- Tổng thống Mỹ Barack Obama dự kiến sẽ bày tỏ quan ngại về những tranh chấp lănh thổ giữa Trung Quốc với các nước láng giềng Đông Nam Á.
Tổng thống Mỹ Barack Obama dự kiến sẽ bày tỏ quan ngại về những tranh chấp lănh thổ giữa Trung Quốc với các nước láng giềng Đông Nam Á đă làm dấy lên căng thẳng trong khu vực và cản trở nỗ lực thúc đẩy hợp tác kinh tế trong phiên họp ngày thứ 2 của hội nghị thượng đỉnh Đông Á.
Tổng thống Obama phát biểu tại một trường đại học ở Yangon, Myanmar.
Lặp lại quan điểm lâu nay của Trung Quốc, Thủ tướng Ôn Gia Bảo hôm 19/11 đă nhấn mạnh rằng các tranh chấp lănh thổ giữa nước này và các nước láng giềng không nên được "quốc tế hóa" và đem ra thảo luận tại các sự kiện đa phương như hội nghị thượng đỉnh.
Trong phiên họp ngày 19/11, Tổng thống Obama và các nhà lănh đạo ASEAN đă thông qua một cơ sở pháp lư hỗ trợ cho việc kiểm soát các tranh chấp về tuyên bố chủ quyền biển bằng Tuyên bố chung Mỹ-ASEAN.
Sau một thời gian dài tương đối yên tĩnh, hai năm qua, căng thẳng trong tranh chấp lănh hải trên Biển Đông lại gia tăng sau khi Philippines và Việt Nam liên tục bày tỏ lo ngại rằng Trung Quốc đang ngày càng trở nên hung hăng hơn trong các tuyên bố bất hợp pháp về chủ quyền của ḿnh tại Biển Đông.
Một trong những sự cố nghiêm trọng nhất xảy ra gần đây là các tàu của Philippines và Trung Quốc đă đối đầu nhau tại băi cạn Scarborough hồi tháng 4/2012.
Các căng thẳng liên tiếp đă dẫn đến một số cuộc đối đầu ngoại giao cứng rắn trong năm và trở thành đề tài "nóng" trong nhiều hội nghị khu vực vốn có chủ đề chính là tập trung vào việc cải thiện quan hệ kinh tế.
Ngày đầu tiên của Hội nghị Thượng đỉnh Đông Á, vấn đề này một lần nữa lại trở nên nổi bật hơn tất cả. Campuchia, chủ tịch ASEAN năm nay, tuyên bố rằng 10 nước ASEAN đă đồng ư không nên "quốc tế hóa" các tranh chấp. Điều này được đánh giá như là một chiến thắng ngoại giao quan trọng đối với Trung Quốc.
Tuy nhiên, Philippines đă nhanh chóng lên tiếng phủ nhận thông tin trên và Tổng thống Benigno Aquino đă "la rầy" Thủ tướng Campuchia Hun Sen trong cuộc họp hôm 19/11.
"Thế nào là đồng thuận? Đồng thuận có nghĩa là 100% đồng ư. Làm sao có thể có một sự đồng thuận khi hai chúng tôi đang nói chúng tôi không đồng t́nh với điều đó" - Ngoại trưởng Philippines Albert del Rosario nói với các phóng viên sau khi thông tin trên được công bố.
Mặc dù có những căng thẳng, các nhà lănh đạo dự kiến sẽ đạt được tiến bộ về các vấn đề kinh tế quan trọng vào thứ Ba.
Nguyễn Hường (nguồn AFP)