Theo như có nhóm người đang cố gắng vượt biên trái phép mang trang phục khó ḷng chống chịu nổi nhiệt độ đang xuống tới -30 độ C từ bức ảnh chụp màn h́nh từ video của RCMP cho thấy người nhập cư băng qua biên giới Manitoba vào Canada, khiến cả thế giới sửng sốt.
Từ video của RCMP cho thấy nhóm người băng qua biên giới Manitoba vào Canada.
15 người đă bị bắt khi đang vượt biên trong điều kiện quá mạo hiểm vào Canada, khiến sự chú ư lại đổ dồn vào khu vực biên giới với Mỹ đang được theo dơi chặt chẽ, Guardian đưa tin hôm 7/2.
"T́nh cảnh tàn khốc"
Cảnh sát Alberta (Canada) tuần qua đă ngăn chặn hai nhóm người đang cố gắng vượt biên trái phép vào Canada, trong đó có một nhóm có 5 trẻ em ăn mặc không đủ ấm để có thể chống chọi với cái lạnh có thể xuống tới -30 độ C vào thời điểm này trong năm.
Trợ lư Cảnh sát trưởng Alberta Lisa Moreland nói với các phóng viên ở Edmonton (thủ phủ tỉnh Alberta) rằng 9 người từ Venezuela được t́m thấy đang lội bộ qua tuyết dày và kéo theo những chiếc vali. Nhóm này đang trên đường đến Alberta và di chuyển trong thời tiết "vô cùng lạnh giá".
Một nhóm thứ hai, gồm 6 người lớn từ Jordan, Sudan, Chad và Mauritius, được t́m thấy trong một khu rừng gần biên giới Manitoba với Mỹ sau khi lọt vào thiết bị giám sát của một máy bay của Cơ quan Cảnh sát Quốc gia Canada (RCMP) sử dụng camera nhiệt.
Cả hai nhóm đều không có quần áo phù hợp với điều kiện giá lạnh vào thời điểm đó. Bà Moreland cho hay những người di cư có thể đă phải chịu đựng một "t́nh cảnh tàn khốc" tương tự vụ tử nạn thương tâm v́ lạnh giá của gia đ́nh Patel - cặp vợ chồng người Ấn Độ đă thiệt mạng cùng 2 đứa con, một mới biết đi và một bé 11 tuổi, gần biên giới vào năm 2022.
"Ở đây một phần vấn đề là vượt biên giới, c̣n một phần khác là câu chuyện nhân đạo", bà Moreland nói thêm. "Có những trường hợp đă không thể vượt qua điều kiện khắc nghiệt này".
Trong một vụ việc làm nổi rơ thực tế chết chóc tại biên giới phía bắc Canada trong mùa đông, một người đàn ông bị dẫn độ từ Canada đă bị đưa ra xét xử tại tiểu bang New York về tội buôn người hôm 6/2 liên quan đến cái chết của một phụ nữ mang thai 33 tuổi đến từ Mexico. Giới chức trách đă t́m thấy dấu chân trên tuyết dẫn đến một con sông ở New York, nơi nạn nhân trong vụ việc - cô Ana Vasquez-Flores - chết đuối vào tháng 12/2023.
Kể từ khi đắc cử, ông Donald Trump đă tập trung vào biên giới với Canada, cáo buộc đây là nguồn gốc của một lượng lớn fentanyl (đổ vào Mỹ) và t́nh trạng di cư bất hợp pháp - cả hai đều không có bằng chứng xác thực.
Cơ quan Hải quan và Bảo vệ Biên giới Mỹ cho biết 23.721 người đă bị bắt giữ trước khi vượt biên giới phía bắc trong năm tài chính vừa qua, tăng so với 2.238 người bị bắt giữ hai năm trước đó. Trong khi đó, các nhân viên biên giới đă bắt giữ 1,5 triệu người tại biên giới Mỹ với Mexico vào năm ngoái.
Nỗ lực đối phó với tổng thống Mỹ
Để xoa dịu tổng thống Mỹ, chính phủ liên bang Canada đă cam kết với ông Trump sẽ chi 1,3 tỷ CAD (900 triệu USD) để kiểm soát dọc theo biên giới, bao gồm hai máy bay trực thăng Black Hawk và máy bay không người lái.
