Nội dung và sắc thái của mệnh lệnh khiến người ta liên tưởng tới việc ông Zelensky đang tìm cách "chặt đứt đôi cánh" của một đối thủ chính trị tiềm năng.
Tờ EurAsian Times ngày 5/12 cho hay, báo Strana (thành lập năm 2016 tại Ukraine) trong tuần trước đã đăng tải thông tin Tổng thống Zelensky ra lệnh cho các thống đốc khu vực "chặn mọi liên lạc" với Tổng tư lệnh lực lượng vũ trang Ukraine (AFU) - Đại tướng Valery Zaluzhny.
Nội dung và sắc thái của mệnh lệnh này khiến người ta liên tưởng tới việc ông Zelensky đang tìm cách "chặt đứt đôi cánh" của một đối thủ chính trị tiềm năng.
Đáng nói, không chỉ Strana, tin đồn về xung đột nội bộ giữa ông Zelensky và Tổng tư lệnh AFU đã lan truyền trên khắp các kênh truyền thông trong những ngày gần đây.
Một bài báo đăng trên tờ Economist (Anh) ngày 28/11 cho biết, mối quan hệ giữa Tổng thống Ukraine và Tổng tư lệnh AFU "rất tồi tệ". Nguyên nhân dẫn tới sự xung khắc giữa hai người không được tiết lộ.
Dựa trên những thông tin hiện có, tờ EurAsian Times đã đưa ra phân tích như sau:
Nguyên nhân bất đồng
Lý do tức thời khiến Tổng thống Zelensky ra lệnh cho tất cả các thống đốc khu vực ngừng liên lạc với ông Zaluzhny là bởi Tổng tư lệnh quân đội Ukraine đã trả lời phỏng vấn của Economist vào đầu tháng 11 rằng cuộc chiến với Nga đang bế tắc.
"Rất có thể sẽ không có đột phá đáng kể nào", tờ báo Anh dẫn lời tướng Zaluzhny.
Phản ứng trước phát ngôn này của ông Zaluzhny, Tổng thống Zelensky đã khiển trách, đồng thời khuyến cáo Đại tướng nên bám sát khu vực phòng thủ và không tham gia các công việc nằm ngoài phạm vi hoạt động của mình.
Tổng tư lệnh lực lượng vũ trang Ukraine (AFU) - Đại tướng Valery Zaluzhny. Ảnh: Economist
Giới chức, chính trị gia Kiev cùng các đồng minh đã đổ lỗi cho chiến dịch phản công (bắt đầu từ tháng 6 năm nay) bị đình trệ khi chỉ tiến được khoảng 80 dặm qua các cánh đồng dày đặc mìn.
Phía Mỹ cho rằng Ukraine phân tán lực lượng quá rộng. Trong khi đó, ông Zelensky than phiền quân đội Ukraine không nhận được đủ vũ khí để đạt các bước tiến mới. Suy đoán về căng thẳng giữa Tổng thống và Tổng tham mưu trưởng AFU về chiến lược đã lan truyền ở Kiev trong hơn 1 năm nay.
Trong bài viết đăng trên tờ Economist, Đại tướng Zaluzhny khẳng định, chiến thuật trinh sát bằng máy bay không người lái và công nghệ của chúng đã khiến cả hai phía không thể thực hiện được các cuộc tấn công cơ giới hóa. Những bước tiến xa hơn không thể xảy ra và Ukraine sẽ không đạt được "bước đột phá" trong cuộc chiến nếu không nhận được vũ khí tiên tiến hơn.
Đọc tiếp bài viết này, người ta nhận thấy những khác biệt lớn trong chiến lược và chiến thuật của ông Zaluzhny.
Phó Chánh Văn phòng Tổng thống Ukraine, ông Ihor Zhovkva, cho hay nhận xét của Tướng Zaluzhny có thể phản ánh "một đại dương chiến lược sâu sắc" nhưng có nguy cơ gây tổn hại cho nỗ lực chiến tranh của Ukraine.
Câu chuyện của Seymour Hersh
Một câu chuyện liên quan tới các cuộc đàm phán bí mật cho Ukraine đã được nhà báo điều tra người Mỹ Seymour Hersh đăng tải và được giới truyền thông Nga săn đón.
