Quân bài mặc cả đắc lực ông Trump trao cho ông Putin trong đàm phán về Ukraine

[PinaColada]

Trong nỗ lực tìm kiếm một thỏa thuận hòa bình lịch sử giữa Nga và Ukraine, Tổng thống Mỹ Trump đóng vai trò như một nhà trung gian hòa giải lớn. Ông Trump được cho là đã trao cho ông Putin nhiều quân bài mặc cả trong các cuộc đàm phán nhằm chấm dứt xung đột.
Nhưng cách tiếp cận của ông đối với Nga và Ukraine rất khác biệt. Ông Trump đã gây nhiều sức ép cho Ukraine, trong khi tỏ ra mềm mỏng và kiên nhẫn hơn khi thuyết phục Nga. Ukraine “hiện không có bất cứ quân bài nào trong tay” - như những gì ông Trump nói với Tổng thống Zelenskyy tại Phòng Bầu dục vào tháng 2/2025.

Theo giới phân tích, Ukraine vốn phụ thuộc vào viện trợ quốc phòng của Mỹ và châu Âu có thể mất lợi thế nếu cuộc chiến tiêu hao này kéo dài trong nhiều năm. Nhưng cách tiếp cận của Tổng thống Trump cũng góp phần gây thêm khó khăn cho Kiev.

Mỹ đã dẫn đầu các cuộc đàm phán với các quan chức từ cả hai nước tại Saudi Arabia trong tuần này, với hy vọng sẽ đạt được thêm tiến triển hướng tới một lệnh ngừng bắn rộng rãi hơn. Dưới đây là một số con bài mặc cả mà ông Trump được cho là đã trao cho ông Putin.

Điện đàm nhiều lần với Tổng thống Putin
Tổng thống Trump không hề che giấu ý muốn cải thiện quan hệ với Nga. Ông đã bày tỏ thiện chí hợp tác với Tổng thống Putin trong cuộc điện đàm kéo dài 90 phút ngay sau khi nhậm chức. Cuộc điện đàm đó đã chấm dứt chính sách cô lập Nga của Mỹ, kéo dài 3 năm dưới thời chính quyền Joe Biden.

Sau đó không lâu, nhà lãnh đạo Mỹ tiếp tục có cuộc điện đàm khác với người đồng cấp Nga, dài hơn so với cuộc gọi đầu tiên. Cuộc gọi này diễn ra sau khi ông Putin từ chối chấp nhận các điều khoản của lệnh ngừng bắn kéo dài 30 ngày mà Mỹ và Ukraine đã thống nhất. Theo giới phân tích, nếu ông Trump trì hoãn việc đối thoại với ông Putin, ông sẽ có đòn bẩy lớn hơn với Điện Kremlin để nêu bật những nhượng bộ bổ sung liên quan đến cuộc chiến.

Đàm phán với Nga mà không có sự hiện diện của Ukraine
Các cuộc điện đàm giữa ông Trump và ông Putin chỉ là khởi đầu cho sự phá băng trong quan hệ 2 nước. Các quan chức cấp cao của Mỹ và Nga đã gặp mặt trực tiếp tại Saudi Arabia vào giữa tháng 2/2025 và vạch ra một kế hoạch tái khởi động hợp tác song phương trên nhiều mặt trận, trong đó có việc khôi phục lại các đại sứ quán tương ứng của mỗi nước ở Washington và Moscow, khai phá tiềm năng hợp tác kinh tế và thậm chí nới lỏng các lệnh trừng phạt.

Những sáng kiến ​​đó có thể được thực thi nếu Nga và Ukraine đạt được thỏa thuận hòa bình. Nhưng các bên đã không đạt được thỏa thuận. Còn Ukraine và các đối tác châu Âu của nước này đều không có vị trí tại bàn đàm phán. Điều này cho thấy chính quyền mới của Mỹ không quá mặn mà với các đồng minh truyền thống.

Nói rõ ràng về những gì Ukraine có thể phải từ bỏ
Tổng thống Trump đã gạt bỏ những câu hỏi về việc Nga phải từ bỏ những gì như một phần của thỏa thuận hòa bình tương lai. Nhưng ông và các trợ lý hàng đầu đã nói rõ, Ukraine cần phải từ bỏ một số lãnh thổ của nước này hiện do Nga kiểm soát. Cố vấn an ninh quốc gia Michael Waltz đã mô tả điều đó là "thực tế" xét đến tình hình chiến trường sau 3 năm giao tranh.

