Theo như Tổng thống Donald Trump đă lập tức đặt bút kư lệnh ân xá 1.500 những kẻ bạo loạn bị bắt và bị kết án v́ vai tṛ của họ trong vụ tấn công Điện Capitol ngày 6 tháng 1 năm 2021 theo lới kêu gọi xạo láo của ông Donald Trump nói rằng Trump đă đắc cử trong cuộc bầu cử năm 2020 do đă bị đảng Dân Chủ ăn cắp để cho Joe Biden đắc cử.
Sau khi tuyên thệ nhậm chức Tổng thống thứ 47 Hoa Kỳ ngày 20/1/2025, Tổng thống Donald Trump đă lập tức đặt bút kư lệnh ân xá 1.500 những kẻ bạo loạn bị bắt và bị kết án v́ vai tṛ của họ trong vụ tấn công Điện Capitol ngày 6 tháng 1 năm 2021 theo lới kêu gọi xạo láo của Trump nói rằng Trump đă đắc cử trong cuộc bầu cử năm 2020 nhưng đă bị đảng Dân Chủ ăn cắp để cho Joe Biden đắc cử. Trump và đảng Cộng Ḥa MAGA (Make America Great Again) đă lập ra một danh sách các Đại cử tri giả xác nhận Trump đắc cử và Trump cho những kẻ bạo loạn tấn công vào Quốc hội để buộc Phó Tổng thống Mike Pence của Trump phải công bố Trump dắc cử, nếu không sẽ treo cổ Mike Pence.
Vụ những người của Trump nổi loạn tấn công Quốc Hội khiến cho Sĩ quan Cảnh sát Capitol là Brian Sicknick đă gục xuống chết tại chỗ sau khi giao tranh với những người biểu t́nh. Ngoài ra c̣n 4 Cảnh sát khác đă chết v́ bị đánh trọng thương nên tự tử trong vài ngày sau đó.
Một người ủng hộ Trump là bà Ashli Babbitt, đă bị cảnh sát bắn chết khi cố gắng trèo qua cửa sổ vỡ của một ô cửa có rào chắn tại Điện Capitol. Ba người khác trong đám đông chết dù được cấp cứu y tế nhưng không qua khỏi.
Với chữ kư trong ngày đầu tiên trở lại Ṭa Bạch Ốc, mệnh lệnh của Donald Trump đă đảo ngược cuộc truy tố lớn nhất trong lịch sử Bộ Tư pháp Hoa Kỳ; giải thoát những người tù vi phạm pháp luật bị ghi lại trên Camera tấn công ác liệt Cảnh sát cũng như các thủ lĩnh của những nhóm cực đoan cực hữu bị kết tội dàn dựng. âm mưu bạo lực nhằm ngăn chặn quá tŕnh chuyển giao quyền lực một cách ḥa b́nh sau thất bại trong cuộc bầu cử năm 2020 của Trump số 45.
Hôm nay thứ Ba 21/1, sau khi Tổng thống Donald Trump 47 ban hành lệnh khoan hồng sâu rộng cho tất cả hơn 1.500 người bị buộc tội trong cuộc nổi dậy làm rung chuyển cả nước và gây bàng hoàng ngạc nhiên cho khắp thế giới; Hăng tin AP cho biết rằng vào sáng thứ Ba hôm nay, Cục Nhà tù Liên bang đă thả tất cả hơn 200 người bị giam giữ v́ tội phạm ngày 6 tháng 1/2021.
Các lệnh ân xá và giảm nhẹ củng cố nỗ lực của Trump nhằm hạ thấp bạo lực khiến hơn 100 cảnh sát bị thương khi đám đông bị thúc đẩy bởi những lời dối trá của Trump về cuộc bầu cử năm 2020 đă xông vào Điện Capitol đ̣i tạm dừng việc chứng nhận chiến thắng của Tổng thống Joe Biden.
Phó Tổng thống mới đắc cử của Trump là JD Vance không đồng ư với quyết định của Trump ban hành sự khoan hồng cho ngay cả những kẻ bạo loạn đă tấn công cảnh sát. JD Vance nói rằng những kẻ vi phạm rơ ràng có bằng chứng tấn công Cảnh sát “không nên được ân xá”. Nhiều Dân biểu Nghị sĩ Cộng Ḥa cho rằng việc Trump đă trở lại nắm quyền và đang thực hiện những hành động từng được cho là không thể tưởng tượng được về mặt chính trị, nói lên rằng Trump có kế hoạch cải tổ triệt để Bộ Tư pháp Mỹ như thế nào v́ Bộ nầy là nơi đă đưa ra các cáo buộc h́nh sự chống lại Trump, buộc tội Trump tội phạm h́nh sự mà Trump cho là có động cơ chính trị.
