Trung Quốc hợp sức Ấn Độ, Nga, Pakistan ngăn ông Trump giành lại căn cứ Bagram ở Afghanistan

[pizza]

Tổng thống Mỹ Donald Trump đang khiến hàng loạt cường quốc châu Á bất bình với kế hoạch “giành lại quyền kiểm soát căn cứ không quân Bagram” ở Afghanistan — động thái được ông cho là cần thiết vì “lợi ích chiến lược” do căn cứ này nằm gần phía tây Trung Quốc.

Căn cứ Không quân Bagram tại tỉnh Parwan, Afghanistan, nhìn từ bên ngoài, sau khi quân đội Mỹ rút khỏi đây vào tháng 7/2021. (Ảnh: Reuters)

Tại Hội nghị Tham vấn về Afghanistan theo Định dạng Moscow lần thứ 7 diễn ra hôm thứ Ba (7/10) tại thủ đô Moscow, Ấn Độ, Pakistan và Trung Quốc đã bất ngờ cùng chung lập trường với Iran và Nga, đồng loạt phản đối kế hoạch giành lại quyền kiểm soát căn cứ không quân Bagram của ông Trump.

Trong tuyên bố chung được Bộ Ngoại giao Nga công bố, các nước khẳng định: “Chúng tôi không thể chấp nhận việc bất kỳ quốc gia nào triển khai cơ sở hạ tầng quân sự tại Afghanistan hoặc các nước láng giềng, vì điều đó không phục vụ lợi ích của hòa bình và ổn định khu vực".

Tham dự hội nghị còn có đại diện từ Afghanistan, Iran, Kazakhstan, Kyrgyzstan, Tajikistan, Uzbekistan và Belarus (với tư cách khách mời). Được thành lập từ năm 2017, Hội nghị Tham vấn về Afghanistan theo Định dạng Moscow đã trở thành diễn đàn đối thoại khu vực quan trọng nhất về vấn đề Afghanistan.

Ông Trump muốn Bagram vì “nằm sát Trung Quốc”
Phát biểu trong nhiều dịp gần đây, ông Trump cho rằng Mỹ cần giành lại căn cứ Bagram vì vị trí chiến lược của nó, nằm chỉ khoảng một giờ bay từ khu vực Trung Quốc phát triển vũ khí hạt nhân.


“Chúng tôi đang cố gắng lấy lại căn cứ đó. Một phần lý do là vì nó chỉ cách khu vực Trung Quốc chế tạo vũ khí hạt nhân khoảng một giờ bay. Và nếu Taliban không hợp tác, những điều tồi tệ sẽ xảy ra", ông nói trong cuộc họp báo chung với Thủ tướng Anh Keir Starmer tháng trước.

Ông cũng nhấn mạnh rằng Afghanistan nên “trả lại” Bagram cho Mỹ, đồng thời ám chỉ sẽ có biện pháp mạnh nếu chính quyền Taliban từ chối.

Taliban: “Chủ quyền Afghanistan là tối thượng”
Phản ứng trước phát biểu của ông Trump, chính quyền Taliban tuyên bố kiên quyết bác bỏ mọi sự hiện diện quân sự nước ngoài.

Phó phát ngôn viên Taliban Hamdullah Fitrat nhấn mạnh: “Chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ Afghanistan là tối quan trọng. Thay vì lặp lại những sai lầm trong quá khứ, cần theo đuổi một chính sách thực tế và hợp lý hơn".

Hiện căn cứ Bagram nằm dưới quyền kiểm soát của Bộ Quốc phòng do Taliban lãnh đạo, trở thành biểu tượng cho việc Mỹ rút quân khỏi Afghanistan năm 2021 sau 20 năm hiện diện.

Căn cứ Bagram được xây dựng từ thập niên 1950 bởi Liên Xô, sau đó trở thành căn cứ lớn nhất của quân đội Mỹ tại Afghanistan, trung tâm của chiến dịch chống khủng bố suốt hai thập niên. Khi Mỹ và NATO rút quân năm 2021 dưới thời Tổng thống Joe Biden, nơi này được Taliban tiếp quản hoàn toàn.

Việc ông Trump đòi khôi phục căn cứ Bagram đã gợi lại ký ức cay đắng của nhiều nước trong khu vực, đặc biệt là Nga, Iran, Trung Quốc và Pakistan – những nước từng phản đối mạnh mẽ sự hiện diện quân sự lâu dài của Mỹ tại Trung Á.

Hội nghị Tham vấn về Afghanistan theo Định dạng Moscow lần này tạo nên một sự đồng thuận hiếm hoi khi ba đối thủ truyền thống – Ấn Độ, Pakistan và Trung Quốc – đều phản đối kế hoạch của Washington. Các nước cho rằng việc Mỹ trở lại Afghanistan có thể làm mất ổn định khu vực, kích hoạt làn sóng đối đầu mới giữa các cường quốc.

Tuyên bố chung tại Moscow khẳng định lại mục tiêu chung của các nước trong khu vực: “Hỗ trợ xây dựng Afghanistan trở thành một quốc gia độc lập, thống nhất và hòa bình, không là căn cứ cho bất kỳ lực lượng quân sự nước ngoài nào".

Giới quan sát bình luận rằng, động thái của ông Trump là phần mở đầu cho một chính sách đối ngoại cứng rắn hơn của Mỹ tại Trung Á, nhằm ngăn chặn ảnh hưởng ngày càng lớn của Trung Quốc trong khu vực.

Tuy nhiên, với việc Ấn Độ, Pakistan, Trung Quốc và Nga cùng đứng về một phía, nỗ lực này của ông Trump có nguy cơ khiến Mỹ bị cô lập trong bàn cờ địa chính trị Á – Âu.

Vietbf @ Sưu tầm