Được phát hiện t́nh cờ vào năm 1986, Yonaguni Monument nhanh chóng trở thành bí ẩn khảo cổ học gây tranh căi nhất Nhật Bản – một "thành phố ch́m" khiến giới khoa học chia rẽ suốt gần 40 năm.
Giữa ḷng biển, cách đảo chính Okinawa khoảng 100 km về phía tây nam, tồn tại một trong những bí ẩn khảo cổ học gây tranh căi nhất của Nhật Bản – Yonaguni Monument. Cấu trúc đá ngầm khổng lồ này không chỉ khiến giới nghiên cứu tranh căi kịch liệt về nguồn gốc của nó trong suốt nhiều thập kỷ, mà c̣n khơi gợi trí tưởng tượng của công chúng về một nền văn minh cổ đại từng bị đại dương nuốt chửng.
Cấu trúc bí ẩn dưới ḷng đại dương
Năm 1986, trong khi đang lặn biển để khảo sát các địa điểm thu hút cá mập búa phục vụ ngành du lịch, thợ lặn Kihachiro Aratake đă phát hiện một khối đá khổng lồ nằm ở độ sâu khoảng 25 mét dưới mặt nước gần đảo Yonaguni. Điều đặc biệt là khối đá này không giống với bất kỳ cấu trúc tự nhiên nào ông từng thấy trước đó: các bậc thang được tạo thành từ những phiến đá lớn, phẳng, xếp chồng lên nhau một cách đều đặn và có những góc vuông chuẩn xác đến khó tin.
Khám phá này nhanh chóng thu hút sự chú ư của giới khoa học, đặc biệt là các nhà địa chất học, khảo cổ học và sử gia. Câu hỏi lớn nhất được đặt ra: Yonaguni là sản phẩm của tự nhiên, hay là tàn tích c̣n sót lại của một nền văn minh đă biến mất?
Yonaguni Monument trải dài khoảng 100 mét theo chiều dài, rộng 60 mét và cao hơn 25 mét. Cấu trúc có h́nh bậc thang, với các bề mặt phẳng, góc cạnh rơ ràng và những phiến đá dường như được tách rời, sắp xếp theo một tŕnh tự nhất định. Một số chi tiết đáng chú ư bao gồm các "bậc thang khổng lồ", các hành lang đá, một "cổng ṿm" bằng đá, và đặc biệt là một khối đá được cho là có h́nh dạng giống con rùa – chi tiết khiến nhiều người liên tưởng đến biểu tượng trong các nền văn hóa cổ đại châu Á.
Toàn bộ cấu trúc mang lại cảm giác về một công tŕnh nhân tạo hơn là một khối đá tự nhiên. Sự đối xứng, tỉ lệ và tính tổ chức của nó khiến người xem không khỏi liên tưởng đến các đền đài cổ hoặc một thành phố bị chôn vùi dưới nước.
Nền văn minh đă mất… hay tṛ đùa của tự nhiên?
Một trong những người ủng hộ mạnh mẽ giả thuyết Yonaguni là công tŕnh nhân tạo là giáo sư Masaaki Kimura, nhà địa chất học thuộc Đại học Ryukyu. Trong nhiều năm nghiên cứu, ông khẳng định rằng cấu trúc này là tàn tích của một nền văn minh cổ đại, có thể có niên đại từ 5.000 đến 10.000 năm trước. Kimura cho biết đă t́m thấy nhiều bằng chứng cho thấy hoạt động con người từng tồn tại tại đây: những dấu cắt trên đá, các lối đi nhân tạo, cấu trúc giống bể nước, bậc thềm, và các “cột đá” được dựng song song nhau.
Ông cho rằng khu vực này có thể từng nằm trên mặt đất trước khi bị ch́m do động đất hoặc sự thay đổi mực nước biển sau Kỷ Băng hà cuối cùng. Nếu đúng, Yonaguni có thể là một trong những thành phố cổ dưới nước lâu đời nhất thế giới – thậm chí có trước các kim tự tháp Ai Cập.
Tuy nhiên, không phải tất cả các nhà khoa học đều đồng t́nh với giả thuyết của Kimura. Một số chuyên gia địa chất quốc tế, như tiến sĩ Robert Schoch từ Đại học Boston, cho rằng cấu trúc của Yonaguni có thể giải thích bằng các hiện tượng địa chất tự nhiên. Theo họ, khu vực này vốn là đá trầm tích dạng lớp, dễ bị phân tách theo các mặt phẳng tự nhiên. Các vết nứt và hiện tượng xói ṃn do ḍng chảy dưới biển qua hàng ngàn năm đă vô t́nh tạo nên các đường nét tưởng như được chạm khắc bởi con người.
Họ cũng cho rằng chưa có bằng chứng khảo cổ học cụ thể nào – như công cụ, xương cốt, đồ gốm hay chữ viết – được t́m thấy trong khu vực có thể chứng minh sự tồn tại của một nền văn minh tại đây.
Điểm giao thoa giữa khảo cổ và huyền thoại
Không chỉ dừng lại ở góc nh́n khoa học, Yonaguni Monument c̣n trở thành tâm điểm của các thuyết giả tưởng. Nhiều người tin rằng nơi đây là một phần của lục địa Mu – một lục địa huyền thoại được cho là đă ch́m dưới biển Thái B́nh Dương. Những chi tiết kiến trúc tại Yonaguni khiến không ít người liên tưởng đến các mô tả về thành phố Atlantis, hay các đền thờ bị lăng quên được nhắc đến trong văn hóa châu Á cổ đại.
Sự mơ hồ giữa tự nhiên và nhân tạo của Yonaguni chính là điều khiến nơi này trở nên đặc biệt – một không gian nơi lịch sử, huyền thoại và khoa học chạm mặt nhau mà không ai nắm chắc được câu trả lời cuối cùng.
Ngày nay, Yonaguni Monument là một trong những địa điểm lặn nổi tiếng nhất ở Nhật Bản, thu hút hàng ngàn thợ lặn và khách du lịch mỗi năm. Dù chưa được chính thức công nhận là di tích khảo cổ, nhưng giá trị văn hóa, lịch sử và khoa học mà nó mang lại là điều không thể phủ nhận.
Nếu tương lai, các công nghệ khảo cổ dưới nước phát triển hơn và việc khảo sát toàn diện được tiến hành, Yonaguni có thể mở ra cánh cửa dẫn đến những hiểu biết hoàn toàn mới về lịch sử nhân loại – hoặc ít nhất, là về cách thiên nhiên có thể “chế tác” ra những tuyệt tác khiến con người kinh ngạc.
VietBF@ sưu tập