Tờ Asia Times ngày 2/12 cho hay, Đại tướng Valery Zaluzhny và Đại tướng Nga Valery Gerasimov đang bí mật đàm phán một thỏa thuận có khả năng chấm dứt chiến tranh Ukraine. Tờ báo cho biết, thông tin này do "các nguồn ẩn danh" - được cho là từ cơ quan tình báo Mỹ - cung cấp.
Sau câu chuyện của ông Hersh, các tờ báo Nga tiết lộ thêm rằng, có 2 điều kiện được đề cập trong thỏa thuận giữa 2 vị tướng. Đầu tiên, Ukraine phải chấp nhận sự kiểm soát của Nga đối với toàn bộ hoặc một phần lãnh thổ của mình.
Thứ hai, Nga sẽ không phản đối việc Ukraine gia nhập NATO, với điều kiện NATO không đặt căn cứ quân sự ở Ukraine.
Vậy tính xác thực của câu chuyện này tới đâu?
Theo Asia times, mối quan hệ giữa Đại tướng Zaluzhny và Tổng thống Zelensky được cho là đã xuống cấp tới mức ông Zaluzhny không xuất hiện trong cuộc gặp giữa ông Zelensky với các tướng lĩnh hồi cuối tháng 11.
Với sự "ghẻ lạnh" của Tổng thống, bất cứ điều gì ông Zaluzhny có thể đàm phán đều sẽ gặp phải "bức tường gạch" ở Kiev. Trước đó, ông Zelensky tuyên bố chính phủ Ukraine sẽ không và không thể (vì luật pháp cấm) đàm phán với Moscow.
Cuộc giao tranh giữa hai phía vẫn đang tiếp diễn. Hiện không có dấu hiệu nào cho thấy Nga đang làm chậm lại hoạt động tấn công hay Ukraine rút lực lượng.
Tất nhiên, điều này không bác bỏ hoàn toàn khả năng Ukraine rút lui hay Nga ngừng tiến về phía trước. Song, nếu các cuộc đàm phán diễn ra ở thời điểm hiện tại thì chúng chưa ở giai đoạn khiến cả hai bên hài lòng.
Bên cạnh đó, ý tưởng cho rằng Nga sẽ chấp nhận mối liên kết Ukraine - NATO đòi hỏi các thỏa thuận chính trị mà NATO phải là một bên tham gia, trong khi đó liên minh này chưa cho thấy tín hiệu nào về việc một trong hai phía muốn đưa họ vào cuộc đối thoại.
Sự tiếp đón không tốt mà Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov nhận được tại Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao của Tổ chức An ninh và Hợp tác châu Âu (OSCE) gần đây cũng rất đáng lưu tâm.
Ngoại trưởng Nga đã giội rất nhiều "gáo nước lạnh" vào bất cứ thỏa thuận hòa bình nào. Ông nói với các phóng viên: "Chúng tôi không thấy bất kỳ tín hiệu nào từ Kiev hoặc các nước chủ quản về việc họ sẵn sàng tìm kiếm phương thức giải quyết chính trị", "Chúng tôi thấy không có lý do gì để xem xét lại mục tiêu của mình".
Tất nhiên, vẫn luôn có khả năng ông Lavrov đã không được thông báo tóm tắt về cuộc trao đổi giữa các tướng Gerasimov và Zaluzhny.
Ông Zelensky cần làm gì?
Một cuộc lấy ý kiến gần đây cho thấy mức độ tín nhiệm đối với Tổng thống Zelensky đã giảm xuống dưới 65%. Các báo cáo cho thấy có sự khác biệt sâu sắc trong các cấp bậc quân đội ở Kiev, nhiều chỉ huy quân đội không đồng tình với các chiến thuật do Tổng thống vạch ra.
Bên cạnh đó, có vẻ như nhiều thành viên NATO đang đặt ra câu hỏi về kết quả của việc các nước NATO cung cấp vũ khí cho Ukraine. Mức độ quan tâm của Mỹ tới cuộc chiến ở Ukraine cũng giảm dần sau khi bùng nổ giao tranh giữa Israel và Hamas từ tháng 10/2023.
Sự chú ý của các cường quốc thế giới đang chuyển từ Đông Âu sang Trung Đông. Tất cả những dấu hiệu này đều không tốt cho Tổng thống Zelensky.
EurAsian Times cho rằng, trước khi cảm thấy bị cô lập và hoàn toàn bị gạt ra ngoài lề, ông Zelensky cần triệu hồi Đại tướng Zaluzhny và xây dựng bầu không khí đàm phán mang tính xây dựng.
VietBF@ Sưu tập
