Nếu trong lúc đi bộ hằng ngày, bạn gặp phải 4 biểu hiện dưới đây, th́ có thể bạn đang ở trong t́nh trạng nguy cơ huyết khối.
Gần đây, giới y học phát hiện ra rằng đi bộ thực chất có thể trở thành tấm gương phản chiếu t́nh trạng sức khỏe của bạn, đặc biệt là về mặt tuần hoàn máu. Các bác sĩ đều nói: "Đi bộ là h́nh thức kiểm tra sức khỏe rẻ tiền nhất".
Bạn có để ư thấy một số thay đổi tinh tế của cơ thể khi đi bộ không? Ví dụ như chỉ đi vài bước đă cảm thấy cẳng chân ê ẩm, mắt cá chân sưng lên, hay thậm chí là cảm giác chân tay vô lực? Những triệu chứng tưởng chừng như vô t́nh này, có thể đang báo động cho bạn về sự hiện diện của cục máu đông.
Huyết khối là ǵ? Tại sao nó lại h́nh thành?
Nói một cách đơn giản, huyết khối là những khối rắn được h́nh thành từ máu bên trong ḷng mạch. Máu đang lưu thông b́nh thường, trong một số trường hợp, đông lại và tạo thành cục máu đông, gây cản trở ḍng chảy của máu.
Máu lưu thông trong cơ thể quá chậm, thành mạch bị tổn thương, hoặc chức năng đông máu của cơ thể bất thường đều có thể dẫn đến sự h́nh thành huyết khối. Nếu huyết khối xuất hiện ở năo, tim hoặc phổi, nó có thể gây ra những bệnh lư nguy hiểm tính mạng như nhồi máu năo, nhồi máu cơ tim hoặc thuyên tắc phổi.
Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), các bệnh liên quan đến huyết khối đă trở thành nguyên nhân tử vong đứng hàng thứ hai toàn cầu, gây ra gần 10 triệu ca tử vong mỗi năm, trong đó hơn một phần ba số bệnh nhân không hề có bất kỳ dấu hiệu cảnh báo sức khỏe rơ ràng nào trước khi các triệu chứng xuất hiện. Điều này khiến huyết khối trở thành một mối đe dọa sức khỏe thầm lặng. Nhưng thực ra, cơ thể chúng ta đă sớm phát ra tín hiệu, đặc biệt là thông qua một số biểu hiện khi đi bộ, những dấu vết của huyết khối đă xuất hiện từ rất sớm.
4 tín hiệu cảnh báo huyết khối khi đi bộ
1. Đi bộ thấy cẳng chân ê ẩm, khó chịu
Bạn có bao giờ đang đi bộ, đột nhiên cảm thấy cẳng chân không ổn, ê ẩm, như kiểu căng cơ không? Đây không chỉ đơn thuần là biểu hiện của sự mệt mỏi, mà rất có thể là do máu lưu thông không thông suốt.
Khi máu không thể chảy thông suốt đến chân, nó sẽ dẫn đến t́nh trạng thiếu oxy và dinh dưỡng, các cơ bắt đầu phát ra "tín hiệu cầu cứu". Bạn có thể vô nghĩ cho rằng đây là do vận động quá sức hoặc mệt mỏi sau khi ngồi lâu, nhưng rất có thể đó là dấu hiệu cho thấy huyết khối tĩnh mạch sâu đang âm thầm h́nh thành.
Nghiên cứu cho thấy, khoảng 40% bệnh nhân huyết khối tĩnh mạch sâu chi dưới, ban đầu chính v́ cảm thấy ê ẩm hoặc đau chân khi đi bộ mà đi kiểm tra. Nếu bạn đột nhiên cảm thấy khó chịu này trong các hoạt động hàng ngày, đặc biệt là sau khi đi bộ một lúc, bạn nên cảnh giác và kịp thời đi kiểm tra.
2. Đi một lúc là chân sưng lên, cảm giác nặng nề rơ rệt
Khi đi bộ, mắt cá chân và cẳng chân bị sưng, đặc biệt là sau khi đi vài bước, đây cũng là một biểu hiện điển h́nh của huyết khối. Khi đi bộ, máu trở về bị cản trở, dịch bắt đầu ứ đọng lại ở chi dưới, tạo ra cảm giác sưng.
Nếu t́nh trạng sưng này đi kèm với cảm giác nặng nề, th́ rất có thể là biểu hiện của huyết khối tĩnh mạch. Nhiều người lầm tưởng đây là kết quả của "phù nề" hoặc "mệt mỏi", mà bỏ qua khả năng nó có thể là tín hiệu sớm của huyết khối.
