Cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump cuối cùng đă công bố người đồng hành cùng tranh cử. Và sự lựa chọn phó tướng của ông có nghĩa là sẽ có những chính sách thương mại cứng rắn hơn đối với Trung Quốc.
Ông Donald Trump và Phó tướng Vance sẽ "mạnh tay" hơn với Trung Quốc?
Ngày 16/7, ông Donald Trump thông báo rằng Thượng nghị sĩ James David Vance - một đảng viên Đảng Cộng ḥa đến từ Ohio - là người được ông chọn làm phó tổng thống. Ông Vance từng tự mô tả ḿnh là "Đảng viên Cộng ḥa nhưng chưa bao giờ là Trump". Nhưng khi sau khi ông nhậm chức vào tháng 1/2023, ông đă nhanh chóng đi theo các giá trị của ông Trump và Đảng Cộng ḥa, chấp nhận quan điểm bảo thủ trong các vấn đề bao gồm giáo dục đại học, nhập cư và thuế quan.
Thuế quan là vấn đề mà ông Trump và ông Vance có sự đồng thuận đặc biệt. Thuế quan hay thuế đánh vào hàng hóa nhập khẩu từ một quốc gia khác nhằm mục đích tăng doanh thu của chính phủ và thúc đẩy sản xuất trong nước. Khi c̣n là tổng thống, ông Donald Trump đă kiên quyết đi theo chủ nghĩa bảo hộ và sử dụng thuế quan để thực thi các chính sách "Nước Mỹ trên hết" của ḿnh. Ông đă áp đặt một loạt hàng rào thuế quan đối với Trung Quốc mà cuối cùng dẫn đến cuộc chiến thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.
Trong nhiệm kỳ tổng thống của ḿnh, ông Donald Trump đă áp đặt một loạt hàng rào thuế quan đối với Trung Quốc mà cuối cùng dẫn đến cuộc chiến thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới. Ảnh: MarketWatch.
Nếu ông Trump tái đắc cử tổng thống vào tháng 11 tới, người Mỹ có thể sẽ được chứng kiến nhiều hành động hơn trên mặt trận thuế quan. Phó tướng Vance trước đây đă ủng hộ các chính sách thương mại cứng rắn chống lại Trung Quốc, đă trả lời phỏng vấn CBS News vào tháng 5 rằng: "nếu bạn áp thuế quan, th́ thực sự nó là ǵ? Đó là bạn đang nói rằng chúng tôi sẽ trừng phạt đất nước đă sử dụng lao động nô lệ và nhập khẩu thứ hàng hóa có từ việc đó vào Mỹ".
Ông nói thêm: "Điều bạn làm cuối cùng là bạn sẽ tạo ra nhiều sản phẩm hơn ở Mỹ, ở Pennsylvania, ở Ohio và ở Michigan".
Trong khi ông Trump tuyên bố rằng thuế quan là cần thiết để thúc đẩy sản xuất ở Mỹ, hậu quả lớn từ hành động của ông là giá cả tăng cao hơn đối với người dân Mỹ do ít cạnh tranh hơn từ các nhà sản xuất nước ngoài. Theo tổ chức nghiên cứu Tax Foundation, thuế quan của Trump đă làm tăng tiền thuế lên gần 80 tỷ USD.
Kể từ khi nắm quyền, Tổng thống Joe Biden vẫn giữ nguyên hầu hết các chính sách thuế quan của Cựu Tổng thống Trump. Vào tháng 5 vừa qua, ông đă công bố mức tăng mạnh thuế quan lên số hàng hóa trị giá 18 tỷ USD của Trung Quốc, khiến thuế tăng thêm 3,6 tỷ USD. Vào tháng 6, Tax Foundation cho biết, ông Trump thậm chí c̣n có nhiều kế hoạch hơn đối với thuế quan trong chính sách mới của ḿnh.
Điều đó có nghĩa là cử tri nước Mỹ có thể sẽ được thấy hai ứng cử viên tổng thống tranh căi về chính sách thương mại trong những tháng tới. Và nó có thể có tác động đáng kể đối với người Mỹ đang phải vật lộn với lạm phát cao. Phó tướng của ông Trump đă nói với CBS: "Tôi chắc chắn đồng ư rằng chúng ta cần áp dụng một số loại thuế quan trên diện rộng, đặc biệt đối với hàng hóa đến từ Trung Quốc chứ không chỉ với các tấm pin mặt trời và thiết bị xe điện… Chúng ta cần bảo vệ các ngành công nghiệp của Mỹ khỏi mọi sự cạnh tranh".
Tranh căi của hai ông Joe Biden và Donald Trump về thuế
Nếu ông Donald Trump thắng cử, ông muốn áp thuế quan 10% đối với hàng hóa nhập khẩu vào Mỹ và mức thuế quan 60% đối với tất cả hàng hóa nhập từ Trung Quốc. Ông Joe Biden đă chỉ trích chính sách đó vào tháng 6 trong cuộc tranh luận tổng thống đầu tiên, nói rằng ông Trump đang "kêu gọi áp thuế 10% đối với mọi thứ người Mỹ mua, bao gồm thực phẩm từ nước ngoài, rau quả và các nhu yếu phẩm khác".
Ông Joe Biden nói: "Các nhà kinh tế nói với chúng tôi rằng điều đó sẽ khiến một gia đ́nh lao động Mỹ phải trả thêm trung b́nh 2.500 USD mỗi năm". Trong khi có nhiều ước tính khác nhau về tác động của việc tăng thuế đối với các gia đ́nh Mỹ, vào cuối tháng 6, 16 nhà kinh tế đoạt giải Nobel đă liên danh kư vào một lá thư nói rằng họ "quan ngại sâu sắc" về tác động của các chính sách mà ông Trump đưa ra đối với nền kinh tế Mỹ.
Trong cuộc tranh luận đầu tiên giữa hai ứng viên tổng thống vào cuối tháng 6 vừa qua, ông Joe Biden đă chỉ trích nhiều chính sách mà ông Trump đưa ra. Ảnh: Gallup News
Người đứng đầu liên danh, nhà kinh tế học Joseph Stiglitz, trước đây đă từng nói với Business Insider: "Những loại thuế quan đó phần lớn được chuyển sang người tiêu dùng và làm tăng giá cả hàng hóa, đồng thời ảnh hưởng đến chuỗi cung ứng - một lần nữa, làm tăng giá với người tiêu dùng".
Các chính sách thuế quan của Biden được nhắm mục tiêu nhiều hơn của Trump. Vào tháng 5, ông đă kêu gọi áp thuế quan đối với xe điện, thép và nhôm nhập khẩu từ Trung Quốc và tăng thuế suất đối với chất bán dẫn từ 25% lên 50% vào năm 2025.
Cả hai ứng cử viên tổng thống đều ủng hộ thuế quan và thúc đẩy sản xuất trong nước, nhưng phía ông Trump và ông Vance có thể sẽ hành động quyết liệt hơn nhiều về vấn đề này nếu họ thắng cử.