Julian Zelizer, nhà sử học của Đại học Princeton, cho biết: “Những hàm ư của Trump rất rơ ràng. Trump sẽ nỗ lực hết sức để bảo vệ những người hành động nhân danh ông ấy. Đây là đỉnh cao của nỗ lực viết lại lịch sử ngày 6 tháng 1 năm 2021. Trong trường hợp này là sử dụng quyền lực Tổng thống của ḿnh để giải phóng những người tham gia cuộc tấn công bạo lực vào Điện Capitol.” Trump tuyên dương những kẻ bạo loạn nầy là nhựng người yêu nước.
Khi các bị cáo ăn mừng việc được trả tự do bên ngoài các trại giam trên khắp đất nước Hoa Kỳ, văn pḥng Công tố Liên bang ở Washington, nơi đă dành 4 năm qua để buộc tội những kẻ bạo loạn, nay được điều hành bởi người đàn ông mà Trump mới chỉ định lănh đạo văn pḥng luật sư Hoa Kỳ ở thủ đô Hoa Thịnh Đốn là Ed Martin, thành viên hội đồng quản trị của một nhóm có tên gọi là “Dự án Tự do Yêu nước”. Ed Martin miêu tả các bị cáo ngày 6 tháng 1 năm 2021 là nạn nhân của sự đàn áp chính trị.
Donald Trump bảo vệ lệnh ân xá hôm thứ Ba, nói rằng các bị cáo “đă phải ngồi tù nhiều năm” trong những điều kiện mà Trump mô tả là “kinh tởm” và “vô nhân đạo”.
Các tên cầm đầu những nhóm bạo loạn gồm “Oath Keepers” và “Proud Boys”, đă bị kết tội âm mưu nổi loạn trong những vụ án nghiêm trọng nhất do Bộ Tư pháp đưa ra, đều được ra tù vài giờ sau khi Trump kư lệnh khoan hồng. Stewart Rhodes, ở Granbury, Texas, đang thụ án 18 năm tù, và Enrique Tarrio, ở Miami, đang thụ án 22 năm là những tội phạm nguy hiểm nhất đă được Trump ca ngợi công đức yêu nước và cứu nguy nền dân chủ Hoa Kỳ.
Sau khi được thả ra khỏi nơi giam giữ của nhà tù Liên bang, Rhodes và một số bị cáo khác vào ngày hôm qua 6/1/2025 đă tập trung trong nhiệt độ lạnh giá âm 6 độ bên ngoài nhà tù Quận Columbia, nơi một số bị cáo vẫn ở sau song sắt cho đến chiều thứ Ba. Một số người ủng hộ những kẻ bạo loạn ở Capitol đă nhảy múa trong khi các bài hát như “Jailbreak” của Thin Lizzy phát trên loa.
Bên ngoài nhà tù, Rhodes tiếp tục đưa ra lời nói dối rằng cuộc bầu cử năm 2020 là Donald Trump thắng lớn nhưng đă bị đánh cắp; đồng thời cho rằng các bị cáo bạo loạn ở Điện Capitol không thể được xét xử công bằng ở Washington. Rhodes cho biết ông “hoàn toàn tin tưởng” rằng Trump khoan hồng cho các bị cáo vào ngày 6 tháng 1 là hành động vĩ đại.
Một bị cáo khác trong vụ ngày 6 tháng 1/2021 là Kevin Loftus, đă đến nhà tù ở Washington sau khi được thả ra khỏi một trại giam khác. Loftus đă bị kết án sáu tháng tù vào tháng 12/2024 v́ vi phạm các điều khoản quản chế sau khi cố gắng bay ra nước ngoài gia nhập quân đội Nga để chiến đấu chống lại Ukraine. Loftus nói rằng anh ta sẽ đóng khung lệnh ân xá của Trump để treo lên làm kỷ niệm.
John Pierce, một luật sư đại diện cho một số bị cáo ngày 6 tháng 1, cho biết ông “rất ngạc nhiên” rằng lệnh ân xá của Trump đă đi xa như vậy, khi xem xét những b́nh luận gần đây của JD Vance cho rằng chỉ những người phạm tội bất bạo động mới được giảm nhẹ. Người được Trump chọn làm Tổng chưởng lư, Pam Bondi, cũng chỉ ra rằng bà không tin những kẻ bạo loạn bạo lực nên được ân xá, đồng thời nói với các nhà lập pháp tại phiên điều trần xác nhận bổ nhiệm bà rằng bà lên án hành vi bạo lực chống lại cảnh sát.
