|
Trận động đất mạnh 6,9 độ Richter xảy ra lúc 17 giờ 4 phút (giờ địa phương), với tâm chấn nằm gần núi Loma Prieta trong dăy Santa Cruz, cách trung tâm thành phố San Francisco khoảng 100 km về phía nam.
Dù thời gian rung lắc chỉ kéo dài chưa đến 20 giây, nhưng sức tàn phá mà nó gây ra là vô cùng khủng khiếp. Những con đường cao tốc đổ sập, nhà cửa nghiêng ngả, cầu cống găy đôi, và hàng ngh́n người mắc kẹt trong đống đổ nát.
Quận Santa Cruz là nơi chịu thiệt hại nặng nề nhất. Gần như toàn bộ khu trung tâm của thành phố Santa Cruz bị phá hủy. Nhiều ṭa nhà cổ bằng gạch bị sụp đổ hoàn toàn, khiến hàng chục người thiệt mạng.
Ở San Francisco, đoạn cầu hai tầng Cypress Street Viaduct, một phần của xa lộ I-880 bị sập khiến hàng chục phương tiện rơi xuống tầng dưới.
Cảnh tượng tang thương diễn ra giữa giờ tan tầm, khi hàng ngh́n người đang lưu thông trên đường. Tổng cộng, 63 người thiệt mạng, hơn 3.700 người bị thương, và thiệt hại tài sản ước tính lên tới 6 tỷ USD (tương đương hơn 14 tỷ USD hiện nay).
Trận động đất cũng khiến cầu Bay Bridge, cây cầu nối San Francisco và Oakland bị hư hại nghiêm trọng khi một đoạn đường dài gần 15 mét sập xuống vịnh. Cảnh tượng này được truyền h́nh trực tiếp trên sóng quốc gia, khiến hàng triệu người Mỹ sững sờ.
Việc cầu sập ngay giữa giờ cao điểm đă gây tê liệt giao thông suốt nhiều ngày liền. Đến hôm sau, các đội cứu hộ vẫn phải dùng cần cẩu và máy cắt thép để t́m kiếm người bị nạn trong đống bê tông đổ nát.
Quận Santa Cruz là nơi bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi trận động đất mạnh 6,9 độ richter. Khoảng 60 người đă thiệt mạng do nhà cửa đổ sập và lở đất. Đây là trận động đất lớn đầu tiên trên đứt găy San Andreas kể từ trận động đất San Francisco năm 1906.
Tại khu vực Santa Cruz, lực lượng cứu hộ gặp muôn vàn khó khăn. Nhiều ngôi nhà cổ sập hoàn toàn, đè lên cư dân bên trong. Đường dây điện và hệ thống cấp nước bị cắt đứt, khiến nguy cơ cháy lan và dịch bệnh tăng cao.
Tuy nhiên, giữa thảm họa, tinh thần đoàn kết của người dân California một lần nữa được thể hiện rơ rệt. Hàng trăm t́nh nguyện viên, bác sĩ, lính cứu hỏa và cả những người dân b́nh thường đă cùng nhau đào bới, di chuyển gạch đá bằng tay trần để cứu người bị mắc kẹt.
Theo các nhà địa chất học, trận động đất Loma Prieta là hệ quả của hoạt động trượt dọc theo đứt găy San Andreas, đường đứt găy khổng lồ kéo dài hơn 1.200 km qua bang California.
Đây cũng là lần đầu tiên kể từ trận động đất San Francisco năm 1906, đứt găy này hoạt động mạnh đến vậy. Sức chấn động của nó lan xa hàng trăm km, khiến nhà cửa tại các khu vực như Monterey, Oakland và thậm chí cả vùng trung tâm Sacramento đều cảm nhận được rung lắc.
Điều may mắn là, nhờ trận đấu World Series diễn ra vào thời điểm đó, rất nhiều người dân đă rời khỏi nhà để đến sân vận động hoặc tụ tập xem truyền h́nh, giúp giảm đáng kể số người thương vong. Nhiều chuyên gia nhận định, nếu trận động đất xảy ra vào ban đêm, khi mọi người đều đang ở trong nhà, con số thiệt hại có thể c̣n cao hơn gấp nhiều lần.
Sau thảm họa, chính quyền bang California đă nhanh chóng khởi động chiến dịch khắc phục quy mô lớn. Hàng ngh́n kỹ sư, công nhân và quân nhân được huy động để gia cố cầu đường, tái thiết nhà cửa và kiểm tra hàng loạt công tŕnh công cộng.
Đồng thời, trận động đất cũng làm thay đổi cách người Mỹ nh́n nhận về an toàn công tŕnh. Các tiêu chuẩn xây dựng chống động đất sau đó được siết chặt, đặc biệt tại các khu vực nằm dọc theo đứt găy San Andreas.
Đến nay, Loma Prieta vẫn được nhắc đến như một bước ngoặt lớn trong lịch sử khoa học địa chấn và quản lư thảm họa của Hoa Kỳ. Sự kiện này không chỉ là lời nhắc nhở về sức mạnh đáng sợ của thiên nhiên, mà c̣n là minh chứng cho tinh thần kiên cường của người dân California, những con người sẵn sàng đứng dậy từ đổ nát để xây dựng lại mọi thứ.
Hơn ba thập kỷ đă trôi qua, cầu Bay Bridge đă được xây mới, các ṭa nhà đổ nát được thay bằng công tŕnh hiện đại, nhưng những kư ức về buổi chiều kinh hoàng hôm 17 tháng 10 năm 1989 vẫn c̣n in đậm trong tâm trí nhiều người. Bởi chỉ trong khoảnh khắc ngắn ngủi, mặt đất đă nhắc nhở nhân loại một sự thật: chúng ta nhỏ bé đến nhường nào trước sức mạnh khôn lường của Trái Đất.
VietBF@ Sưu tập
|