Nỗi sợ lớn nhất của bác sĩ chống đại dịch ai cũng như nhau. Họ sợ lây lan cho người thân, bệnh nhân và cộng đồng. Chứ những bác sĩ không hề sợ nhiễm phải virus corona và lo cho bản thân ḿnh.
Một gia đ́nh có sáu bác sĩ.
Yvonne Yui đang chờ kết quả xét nghiệm nCoV sau khi công tác tại một bệnh viện ở bờ đông Mỹ, chuyên khoa sơ sinh. Chị họ của cô Pamela Lin, một bác sĩ tại pḥng khám gia đ́nh ở Baltimore, tiểu bang Maryland, đă ho ba ngày và đang đợi kết quả.
Chồng của Lin là một chuyên gia về bệnh truyền nhiễm, quản lư ứng phó với Covid-19 tại bệnh viện Baltimore, đang có nỗi lo thiếu hụt đồ bảo hộ và trang thiết bị chữa trị. Ngoài ra c̣n có một người họ hàng khác đang làm trong pḥng cấp cứu các bệnh nhân mắc Covi-19, một bác sĩ ở Philadelphi điều trị cho những bệnh nhân suy giảm miễn dịch, đặc biệt là nhiễm virus và một bác sĩ đă nghỉ hưu đang trong tâm thế sẵn sàng chờ được huy động trước thực trạng số ca nhiễm nCov đang tăng theo cấp số nhân ở Mỹ.
Trước đây Yvonne Yui thấy may mắn được sinh ra trong gia đ́nh có truyền thống bác sĩ. Bây giờ đại gia đ́nh cô đang phải đối mặt với một thử thách lớn nhất từ trước tới nay, khi phải vật lộn với t́nh trạng tiến thoái lưỡng nan, giữa một bên là chăm sóc bệnh nhân, với một bên có khả năng lây nhiễm cho người thân yêu của họ.
Đột nhiên cô đối mặt với những câu hỏi: Ai sẽ là người chăm sóc con gái sơ sinh nếu cô nhiễm dịch? Cô nên khuyên mẹ ǵ khi bà được huy động chăm sóc bệnh nhân mắc Covid-19? Gia đ́nh cô có nguyên vẹn qua đại dịch này không?
"Tôi nghĩ về những điều này khá nhiều lần", cô nói.
Các bác sĩ trên khắp nước Mỹ, cũng như trên khắp thế giới đang phải đối mặt với khó khăn tương tự. Mỗi khi một bác sĩ ngă bệnh, một hệ thống chăm sóc sức khoẻ vốn đă căng thẳng có thể khó chống đỡ. Và điều này càng tạo nên áp lực với chính phủ.
Yvonne, 33 tuổi, nghĩ về gia đ́nh ḿnh khi cô làm xét nghiệm virus (dù rằng chưa có triệu chứng): con gái năm tháng tuổi, mẹ cô, người sống gần đó để giúp chăm sóc lũ trẻ, và chồng cô, người mắc bệnh hen suyễn, khiến anh có nguy cơ mắc Covid-19 cao hơn. "Tôi cũng lo lắng về các anh chị em là bác sĩ của ḿnh trước dịch bệnh", cô nói.
Những cuộc gọi của Yvonne cho Pamela thường bị ngắt quăng bởi những đợt ho của chị họ. Pamela Lin, có khả năng đă lây nhiễm khi làm việc thời gian qua. Cô là chủ một pḥng khám gia đ́nh, đảm nhiệm chăm sóc chính cho bệnh nhân. Tuần trước, một người phàn nàn bị khó thở - một triệu chứng phổ biến của Covid-19. Khi bệnh nhân trở nên thở dốc, cô đề nghị người này đi bệnh viện để được kiểm tra. "Đă quá muộn với tôi và gia đ́nh", Pamela nói, v́ cô đă bị phơi nhiễm.
Bệnh nhân của cô được xét nghiệm ngày 12/3 nhưng nay vẫn đang chờ kết quả. Lư do v́ test của người này gửi từ Baltimore lên Utah, sau đó do thiếu thuốc thử được gửi từ Utah đến Arizona, từ đây lại bị trả về North Carolina. Đây là một ví dụ điển h́nh về sự rối loạn và chậm trễ ứng phó với dịch của Mỹ - yếu tố chính cản trở cuộc chiến chống lại virus.
C̣n Palema cảm thấy ốm vào hôm thứ 3 và tự ḿnh đi xét nghiệm. Dù đă tự cách ly ở nhà, cô nghĩ chỉ là vấn đề thời gian v́ nếu cô bị nhiễm virus th́ việc hoàn toàn cách ly với hai con là không thể.
Bác sĩ Pamela Lin.