“Ông ấy (Trump) không cần phải làm điều này. Ông ấy gặp phải rất nhiều sự phản đối trong chính đảng của ḿnh,” Luật sư Pierce nói. “Tôi thực sự nghĩ rằng việc Tổng thống Trump thể hiện rất nhiều ḷng can đảm khi ân xá cho mọi người, v́ vậy chúng tôi rơ ràng rất biết ơn về điều đó.” Pierce cho biết sự khoan hồng dành cho tất cả các bị cáo là hợp lư bởi v́, ông cho rằng, họ không thể có được một bồi thẩm đoàn công bằng ở thủ đô đậm chất Dân chủ của đất nước Hoa Kỳ.
Ṭa án Liên bang ở Washington DC, nơi luôn bị ùn tắc với các vụ kiện bạo loạn ngày 6 tháng 1 trong bốn năm qua, hôm thứ Ba 21/1/2025 đă trở nên im ắng khi các thủ tục tố tụng đột ngột bị hủy bỏ. Những hành lang lẽ ra đầy ắp các bồi thẩm viên giờ này đă vắng tanh. Các thẩm phán lẽ ra sẽ xét xử các vụ án lại không có mặt trên ghế dự bị.
Thẩm phán quận Hoa Kỳ Colleen Kollar-Kotelly đă xuất hiện chớp nhoáng trong pḥng xử án ở tầng sáu của ḿnh để chính thức bác bỏ vụ án ngày 6 tháng 1 chống lại vụ hai cha con đến từ Minnesota, phiên ṭa bắt đầu vào tuần trước. Ṭa án đă thông báo cho bồi thẩm đoàn rằng họ không cần phải quay lại trong tuần này nữa v́ hủy bỏ hết rồi. “Các bên được miễn tội,” thẩm phán nói mà không b́nh luận về lệnh khoan hồng của Trump.
Cậu con trai Caleb Fuller, 22 tuổi, ôm lấy luật sư của ḿnh và sau đó là ôm mẹ anh ta là bà Amanda, người mặc một chiếc áo khoác đính h́nh lá cờ Mỹ với ḍng chữ “Người Mỹ tự hào”.
Những người được ân xá bao gồm hơn 250 người bị kết tội tấn công, một số đă tấn công cảnh sát bằng vũ khí tạm thời như cột cờ, gậy khúc côn cầu và nạng gỗ. Nhiều cuộc tấn công đă được ghi lại trên đoạn phim giám sát hoặc Camera gắn trên người của Cảnh sát đă cho thấy những kẻ bạo loạn đang giao tranh tay đôi với Cảnh sát khi các sĩ quan cố gắng hết sức để đánh trả đám đông giận dữ.
Một người đàn ông bị kết án 7 năm tù v́ cố gắng đánh một góa phụ bằng một chiếc tomahawk kim loại và ném vũ khí là bom tự chế vào các nhân viên cảnh sát bảo vệ ṭa nhà Quốc Hội. Một người đàn ông khác nhận 20 năm tù v́ cột sắt vào các sĩ quan bảo vệ đường hầm, dùng nạng kim loại đánh vào đầu một sĩ quan Cảnh sát và tấn công Cảnh sát bằng b́nh xịt hơi cay và các mảnh đồ đạc hư vỡ khác. Các b́nh luận gia trên nhiều báo chí cho rằng việc kư lệnh ân xá tức khắc 1.500 người tấn công Quốc hội ngày 6/1/2021 là cách trả ơn của Donald Trump đối với những kẻ tin theo lời dối trá của ông; đồng thời là lúc Trump trả thù ngành Tư Pháp Hoa Kỳ trong thời gian qua đă bác bỏ các đơn kiện của Trump nói là Trump thắng cử nhưng bị Joe Biden và đảng Dân Chủ gian lận; nhất là nhằm trừng trị ngành Tư Pháp Mỹ đă xử Trump quả tang phạm 34 tội h́nh sự qua vụ án Tiền bịt miệng cô đào khiêu dâm phim người lớn Stormy Daniels. Các kênh Truyền h́nh thời sự Hoa Kỳ tường thuật một số những người da trắng trong tổ chức KKK mặc áo trùm người bịt đầu bằng cái nón chụp nhọn khoát 2 lỗ mắt trong đêm 20/1/2025 đă xuất hiện tại một số thành phố thuộc những Tiểu bang Đỏ Hoa Kỳ hô hào khẩu hiệu “Người da Trắng thượng đẳng” và nhiều tên thuộc nhóm bạo loạn “Oath Keepers” và “Proud Boys” hô hào trang bị vũ khí và trả thù nhưng không nói trả thù ai!. HẠNH DƯƠNG