Cách đây 8 năm, dư luận xôn xao trước thông tin các nhà khảo cổ Áo khai quật một ngôi mộ cổ ở thành phố Fuschl am See và bất ngờ t́m thấy một hiện vật giống 'điện thoại Nokia'. Liệu đó có phải sự thật?
Vào năm 2015, một số phương tiện truyền thông đưa tin về cuộc khai quật một ngôi mộ cổ được các nhà khảo cổ Áo tiến hành ở thành phố Fuschl am See. Trong số các cổ vật t́m thấy, họ bất ngờ khi nh́n thấy một hiện vật giống "điện thoại Nokia".
Theo kết quả kiểm tra niên đại, các chuyên gia xác định hiện vật giống "điện thoại Nokia" khoảng 800 tuổi.
Sau khi thông tin này được công bố, một số người hoài nghi đây có thể là bằng chứng về du hành thời gian. Theo quan điểm này, nhà du hành đến từ tương lai đă mang theo chiếc điện thoại Nokia khi trở về quá khứ. V́ vậy, món đồ hiện đại này mới xuất hiện ở trong mộ cổ.
Tuy nhiên, những nghiên cứu sau đó của các chuyên gia đă làm sáng tỏ bí ẩn này. Họ xác định hiện vật trông giống "điện thoại Nokia" thực chất là một phiến đất sét cổ.
Phiến đất sét này có h́nh dáng khá giống điện thoại Nokia khi có những chi tiết trên bề mặt giống màn h́nh và bàn phím.
Cụ thể, 12 "nút bấm trên điện thoại Nokia" được người xưa khắc những kư tự tượng h́nh của người Sumer. Nó c̣n được gọi là chữ h́nh nêm.
Chữ h́nh nêm là một trong những h́nh thức diễn tả bằng chữ viết được biết tới sớm nhất trong lịch sử nhân loại, vào khoảng thế kỷ 30 trước Công nguyên. Tuy nhiên, việc t́m thấy hiện vật này lại mở ra những bí ẩn mới.
Đầu tiên là địa điểm t́m thấy hiện vật trông giống "điện thoại Nokia" là ở Áo. Vào thời cổ đại, người Sumer sinh sống ở vùng đất ngày nay là Iran và một số quốc gia khác nhưng không có Áo. V́ vậy, giới chuyên gia không khỏi ṭ ṃ v́ sao hiện vật này lại xuất hiện ở Áo.
Bí ẩn tiếp theo là giới chuyên gia vẫn chưa rơ người xưa đă tạo ra hiện vật trông giống "điện thoại Nokia" với mục đích ǵ. Để giải mă bí ẩn này, họ đă và đang cố gắng lư giải ư nghĩa của những kư tự khắc trên hiện vật bí ẩn này.