Hiện tượng này không chỉ xuất hiện ở nhóm người cao tuổi, mà nhiều người trẻ tuổi ngồi lâu, đặc biệt là dân văn pḥng, cũng đang đối mặt với nguy cơ huyết khối. Khi xuất hiện cảm giác sưng rơ rệt khi đi bộ, bạn nhất định phải cảnh giác và kịp thời đến bệnh viện kiểm tra.
3. Khi đi bộ bước đi không vững, chân tay vô lực
Bạn có thấy ḿnh khi đi bộ có chút không vững, thậm chí như bước trên bông g̣n, bước đi không phối hợp nhịp nhàng, khó giữ thăng bằng? Nhiều người cho rằng t́nh trạng này là do tuổi tác, hoặc cho rằng là do thể lực kém. Điều này có thể liên quan đến huyết khối.
Khi ḍng máu lưu thông không thông suốt, đặc biệt là khi việc cung cấp máu cho chi dưới gặp vấn đề, các cơ ở chân sẽ thiếu năng lượng hỗ trợ, dẫn đến bước đi không vững và mệt mỏi. Đặc biệt là những người có nguy cơ huyết khối, thường dễ xuất hiện cảm giác vô lực này hơn khi đi bộ.
Một báo cáo của Hiệp hội Tim mạch Châu Âu chỉ ra rằng khoảng 30% bệnh nhân huyết khối ngoại biên, trong nửa năm trước khi huyết khối xảy ra, đă bắt đầu xuất hiện triệu chứng "đi không vững". Chúng ta thường bỏ qua những thay đổi tinh tế này, nhưng chúng thường là dấu hiệu báo trước của huyết khối.
4. Khi đi bộ da chân lạnh, thậm chí xuất hiện cảm giác tê
Khi đi bộ, đột nhiên thấy cẳng chân trở nên nhợt nhạt, lạnh, thậm chí có cảm giác tê, đây không phải do trời lạnh hoặc mặc không đủ ấm, mà là do ḍng máu bị cản trở, dẫn đến thiếu máu cục bộ. Đặc biệt là khi xuất hiện huyết khối ở hệ động mạch, thường sẽ xuất hiện hiện tượng nhiệt độ da giảm sau khi vận động.
Nếu t́nh trạng này kéo dài hoặc dần trở nên nghiêm trọng, th́ bạn cần đặc biệt cẩn thận. Nghiên cứu của Trung tâm Y tế Mayo (Mỹ) cho thấy, khoảng 50% bệnh nhân huyết khối động mạch chi dưới xuất hiện hiện tượng nhiệt độ da giảm sau khi vận động nhẹ, và họ phải đối mặt với nguy cơ cao về các biến cố tim mạch, mạch máu năo.
Sự xuất hiện của huyết khối thường không có các triệu chứng rơ ràng như sốt, đau dữ dội... mà thông qua các biểu hiện của việc lưu thông máu không thông suốt, nó âm thầm thay đổi t́nh trạng sức khỏe của bạn.
Phát hiện những tín hiệu này, bạn nên kịp thời đến bệnh viện để siêu âm mạch máu chi dưới hoặc xét nghiệm D-dimer, để xem máu có tồn tại cục máu đông bất thường hay không. Đặc biệt là đối với nhóm người trung niên và cao tuổi, người ngồi lâu, béo ph́, hút thuốc hoặc mắc các bệnh cao huyết áp, mỡ máu cao, tiểu đường,... nguy cơ huyết khối cao, việc phát hiện sớm là vô cùng quan trọng.
Đi bộ không chỉ là công cụ đánh giá huyết khối, mà c̣n là phương thuốc pḥng ngừa huyết khối
Đi bộ không chỉ giúp bạn phát hiện nguy cơ huyết khối tiềm ẩn, mà bản thân nó cũng là một phương pháp hiệu quả để pḥng ngừa huyết khối. Thông qua việc đi bộ đều đặn, có thể thúc đẩy máu trở về từ chi dưới, cải thiện tốc độ lưu thông máu, giảm cơ hội h́nh thành huyết khối.
Bác sĩ Người bị cục máu đông thường có 4 triệu chứng khi đi bộ
Nghiên cứu cho thấy, kiên tŕ vận động cường độ trung b́nh 30 phút mỗi ngày như đi bộ nhanh, bơi lội... có thể làm giảm hiệu quả nguy cơ huyết khối, trong khi nhóm người ngồi lâu phải đối mặt với nguy cơ huyết khối cao hơn.
Đi bộ với lượng thích hợp không chỉ cho phép bạn cảm nhận các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn thông qua cơ thể, mà c̣n đóng một vai tṛ quan trọng trong việc duy tŕ lối sống lành mạnh về lâu dài. Thông qua việc đi bộ để tăng cường chức năng tim mạch, cải thiện tuần hoàn máu, giúp bạn dễ dàng nhận thấy các tín hiệu sớm của huyết khối hơn, từ đó giảm thiểu rủi ro sức khỏe.
VietBF@sưu tập