Trong tuần qua, Tổng thống Trump cho biết, đã có những cuộc thảo luận về việc quốc gia nào sẽ kiểm soát các khu vực của Ukraine, trong đó có cả nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia. Tuần trước, ông thậm chí còn nhấn mạnh nếu Ukraine muốn duy trì quyền kiểm soát cơ sở này, họ có thể cân nhắc hợp tác với Mỹ điều hành nhà máy hậu xung đột.

Tuyên bố của ông Trump yêu cầu Ukraine phải đánh đổi cho các khoản viện trợ của Mỹ nhằm đảm bảo rằng Washington thu hồi được 120 tỷ USD viện trợ quốc phòng mà họ đã cung cấp kể từ khi xung đột bắt đầu. Bất chấp những lo ngại về sức ép của Mỹ, ông Zelensky đã bày tỏ mong muốn ký thỏa thuận khoáng sản như một dấu hiệu cho thấy cam kết của Ukraine đối với tiến trình hòa bình và ngoại giao của ông Trump. Trong khi đó, Nga không bị đẩy vào tình thế tương tự.

Gây sức ép đối với với Ukraine
Ngoài việc tranh cãi với Tổng thống Zelensky tại Phòng Bầu dục sau khi ông công khai đặt câu hỏi về mức độ nghiêm túc của Nga trong chấm dứt xung đột, ông Trump đã thể hiện sự nhất quán trong việc sử dụng đòn bẩy nhằm gây áp lực lên nhà lãnh đạo Ukraine. Tổng thống Trump đã tạm thời cắt đứt mọi viện trợ quốc phòng của Mỹ và dừng chia sẻ thông tin tình báo. Nhưng các động thái này đã bị đảo ngược sau khi Ukraine đồng ý đề xuất ngừng bắn trong 30 ngày.

Ngoài ra, ông Trump đã nhắc lại lời kêu gọi của Tổng thống Putin về việc tiến hành các cuộc bầu cử mới ở Ukraine. Tuy nhiên, nhiều quan chức Ukraine cho biết, họ không thể tổ chức bầu cử khi đất nước đang trong tình trạng thiết quân luật.

Loại trừ các đảm bảo an ninh cho Ukraine và tư cách thành viên NATO
Tổng thống Trump đã từ chối ý tưởng Mỹ sẽ đứng ra để đảm bảo an ninh cho Ukraine sau thỏa thuận ngừng bắn đạt được. Điều này khiến châu Âu phải chạy đua để tăng chi tiêu và sản xuất quốc phòng để đảm bảo an ninh cho chính họ cũng như hỗ trợ Ukraine.

"Tổng thống Trump không yêu cầu ông Putin phải đồng ý ngay lập tức với các đề mà ông đưa ra, nhưng lại muốn ông Zelensky phải làm điều này", ông Daniel Fried, cựu đại sứ Mỹ tại Ba Lan, hiện là thành viên cấp cao tại Hội đồng Đại Tây Dương lưu ý.

Liên quan đến mong muốn của Ukraine về gia nhập NATO, Tổng thống Donald Trump tuyên bố rằng Ukraine nên từ bỏ tham vọng gia nhập Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO), cho rằng đây có thể là một trong những nguyên nhân dẫn đến cuộc xung đột hiện nay với Nga.

Tuần trước, sau khi nhà lãnh đạo Nga từ chối đồng ý lệnh ngừng bắn trong 30 ngày mà Mỹ và Ukraine đã nhất trí, Tổng thống Trump không chỉ trích sự ông Putin, thay vào đó, đã đánh giá cao thiện chí của nhà lãnh đạo Nga trong việc dừng tấn công vào cơ sở hạ tầng năng lượng và cho đây là bước đi tích cực.

Kết thúc nhiều cuộc điều tra Nga
Sau cuộc điện đàm giữa ông Trump và ông Putin vào ngày 18/3, Mỹ đã rút khỏi một nhóm đa quốc gia được thành lập điều tra những nhà lãnh đạo chịu trách nhiệm cho cuộc xung đột tại Ukraine, trong đó có cả ông Putin. Ngoài ra, một số cơ quan an ninh quốc của của Mỹ cũng dừng các cuộc điều tra về cáo buộc Nga tấn công mạng và phát tán thông tin sai lệch.

VietBF@ sưu tập