Các thủ hiến tỉnh cũng cam kết các nguồn lực mới. Đầu năm nay, thủ hiến Alberta, bà Danielle Smith, cho biết tỉnh này sẽ thành lập một đơn vị tuần tra cảnh sát mới, với 50 cảnh sát trưởng có vũ trang, 10 máy bay không người lái giám sát thời tiết lạnh và một số chó nghiệp vụ phát hiện ma túy với chi phí 29 triệu CAD.
Bà Moreland nói rằng cảnh sát đang "làm tṛn trách nhiệm bảo vệ biên giới" nhưng không ghi nhận vụ bắt giữ nào liên quan đến các nỗ lực mới về biên giới.
Thắng lợi của ông Trump năm ngoái - và lời cam kết ban hành lệnh trục xuất hàng loạt lớn nhất lịch sử - ban đầu đă khiến giới lănh đạo chính trị ở Canada lo ngại rằng nước này có thể chứng kiến làn sóng người di cư chạy trốn về phía bắc và vượt qua các khu vực không được tuần tra của biên giới dài 8.850 km - như những ǵ đă xảy ra trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump.
“Những ǵ chúng ta thấy trong những ngày và tuần sau khi ông Trump thắng cử chỉ là sự gieo rắc nỗi sợ hăi”, bà Abdulla Daoud từ Trung tâm tị nạn ở Montreal cho biết. “Và không có điều ǵ trong số những cảnh báo đó - về khả năng hàng trăm ngh́n người sẽ đến biên giới - từng trở thành hiện thực”.
Trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump, hàng chục ngh́n người Haiti đă chạy trốn đến Canada sau khi tổng thống chấm dứt cơ chế bảo vệ tạm thời cho nhóm người này. Vào thời điểm đó, Thủ tướng Canada Trudeau đă đăng trên mạng xă hội rằng: “Đối với những người chạy trốn khỏi sự đàn áp, khủng bố và chiến tranh, Canada sẽ chào đón các bạn, bất kể đức tin của bạn là ǵ. Sự đa dạng là sức mạnh của chúng tôi #WelcomeToCanada”.
Năm 2022, gần 40.000 người đă nhập cảnh vào Canada qua Đường Roxham, một lối đi không chính thức trong các khu rừng ở phía bắc New York, nơi đă trở thành điểm nóng chính trị trong những năm gần đây.
Năm 2023, Canada sửa đổi một thỏa thuận với Mỹ về biên giới, trên thực tế là đóng cửa Đường Roxham, chấm dưt t́nh trạng nhập cảnh qua đây. Việc đóng cửa đă ngăn chặn các lối đi không chính thức nhưng các yêu cầu xin tị nạn tại các cơ sở nhập cảnh kể từ đó đă tăng lên.
"Dữ liệu cho thấy nhiều người trong số đó - 83% - đă thành công tại ṭa án. Phần lớn những người đến xin tị nạn thực sự đang gặp nguy hiểm và đang t́m kiếm sự an toàn khỏi sự đàn áp", bà Daoud cho biết.
Ngay cả giữa các nỗ lực đàn áp nhập cư và mối đe dọa trục xuất, Canada không ghi nhận sự gia tăng đáng kể nào về các lối đi không chính thức vào nước này. Bà Daoud cho biết làn sóng người chạy trốn đến Canada vào năm 2017 là những người dùng Mỹ làm nơi chuyển tiếp v́ không có cách nào để họ xin tị nạn.
"Nhưng nay ông Trump đang nhắm mục tiêu vào những cá nhân ở Mỹ đă ở đó trong nhiều thập kỷ. Một số thậm chí c̣n sinh ra ở đó. Bây giờ, vấn đề đă hoàn toàn khác”, bà nhấn mạnh.
Theo quy định hiện hành, một người có thể nộp đơn xin tị nạn nếu không bị phát hiện ở Canada trong 14 ngày, từ đó nảy sinh những cuộc vượt biên nguy hiểm và có thể gây chết người. “Các quy định hiện hành và bối cảnh hiện tại là một rào cản lớn đối với hầu hết mọi người”, bà Daoud cho biết. “Nhưng chúng ta vẫn sẽ thấy nhiều người vượt biên v́ thực tế là đó không phải là rào cản đối với những người không c̣n lựa chọn nào khác".