Bắc Cực đang dần trở thành 'nhà máy' thải carbon

[Romano]

Băng vĩnh cửu ở Bắc Cực đang tan, giải phóng hàng tỷ tấn carbon vào khí quyển.
Bắc Cực, từng là một trong những bể chứa carbon quan trọng nhất của Trái đất, đang trải qua sự biến đổi đáng lo ngại. Nghiên cứu mới trên Nature Climate Change cho thấy hơn 30% lãnh nguyên, rừng và đất ngập nước tại đây đã chuyển từ hấp thụ carbon sang phát thải. Khi tính cả khí thải từ cháy rừng, con số này tăng lên 40%.

Lớp băng vĩnh cửu, vốn lưu trữ lượng carbon khổng lồ hàng nghìn năm, đang tan chảy do nhiệt độ tăng, giải phóng hàng tỷ tấn CO₂ và đẩy nhanh quá trình nóng lên toàn cầu.

Bắc Cực chứa gần một nửa lượng carbon trong đất của Trái đất - gấp đôi lượng hiện có trong khí quyển. Khi lớp băng tan, các chất hữu cơ bị phân hủy và thải ra khí nhà kính, làm tăng hiệu ứng nóng lên.Sự tan băng không chỉ ảnh hưởng đến khí hậu mà còn làm thay đổi địa hình Bắc Cực. Đất sụp xuống, hồ mới hình thành, và những vùng rộng lớn trở thành đầm lầy không ổn định. Cháy rừng ngày càng gia tăng, góp phần đẩy mạnh phát thải carbon.

Nhà khoa học khí hậu Sue Natali mô tả: “Ở vùng nội địa Alaska, khi lớp băng tan, cây cối phát triển hơn, nhưng đồng thời, mặt đất cũng bắt đầu sụp đổ. Bạn có thể thấy rõ cảnh quan biến đổi trước mắt.”

Hậu quả không chỉ ở Bắc Cực
Bắc Cực đóng vai trò quan trọng trong việc điều tiết khí hậu toàn cầu, nhưng hiện nay, nó đang trở thành một nguồn phát thải carbon lớn. Điều này gây ra những tác động nghiêm trọng.

Tăng CO₂ trong khí quyển, khiến việc kiểm soát nhiệt độ toàn cầu trở nên khó khăn hơn. Đẩy nhanh các điểm tới hạn khí hậu, làm gia tăng các vòng phản hồi mất kiểm soát. Thời tiết cực đoan hơn trên toàn cầu, với nhiều bão, nắng nóng và biến đổi mùa rõ rệt hơn.

Ta có thể ngăn chặn không?
Ngăn chặn sự tan băng vĩnh cửu là một thách thức lớn. Giải pháp quan trọng nhất là giảm khí thải từ nhiên liệu hóa thạch để hạn chế nhiệt độ tăng cao. Các nhà khoa học nhấn mạnh sự cần thiết của hành động khẩn cấp nhằm giảm phát thải khí nhà kính.

Đồng thời, việc giám sát Bắc Cực cần được đẩy mạnh. Khu vực này đang ấm lên nhanh gần bốn lần so với phần còn lại của hành tinh, nhưng nhiều khu vực vẫn chưa được nghiên cứu đầy đủ.

Nếu không có biện pháp kịp thời, Bắc Cực sẽ trở thành nguồn phát thải carbon khổng lồ, khiến cuộc khủng hoảng khí hậu ngày càng nghiêm trọng.