cử Tổng thống Mỹ tới đây.
4 năm tranh cãi, scandal dưới thời Trump
Trong suốt 4 năm qua, các nghị sĩ đảng Cộng hoà đã luôn phải đối mặt với những tranh cãi và scandal xoay quanh chính phủ dưới thời Tổng thống Donald Trump. Nhiều người trong số họ đã hình thành thói quen phớt lờ những lần ông Trump lên Twitter "xả giận", "phàn nàn" hay thậm chí đối đầu với người đứng đầu Nhà Trắng.
Dẫu vậy, họ vẫn đứng ra bỏ phiếu ủng hộ các quyết sách của ông Trump hay bảo vệ ông trong thời điểm đảng Dân chủ thúc đẩy quá trình luận tội Tổng thống.
Nhưng khi chỉ còn tuần trước thời điểm bầu cử Tổng thống, nhiều nghị sĩ Thượng viện đảng Cộng hoà đã bắt đầu nghĩ đến viễn cảnh một thất bại có thể xảy ra đối với ông Trump.
Thông qua nhiều hình thức trực tiếp hay gián tiếp, nhiều nghị sĩ trong đảng đã bắt đầu tính tới các phương án trong tương lai, bao gồm cả việc thảo luận tương lai đảng Cộng hoà sau khi nhiệm kỳ của ông Trump kết thúc.
Trong khi đó, một số thành viên chủ chốt trong đảng Cộng hoà vẫn cố gắng thuyết phục ông Trump thay đổi chiến lược hành động trong tuần cuối cùng trước thời điểm bầu cử, có thể bằng các thông điệp về kinh tế, dừng các tuyên bố hạ thấp tính nghiêm trọng của đại dịch Covid-19, hay chấm dứt các công kích nhắm vào các chuyên gia y tế, mà cụ thể là tiến sĩ Anthony Fauci.
"Tôi mong trong những ngày cuối của chiến dịch vận động tranh cử, ông Trump sẽ đưa ra những quan điểm nhằm phản biện đảng Dân chủ, hay những khác biệt trong chính sách", nghị sĩ đảng Cộng hòa thuộc tiểu bang Nam Dakota John Thune nói.
Muốn Tổng thống ngừng công kích cá nhân
"Hãy dừng việc công kích cá nhân, chỉ trích truyền thông, Fauci, và tập trung vào những vấn đề quan trọng hơn. Đó là cách sẽ giúp ông ấy giành được lòng tin của giới trung lưu".
Trong những tuần gần đây, các nghị sĩ đảng Cộng hoà cũng lên tiếng chỉ trích Tổng thống và một số chính sách của ông. Thậm chí, nhiều lãnh đạo trong Đảng cũng phản đối việc ông Trump thông qua kế hoạch kích thích kinh tế trị giá hơn 2 nghìn tỷ USD. Điển hình là Nghị sĩ bang Texas John Cornyn đã nhiều lần tuyên bố ông không đồng tình với quan điểm của Tổng thống về vấn đề như nợ công.
Một nghị sĩ khác, Ben Sasse từ bang Nebraska, đã công khai chỉ trích ông Trump về cách đối xử với phụ nữ và sự thiếu rõ ràng trong quan điểm về Chủ nghĩa Da trắng thượng đẳng, một trong những vấn đề lớn đang gây chia rẽ trong xã hội Mỹ.
"Tôi nghĩ đảng Cộng hoà đang gặp khó khăn trong việc tìm tiếng nói chung với giới trẻ, và với ngay cả những người trung tuổi, hay các nhóm thiểu số. Và chính nhóm người trẻ mà chúng ta đang gặp rắc rối từ 5 năm trước hiện sẽ đi bỏ phiếu, đây là điều mà chúng ta phải lưu ý", Nghị sĩ Mitt Romney, ứng viên Tổng thống Đảng Cộng hoà năm 2012 và là một trong những nghị sĩ phản đối ông Trump, nhận định.
Với những nghị sĩ vẫn luôn duy trì quan điểm ủng hộ ông Trump, nhiều người trong số họ đã bắt đầu thể hiện thái độ trái ngược sau các tuyên bố mang tính công kích gần đây của ông Trump, trong đó nhằm vào tiến sĩ Fauci và gọi ông là một "thảm hoạ".
Nghị sĩ Lindsey Graham, người từng sát cánh với ông Trump khi vận động tái cử tại Nam Carolina, trong khi ủng hộ các tuyên bố của Tổng thống đối với ông Joe Biden và con trai Hunter Biden, bởi những gì ông Trump nói "là thực tế rõ ràng", thì cho rằng ông tin vào các nhận định của tiến sĩ Fauci.
Bên cạnh đó, nhiều nghị sĩ đảng Cộng hoà cũng bày tỏ sự nghi hoặc trước tuyên bố của ông Trump về việc kiểm soát tình hình dịch bệnh.
"Chúng ta đang nhìn thấy số ca nhiễm tăng mạnh tại Montana và cần tập trung vào nỗ lực chống dịch", nghị sĩ Steve Daines nói khi được hỏi về các chỉ trích của ông Trump nhằm vào tiến sĩ Fauci.
Tuy nhiên, trước kết quả được cho là bất ngờ trong cuộc bầu cử vào năm 2016, các nghị sĩ Cộng hoà vẫn tỏ thái độ thận trọng khi nhận định về khả năng thua cuộc của ông Trump vào ngày 3/11 tới.
Tuy nhiên, họ cũng nhìn rõ những khó khăn mà ông Trump đăng phải đối mặt nếu muốn chiến thắng, nhất là khi các khảo sát cho thấy ông Trump đang đi sau ông Biden tại 9 trên 10 tiểu bang đã mang lại chiến thắng cho ông vào 4 năm trước.
Nhiều nghị sĩ cho rằng nếu ông Trump thất bại, sẽ diễn ra nhiều cuộc tranh luận nảy lửa trong đảng Cộng hoà về đường hướng trong tương lai, sau khi ông Trump đã thay đổi hoàn toàn khái niệm chính trị và hình ảnh của đảng bảo thủ nhằm phù hợp với chiến lược của ông cho nước Mỹ.
Nghị sĩ Ron Johnson từ Wisconsin, một trong những người trong đảng đã lên tiếng cảnh báo ông Trump về rủi ro từ các chương trình kích thích kinh tế mà ông Trump đề xuất, đã bày tỏ lo ngại khi nợ công Mỹ đã lên mức cao nhất kể từ chiến tranh thế giới thứ 2.
"Ngày càng có nhiều người có đồng quan điểm với tôi rằng chúng ta đang thế chấp tương lai của thế hệ sau", ông nói.
Trong bối cảnh ông Trump đang thất thế trước đối thủ tại các bang chiến lược, điều này đã gây lo ngại lớn đối với triển vọng duy trì thế đa số tại Thượng viện, hiện đang ở mức 53/47.