Trên hết cô khổ tâm về v́ công việc. "Là một bác sĩ, nếu tôi dương tính th́ là nguy cơ với cả văn pḥng của tôi, nhân viên và bệnh nhân của tôi", cô nói.
Chồng cô, Alexander Chen, chuyên gia bệnh truyền nhiễm cho biết, so với nhiều bệnh viện trong cả nước, anh gặp may hơn. Bệnh viện của anh vừa được trang bị thêm khẩu trang và máy thở. Tuy nhiên, ngay cả khi có sự thoải mái này, anh vẫn lo sẽ thiếu khi bệnh nhân gia tăng.
Các bệnh viện trên khắp Mỹ đang cảnh báo họ thiếu hụt trầm trọng mọi trang thiết bị y tế, từ áo choàng tới những miếng gạc cần thiết cho xét nghiệm. "Cảm giác của tôi là thất vọng. Chúng tôi đă chuẩn bị mọi thứ - ngay cả trước khi dịch bệnh bùng phát - và chờ đợi một một điều không thể tránh khỏi", Alexander nói.
Anh thừa nhận viễn cảnh cho các chuyên gia y tế trở nên ảm đạm. "Đêm qua tôi hồ như đă bằng ḷng thoả hiệp với một thực tế sẽ có những bác sĩ, y tá, các nhà trị liệu hô hấp thiệt mạng v́ dịch này. Tôi chỉ đang cố gắng chấp nhận, rằng những điều tồi tệ sẽ xảy ra và bản thân không nên bất ngờ", anh nói.
Alexander lưu ư, những bác sĩ làm ở pḥng cấp cứu là những người có nguy cơ cao nhất. Stephanie Anderson, chị em họ với Yvonne và Pamela, đang cắm chốt vị trí này tại một bệnh viện ở Richmond, Virginia. Stephanie có nỗi lo khi chẳng may mang virus về nhà cho chồng và hai con, 7 tuổi và 9 tuổi.
Cô giữ khoảng cách bằng việc tắm và giặt đồ sạch sẽ sau mỗi ca làm, rồi mới về nhà. Cô cũng khử trùng xe của ḿnh. "Tôi có một gia đ́nh sau mỗi ngày làm việc sẽ trở về nên tôi phải giữ cho họ an toàn", cô nói.
Stephanie thừa nhận cả cô và đồng nghiệp đều đau ḷng v́ thực tế này. "Nó chiếm tâm trí tôi. Nó chắc chắn gây thêm căng thẳng cho chúng tôi", cô nói.
Pḥng cấp cứu của cô hàng ngày có nhiều bệnh nhân mắc Covid-19. Stephanie mặc đồ bảo hộ nhưng vẫn biết rồi mai kia có thể sẽ không c̣n để mặc. Dù vậy, cô tiếp tục làm việc. "Đối với những người trong pḥng cấp cứu như chúng tôi chỉ biết làm những ǵ ḿnh đă chọn. Bạn làm việc trong sự thương vong hàng loạt. Bạn làm việc trong những chấn thương nghiêm trọng. Bạn chỉ cần làm việc", cô nói.
Anna Koo, mẹ của Yvonne và là bác sĩ lớn tuổi nhất của gia đ́nh, hiện ở tuổi 68, đang bày tỏ một suy nghĩ tương tự. Ở Anh, chính phủ đă yêu cầu 65.000 bác sĩ và y tá nghỉ hưu tham gia vào cuộc chiến chống dịch. Tại Mỹ, Hội Cựu chiến binh và chính quyền New York cũng đưa ra yêu cầu này. Những người trên 65 tuổi có nguy cơ mắc Covid-19 cao hơn, nhưng bà Anna cho biết đă xem xét đăng kư "ra trận". "Nếu tôi là có ích và mọi người cần giúp đỡ th́ chắn chắn tôi sẽ tham gia. Ai cũng phải làm phần việc của ḿnh", bà nói.
Tuần trước, một bác sĩ nổi tiếng điều trị bệnh nhân Covid-19 ở miền bắc Italy đă chết một ḿnh trong đơn vị chăm sóc đặc biệt. Ông 57 tuổi, phải làm việc khi đă hết găng tay. Có các bác sĩ và y tá ở độ tuổi 20 và 30 đă không chịu nổi virus ở Trung Quốc. Đơn cử nhất là bác sĩ Vũ Hán Li Wenliang, người đă cố gắng đưa ra những cảnh báo sớm về đại dịch, qua đời ở tuổi 34.
Và với gia đ́nh bà Koo, vấn đề nan giải nhất mà họ vật lộn không phải là bản thân dương tính mà là có thể lây nhiễm cho gia đ́nh, bệnh nhân và cộng đồng. Đây cũng có thể là nỗi sợ lớn nhất với bác sĩ toàn thế giới.
