Trong bài phát biểu nhậm chức, Tổng thống Mỹ Donald Trump khiến nhiều người bất ngờ khi không nhắc đến Ukraine - quốc gia ông từng hứa mang lại ḥa b́nh trong 24 giờ. Sự im lặng này đặt ra nhiều câu hỏi về chiến lược thực sự của ông đối với cuộc xung đột.Trong bài phát biểu nhậm chức ngày 20/1, Tổng thống Mỹ Donald Trump đă gây bất ngờ khi hoàn toàn không đề cập đến Ukraine - một quốc gia mà ông từng cam kết sẽ mang lại ḥa b́nh trong ṿng 24 giờ sau khi trở lại Nhà Trắng. Thay vào đó, ông chỉ đưa ra tuyên bố chung chung về vai tṛ "người ǵn giữ ḥa b́nh" của ḿnh.
"Chúng ta sẽ đo lường thành công không chỉ bằng những trận chiến chúng ta giành chiến thắng mà c̣n bằng những cuộc chiến chúng ta chấm dứt và quan trọng nhất là những cuộc chiến chúng ta không bao giờ tham gia", ông Trump phát biểu, nhấn mạnh rằng "di sản đáng tự hào nhất" của ông sẽ là trở thành "người ǵn giữ ḥa b́nh và thống nhất".Sự im lặng đó càng trở nên đáng chú ư khi ông Trump đă nhiều lần đề cập đến các quốc gia và vùng lănh thổ khác như Panama, Trung Quốc, Mexico, Israel và thậm chí cả Sao Hỏa, nhưng lại bỏ qua hoàn toàn vấn đề Ukraine và Nga. Điều này đặt ra nhiều câu hỏi về chiến lược của tân Tổng thống Mỹ đối với cuộc xung đột này.
Theo các chuyên gia, có hai cách giải thích chính cho sự im lặng trên. Thứ nhất, có thể khi đă nắm quyền hành pháp thực sự, ông Trump không muốn đưa ra những b́nh luận liên tục về lập trường và thời gian biểu chấm dứt giao tranh. Đây được xem là lư do hợp lư nhất, bởi nhiệm vụ này đủ khó khăn mà không cần thêm áp lực từ những kỳ vọng về mốc thời gian.
Giải thích thứ hai là ông Trump đă nhận ra độ phức tạp của vấn đề và khả năng chấm dứt xung đột nhanh chóng nằm ngoài tầm với. Điều này có thể dẫn đến việc ông chấp nhận một quá tŕnh kéo dài và phức tạp hơn, thậm chí có thể phù hợp với kỳ vọng của Tổng thống Nga Vladimir Putin về việc Mỹ và đồng minh sẽ dần mất kiên nhẫn với cuộc xung đột.
Về phía Ukraine, Tổng thống Volodymyr Zelensky đă chúc mừng ông Trump trở lại cương vị tổng thống, đồng thời nhấn mạnh rằng chính sách "ḥa b́nh thông qua sức mạnh" của ông Trump có thể mang lại cơ hội đảm bảo ḥa b́nh công bằng. Tuy nhiên, Ukraine vẫn tỏ ra thận trọng do những phát biểu trước đây của ông Trump về NATO và thái độ thân thiện của ông với Tổng thống Putin.
Đáng chú ư, ông Trump đă bổ nhiệm Keith Kellogg, một tướng Mỹ đă nghỉ hưu, làm đặc phái viên về Ukraine và Nga. Ông Kellogg đă đề xuất một kế hoạch ḥa b́nh bao gồm việc đóng băng tiền tuyến, hoăn việc Ukraine gia nhập NATO và triển khai lực lượng ǵn giữ ḥa b́nh châu Âu tại Ukraine. Kế hoạch này cũng đề xuất tiếp tục viện trợ quân sự và đảm bảo an ninh của Mỹ cho Kiev, mặc dù có thể dỡ bỏ một phần lệnh trừng phạt đối với Nga.
Trong khi đó, các cố vấn của ông Trump đang xây dựng chiến lược trừng phạt tập trung vào ngành công nghiệp dầu mỏ của Nga. Ông Trump cũng kêu gọi các nhà lănh đạo châu Âu đóng vai tṛ tích cực hơn trong việc ngăn chặn hành động tấn công của Nga, bao gồm triển khai lực lượng ǵn giữ ḥa b́nh và gây sức ép để Trung Quốc tác động đến Nga thông qua các biện pháp thương mại.
Mặc dù vậy, Moskva đă bác bỏ những tín hiệu của ông Trump là "chưa có căn cứ" và vẫn kiên quyết yêu cầu Ukraine nhượng bộ lănh thổ cũng như từ bỏ ư định gia nhập NATO. Putin tuy bày tỏ mong muốn đối thoại nhưng vẫn kiên định với lập trường trên.
Các quan chức thân cận với ông Trump khẳng định viện trợ quân sự của Mỹ cho Ukraine sẽ tiếp tục, với mục tiêu giúp Kiev đàm phán từ vị thế mạnh hơn. Tuy nhiên, sự im lặng đáng chú ư trong bài phát biểu nhậm chức có thể báo hiệu một cách tiếp cận thận trọng hơn của ông Trump đối với cuộc xung đột này, khác xa so với những tuyên bố mạnh mẽ trong chiến dịch tranh cử của ông.
|